Phân tích xã hội về cá nhân và tập thể

Đề bài

Diễn đạt ý kiến cá nhân về mối quan hệ giữa cá nhân và nhóm trong đời sống hàng ngày.

Giải thích chi tiết

Đã bao giờ ai đó đọc những câu thơ sâu lắng của nhà thơ Nazim Hikmet 'Nếu tôi không đốt lửa; Nếu bạn không đốt lửa; Nếu chúng ta không đốt lửa; thì làm thế nào Bóng tối sẽ biến mất và Ánh sáng sẽ tỏa sáng!'. Bóng tối sẽ tan biến và ánh sáng sẽ tràn ngập nếu ta cùng hành động. Trong tia sáng rực rỡ đó chứa đựng ánh sáng của tôi, của bạn và của tất cả chúng ta. Và hôm nay, nhà thơ Tố Hữu đã lấy âm nhạc dịu dàng của mẹ qua bài thơ 'Tiếng ru' của mình, một lần nữa gợi mở hiểu biết về mối liên hệ giữa cá nhân và cộng đồng, xã hội, giữa một con người và mọi người. Một ngôi sao không thể tạo nên bầu trời đêm rực rỡ một mình. Một bông lúa chín không thể làm nên một mùa vàng phong phú. Một con người nhỏ bé cũng có ý nghĩa lớn trong cõi đời rộng lớn. Đất thấp có thể tạo nên núi cao. Sông nhỏ có thể tạo nên biển lớn.

Một cá nhân nhỏ bé không có gì so sánh với một cộng đồng lớn. Nhưng ngược lại, những điều vĩ đại thường xuất phát từ những điều nhỏ bé nhất. Trên thế giới này, ai cũng muốn thể hiện và khẳng định bản thân, phần riêng của mình. Đó là điều tự nhiên và đúng đắn. Phần riêng đó được thể hiện qua những ước mơ, hoài bão của bản thân, là mong muốn phải có vị thế nào đó trong mắt mọi người. Phần cá nhân nhỏ bé đó cần được thể hiện, được khẳng định, được tôn trọng và được công nhận. Chính 'tôi' đó tạo nên giá trị và bản sắc của mỗi cá nhân trong cộng đồng, làm cho cá nhân đó không bị hòa trộn, không lẫn vào người khác. Tôi yêu ánh nắng trải dài trên cánh đồng bao la, yêu hương cỏ non trên triền đê xanh mướt. Còn bạn, bạn yêu ánh đèn rực rỡ của thành phố về đêm, yêu những tòa nhà cao vút, lộng lẫy. Tôi và bạn có những tình yêu khác nhau, quan điểm sống khác nhau, và sự đa dạng ấy tạo nên 'tôi' riêng của mỗi cá nhân chúng ta. Phần tôi đó được thể hiện qua nhiều cách: qua tình yêu, nỗ lực, học tập, lao động, hoặc đơn giản chỉ là những sở thích cá nhân của chúng ta.

Ở mỗi thời đại, chúng ta luôn nhìn thấy sự xuất hiện của những cá nhân vĩ đại, xuất sắc. Bằng tài năng của mình, họ đã đóng góp rất nhiều cho cộng đồng, xã hội. Họ có thể là những nhà khoa học, với những phát minh của mình làm cho cuộc sống của con người thêm phong phú như Darwin, Marie Curie... Họ cũng có thể là những nhà cách mạng, với công cuộc chính trị của mình mang lại hòa bình cho cả một dân tộc, một quốc gia như Bác Hồ - người lãnh đạo vĩ đại của dân tộc Việt Nam. Nhưng dù cá nhân có hoàn thiện, có vĩ đại đến đâu, cũng không thể sánh bằng sức mạnh của một dân tộc. Cá nhân đó như một hạt cát giữa sa mạc, một giọt nước giữa đại dương, một cây cối giữa rừng rậm... Mất đi một hạt cát sa mạc vẫn còn mênh mông; mất đi một giọt nước vẫn còn đại dương bao la, mất đi một bông hoa vẫn còn mùa xuân rực rỡ... Một vĩ nhân, một anh hùng không thể tạo nên công lao lớn mạnh nếu thiếu sự đồng lòng của mọi người. Một cá nhân bé nhỏ không thể xây dựng sự nghiệp lớn lao khi chỉ làm việc một mình. Chúng ta phải nhận ra rằng, bên cạnh chúng ta, có sự đồng lòng, sự đóng góp của mọi người cùng chúng ta xây dựng công việc lớn. Nhìn lại lịch sử đấu tranh kiên cường của dân tộc, ta thấy rằng chính sự đoàn kết, lòng đồng lòng của nhân dân là yếu tố quyết định cho sự thành công, hòa bình và tự do cho dân tộc. Chính những cá nhân nhỏ bé, cá nhân riêng lẻ đã tạo nên một sức mạnh tập thể lớn lao, có thể đánh bại quân thù. Hay như hình tượng anh hùng Thánh Gióng, nhờ sự đoàn kết của hàng xóm làng, Gióng trở thành anh hùng, đánh tan quân giặc Ân. Hình tượng đó đã trở thành truyền thuyết, nhưng thực tế, đó là tinh thần đoàn kết của nhân dân cùng nhau đối mặt với khó khăn, vượt qua thử thách.

Thấy được tầm quan trọng của sự khiêm nhường trong đánh giá bản thân, vai trò của từng cá nhân trong xã hội. Tuy nhiên, không nên vì cá nhân quá nhỏ bé mà quên bản thân cũng đóng góp vào cộng đồng. Đừng chỉ biết nhận mà quên đi vai trò của mình, trở thành gánh nặng cho người khác và cho xã hội. Tất cả mọi điều lớn lao đều bắt nguồn từ những điều nhỏ bé. Một hạt cát nhỏ bé nhưng không có hạt cát khác thì sa mạc sẽ không đến vậy. Một giọt nước bé nhỏ nhưng biển sẽ không rộng lớn nếu thiếu đi. Vì thế, cá nhân là nền tảng để xây dựng cộng đồng. Để mọi người có thể góp phần vào mục tiêu lớn, không nên quên đi đóng góp của họ. Bởi vì việc lãng quên sẽ làm mất đi nhiệt huyết của họ, dù cho họ không mong nhận lại gì. Như những lính trẻ đã hi sinh tuổi thanh xuân, những người mẹ anh hùng đã đóng góp mọi thứ cho đồng đội và cộng đồng, không cần đền đáp. Tuy nhiên, sự đồng cảm và biết ơn từ chúng ta sẽ khiến họ cảm thấy hạnh phúc hơn trong việc đóng góp của mình.

'Ta là một chú chim hót; Ta là một cành hoa; Ta hòa mình vào bản nhạc; Một giai điệu trầm xao xuyến...' (Thanh Hải)

Nhà thơ Thanh Hải cũng đã suy ngẫm về triết lí này trong cuộc sống và sáng tác của mình. Ông mong muốn góp phần vào cuộc sống như một chú chim hót, một bông hoa thơm ngát, một giai điệu trầm lắng. Khát khao của ông, ước muốn nhỏ bé nhưng quý báu. Cuộc sống của chúng ta cũng vậy. Mỗi đóng góp, dù lớn hay nhỏ, đều có ý nghĩa quan trọng. Tất cả đã tạo nên mối quan hệ giữa những điều nhỏ bé và những điều lớn lao trong cuộc sống. Đó chính là triết lí sống mà con người học được từ thực tế. Tiếng ru đơn giản nhưng chứa đựng những bài học lớn lao. Đó là lời nhắc nhở về mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng, về ý nghĩa của việc đóng góp và nhận những đóng góp đó.