TP - Mới đây, công nghệ cảm biến laser đã hé lộ một mạng lưới gò đất và con đường từ hàng ngàn năm trước ở khu rừng nhiệt đới Ecuador.
Nhóm các nhà khảo cổ đã phát hiện ra một chuỗi các thành phố bí ẩn trong rừng nhiệt đới Amazon, nơi mà ít nhất 10.000 nông dân sống khoảng 2.000 năm trước. Các gò đất và con đường bị chôn vùi ở Ecuador đã thu hút sự chú ý của nhà khảo cổ học Stéphen Rostain lần đầu tiên hơn hai thập kỷ trước. “Nhưng vào thời điểm đó, tôi không chắc chắn về mối liên kết giữa chúng như thế nào”, ông Rostain, một trong những nhà nghiên cứu đã đăng tải phát hiện này trong tạp chí Khoa học, nói.
Dày đặc thực vật trong rừng nhiệt đới Amazon đã làm cho việc xác định vị trí trở nên khó khăn đối với các nhà khảo cổ. Bản đồ gần đây được tạo ra bằng công nghệ cảm biến laser đã chỉ ra rằng khu vực này thực sự là một phần của một mạng lưới các khu định cư dày đặc, nằm sâu trong chân đồi của dãy núi Andes và tồn tại khoảng 1.000 năm. “Đó là một thung lũng của các thành phố bí ẩn. Cảnh tượng thực sự là phi thường”, ông Rostain, người dẫn đầu cuộc điều tra tại Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp, nói.
Theo các nhà nghiên cứu, các khu định cư này thuộc về người Upano từ khoảng năm 500 trước Công nguyên đến khoảng năm 300 - 600 sau Công nguyên, gần như cùng thời với đế chế La Mã tại châu Âu. Các công trình nhà ở và nghi lễ đã được xây dựng trên hơn 6.000 gò đất, được bao quanh bởi các cánh đồng nông nghiệp có hệ thống thoát nước. Những con đường lớn nhất rộng 10 mét và dài từ 10 đến 20km.
Nhà khảo cổ học Antoine Dorison, một trong những tác giả của nghiên cứu, cho biết, mặc dù rất khó để ước tính dân số, nhưng đây là nơi sinh sống của ít nhất 10.000 người và có thể lên tới 15.000 hoặc 30.000 trong thời kỳ hoàng kim. Con số này có thể so sánh với dân số ước tính của London thời La Mã, thành phố lớn nhất nước Anh thời bấy giờ. “Điều này cho thấy đây là một nơi sống đông đúc và một xã hội cực kỳ phức tạp. Nếu xét về sự tiên phong, khu vực này nằm ở một đẳng cấp riêng”, nhà khảo cổ học Michael Heckenberger của Đại học Florida (Mỹ), giải thích.
Ông José Iriarte, một nhà khảo cổ học của Đại học Exeter (Anh), tin rằng một hệ thống lao động có tổ chức là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng những con đường và hàng nghìn gò đất. “Tộc người Inca và Maya đã sử dụng đá, nhưng người dân Amazon thường không có sẵn đá để xây dựng - thay vào đó, họ sử dụng bùn”, ông Iriarte nói. “Amazon thường được coi là vùng hoang dã nguyên sơ, nơi chỉ có những nhóm nhỏ sinh sống. Nhưng những khám phá gần đây đã cho thấy một quá khứ phức tạp hơn rất nhiều”, ông bổ sung.
Mới đây, các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện ra bằng chứng về các cộng đồng cổ xưa khác trong khu vực Amazon, bao gồm cả ở Bolivia và Brazil. “Con người và các cộng đồng sống trong Amazon luôn mang lại sự đa dạng đặc biệt, không chỉ có một phong cách sống duy nhất. Chúng ta đang ngày càng hiểu rõ hơn về họ”, ông Rostain chia sẻ.