Hộp sọ cổ đại này không giống với dòng dõi Neanderthal, Denisovan hoặc chúng ta, ngụ ý rằng cây phả hệ loài người có thể cần thêm một nhánh khác.
Một nhóm các nhà khoa học quốc tế đã mô tả một hóa thạch người cổ đại ở Trung Quốc không giống bất kỳ loài người nào khác từ trước đây.
Xương hàm, xương sọ và xương chân của loài người cổ đại này vẫn chưa được phân loại, chỉ được dán nhãn với mã số HLD 6. Những mẫu hóa thạch đã được phát hiện ở Hualongdong, Đông Á, vào năm 2019. Các chuyên gia tại Viện Khoa học Trung Quốc (CAS) đã phải vật lộn để phân tích và so sánh hài cốt này với dòng dõi người cổ đại đã biết.
Khuôn mặt của loài người cổ đại này có cấu trúc giống với dòng người hiện đại, từ Homo erectus cách đây 750.000 năm. Nhưng việc thiếu cằm khiến nó giống với người Denisovan hơn - một loài hominin đã tuyệt chủng ở châu Á, tách ra từ Neanderthal hơn 400.000 năm trước.
Cộng tác với các nhà nghiên cứu từ Đại học Giao thông Tây An của Trung Quốc, Đại học York của Vương quốc Anh và Trung tâm nghiên cứu quốc gia về sự tiến hóa của loài người ở Tây Ban Nha, các nhà nghiên cứu tại CAS đã phát hiện ra một dòng hoàn toàn mới - sự kết hợp giữa các nhánh đã tạo ra con người hiện đại và loài người, nhóm đã mang đến cho chúng ta những dạng cổ đại khác nhau trong khu vực, như người Denisovan.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích hình học và hình thái học, chú ý đặc biệt đến xương hàm, và phát hiện ra một số đặc điểm độc đáo bao gồm một đường cong và thiếu cằm. Các nhà khoa học tin rằng điều này có thể cho thấy mối quan hệ gần gũi của HLD 6 với các loài cổ xưa hơn. 'Sự kết hợp giữa các đặc điểm của con người cổ xưa và hiện đại trong xương hàm dưới của HLD 6 là điều bất ngờ. Đặc điểm này chưa bao giờ được ghi nhận trong các tập hợp hóa thạch hominin ở Đông Á vào cuối thời kỳ Pleistocene' - các nhà khoa học cho biết. Ảnh: Science Alert
Trong lịch sử, nhiều hóa thạch hominin từ kỷ Pleistocene được phát hiện ở Trung Quốc không phù hợp với bất kỳ dòng dõi nào đã được biết. Kết quả là, những hóa thạch như vậy thường được giải thích là các biến thể trung gian trên con đường tiến hóa đến loài người hiện đại; ví dụ như một phiên bản cổ xưa của Homo sapien, hoặc một dạng tiên tiến của Homo erectus.
Tuy nhiên, giải thích này đơn giản và tuyến tính đã gây tranh cãi và không được nhiều người chấp nhận rộng rãi. Trong khi Homo erectus đã tồn tại ở Indonesia cho đến khoảng 100.000 năm trước, những hóa thạch gần đây ở Đông Trung Quốc có nhiều điểm tương đồng hơn với các dòng hominin hiện đại khác.
Trước đây, nghiên cứu về bộ gen trên hài cốt của người Neanderthal ở châu Âu và Tây Á đã tìm thấy bằng chứng về một dòng hominin thứ tư sống ở Trung và sau thời kỳ Pleistocene, nhưng nhóm này chưa bao giờ được chính thức xác định trong hồ sơ hóa thạch.
Nhóm hominin này chưa bao giờ được xác định chính thức trong hồ sơ hóa thạch.
Cây phả hệ của những người đầu tiên có thể đã sống ở Á-Âu hơn 50.000 năm trước. Theo nhiều nghiên cứu trong 2 thập kỷ gần đây, thế giới con người đã có sự đa dạng về loài. Khi loài của chúng ta - người tinh khôn Homo sapiens - ra đời, có ít nhất 8 đến 9 loài người khác cùng tồn tại: Denisovans, Neanderthals, Homo erectus... Tuy nhiên, chỉ có chúng ta là loài sống sót cho đến ngày nay. Ảnh: Science Alert
Có khả năng những bộ hài cốt của người cổ đại gần đây tìm thấy ở Trung Quốc chỉ là một phần nhỏ của câu chuyện.
Theo các nhà phân tích, hàm và hộp sọ của hóa thạch này có thể thuộc về một đứa trẻ khoảng 12 hoặc 13 tuổi. Mặc dù gương mặt có đặc điểm giống với con người hiện đại, nhưng các cấu trúc xương và hàm có vẻ thể hiện những đặc điểm cổ xưa hơn.
Nghiên cứu cho thấy con đường tiến hóa tới con người hiện đại phức tạp hơn so với những gì chúng ta đã biết trước đây. Hơn nữa, các đặc điểm vật lý của loài cổ này cũng hỗ trợ ý tưởng về sự tồn tại của ba dòng người nguyên thủy ở châu Á - H. erectus, Denisovan, và một dòng khác gần gũi với chúng ta trong việc phát sinh loài.
Homo sapiens chỉ xuất hiện ở Trung Quốc khoảng 120.000 năm trước, nhưng một số đặc điểm 'hiện đại' của chúng ta có thể đã tồn tại từ rất lâu trước đó tại đây. Có thể tổ tiên chung cuối cùng của H. sapiens và người Neanderthal đã xuất phát từ khu vực tây nam châu Á trước khi lan rộng ra các châu lục khác.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tiến hóa của loài người (Journal of Human Evolution).