Phân tích về sự ngu ngốc của con người

Theo Jean-François Marmion, nhà tâm lý học và phó tổng biên tập của tạp chí Sciences Humaines bằng tiếng Pháp, ông cũng là tác giả của cuốn sách “Người Thông Minh Cũng Có Thể Là Kẻ Khờ” (Psychologie de la connerie).

Ngu ngốc bắt nguồn từ đâu?

Theo quan điểm của ông, 'Những ý tưởng được nhiều người chấp nhận không phải lúc nào cũng là chân lý tuyệt đối'. Điều này đã dẫn đến việc nhiều nhà chính trị và nhà tư tưởng lớn đã đưa ra những nhận định sai lầm, ảnh hưởng đến số phận của toàn bộ nhân loại. Jean-Francois cho rằng, tính ngu ngốc tồn tại như một phần tự nhiên của chúng ta và vì vậy nó tồn tại trong mọi người. Vấn đề nằm ở chỗ, nó có thể thể hiện rõ nét qua những hành động không suy nghĩ, nhưng cũng có thể che giấu rất khéo léo dưới bề ngoài thông thái của những người trí thức.

Để đưa ra cái nhìn tổng thể về nguồn gốc và bản chất của sự ngu ngốc, Jean-François Marmion cùng với một nhóm các nhà nghiên cứu bao gồm học giả, triết gia, nhà tâm lý học, nhà văn, nhà xã hội học (bao gồm cả những người đoạt giải Nobel và các tác giả có đầu sách bán chạy nhất như: Daniel Kahneman, Dan Ariely, Alison Gopnik, Howard Gardner,...) đã hợp tác để tìm hiểu rõ hơn về những câu hỏi quan trọng sau đây:

• Bản chất của sự ngu ngốc là gì?
• Tại sao những người ngu ngốc thường nghĩ rằng họ là người thông minh?
• Tại sao những người thông minh đôi khi lại tin vào những điều hoàn toàn vô nghĩa?
• Truyền thông và Internet làm thế nào để làm cho chúng ta trở nên ngu ngốc?

Nếu Descartes nói rằng “Tôi suy nghĩ, vì thế tôi tồn tại” (“I think, therefore I am”). Thì liệu sự ngu ngốc có thể coi là một yếu tố để xác nhận sự tồn tại của con người không? Trên thực tế, việc đánh giá ai đó là ngu ngốc hoàn toàn là quan điểm cá nhân. Và cuối cùng, liệu rằng, những người ngu ngốc thực sự kém cỏi hơn chúng ta, hay chính chúng ta mới là những người ngu ngốc

Ranh giới giữa trí thông minh và sự ngu ngốc

Liệu rằng xã hội hiện nay có đang bị phân chia dựa trên nhận định chủ quan giữa những người đang học hỏi, kiên trì phát triển bản thân và những người có xu hướng trở nên “ngu ngốc”?

Một câu hỏi đáng suy ngẫm hơn cả là “Ranh giới này có thực sự tồn tại không? Và liệu rằng giáo dục tốt có thể ngăn chặn được sự ngu ngốc?'

Giáo dục, mặc dù là con đường quan trọng nhất dẫn đến sự phát triển của xã hội, nhưng không đủ mạnh để ngăn chặn những sai lầm. Một số nhà lãnh đạo Đức Quốc xã có trình độ học vấn cao, nhưng quyết định của họ lại gây ra hậu quả nghiêm trọng. Cũng có những người như Aristophanes và Molière, được giáo dục tốt hơn trung bình, nhưng suy nghĩ quá phức tạp và không được đón nhận. Vậy, giữa một diễn viên hài nổi tiếng nhưng không được tôn trọng và những triết gia tài ba nhưng bị khinh rẻ, ai mới là người ngốc nghếch hơn?

Ranh giới giữa sự thông minh và ngu ngốc thực sự rất mỏng manh và đôi khi, tự cao về trí thông minh có thể dẫn đến sự ngạo mạn.

Khi nhà sử học Paul Veyne nói rằng sự ngốc nghếch là nguyên nhân gốc của lịch sử con người, ông ta không chỉ nói về sự thiếu hiểu biết mà còn về sự tự mãn. Mặc dù có gây tranh cãi, nhưng không thể phủ nhận rằng nhiều người thông minh đã tự phô trương không đáng. Thay vì nhận thức về mình, họ tự tin rằng mình vượt trội trong mọi lĩnh vực.

Sự ngu ngốc và sự thông minh có còn tồn tại trong xã hội hiện đại của chúng ta không?

Câu trả lời là đúng. Dù chúng ta sống trong thế giới hiện đại, nhưng liệu những suy nghĩ hiện tại có đúng? Sẽ không ai dám khẳng định rằng con cháu chúng ta sẽ không đánh giá thấp những tư tưởng của thế hệ trước.

George Marshall đã giải thích về cách chúng ta tự cho rằng mình đủ thông minh để hiểu biết về biến đổi khí hậu, nhưng thực tế vẫn rất mơ hồ và những phương pháp vẫn chỉ là lý thuyết.

Tự mãn thường đi kèm với sự ngu ngốc.

Con người thường cảm thấy nặng nề và buồn bã khi được gán nhãn là 'ngu ngốc', và điều này có thể dẫn đến những quyết định chính trị sai lầm.

Sự ngu ngốc thường đi kèm với những tư tưởng ghê tởm như chủ nghĩa thực dân, phân biệt chủng tộc, và nô lệ, mà chúng ta thấy ghê tởm khi nhìn lại.

Có nên ngăn chặn sự ngu ngốc của con người hay không?

Từ xưa, các học giả đã cảnh báo về việc lan truyền những tư tưởng lệch lạc và cố gắng ngăn chặn chúng như một căn bệnh truyền nhiễm.

Trong quá khứ, các nhà hát ở châu Âu và các tiểu thuyết gia đã bị chỉ trích vì lan truyền những ý tưởng có hại cho giới trẻ.

Cách đây 60 năm, rock’n’roll đã gây tranh cãi vì được cho là dẫn dắt giới trẻ đến suy đồi và truyền tệ nạn xã hội.

Internet và các phương tiện truyền thông hiện đại có thể lan truyền những tư tưởng lệch lạc mạnh mẽ, nhưng cũng mang lại nhiều lợi ích, và việc đánh giá cần phải được thực hiện một cách cẩn thận.

Mặc dù được đánh giá là một cuốn sách khá “khó đọc”, 'Kẻ khôn cũng có khi khờ' mang lại cái nhìn tổng quan về những quyết định ngớ ngẩn của con người nói chung và chúng ta nói riêng. Các quan điểm, luận bàn về sự thông minh - ngu ngốc được trình bày, phân tích tỉ mỉ dựa trên tập hợp các bài luận, bài báo của nhiều học giả nổi tiếng trên thế giới.

- Mytour -