Phát ngôn về Bài thơ Cảnh khuya

Đề bài: Phát ngôn về Bài thơ Cảnh khuya

Phát ngôn về Bài thơ Cảnh khuya
 

I. Dàn ý Phát ngôn về Bài thơ Cảnh khuya (Chuẩn)

1. Khai mạc

- Mở đầu và giới thiệu về bài thơ, tác giả 'Hồ Chí Minh', tóm tắt nội dung bài thơ 'Cảnh khuya'.

2. Phần chính

a. Vẻ đẹp tự nhiên hiện hữu trong hai câu thơ đầu
- 'Âm thanh suối như tiếng hát xa'
+ Bầu không khí yên bình của đêm khuya, tiếng suối róc rách len lỏi trong hơi thở của núi rừng.
+ Hình ảnh so sánh tiếng suối với tiếng hát làm cho bức tranh đêm rừng trở nên gần gũi, sống động hơn.
+ Sự độc đáo mới mẻ trong thơ của Bác được thể hiện rõ.

- 'Trăng lồng bóng cây, cổ thụ bình yên'
+ Ánh trăng lan tỏa khắp nơi, len lỏi giữa từng nhánh cây, ngọn cỏ.
+ Từ 'lồng' được nhấn mạnh hai lần trong câu thơ, làm nổi bật vẻ đẹp của vầng trăng.
+ Khung cảnh thiên nhiên có màu sắc, âm thanh và hình khối, tạo ra bức tranh núi rừng Việt Bắc tuyệt vời.

b. Hình ảnh con người được tả qua hai câu thơ sau
- 'Cảnh đêm như bức tranh người chưa kìm lòng ngủ'
+ Cảnh đêm thiên nhiên đẹp như tranh vẽ, làm rung động tâm hồn nhạy cảm của con người, khiến họ trầm trồ không thể rời mắt.

- 'Không ngủ vì lo lắng cho đất nước'
+ Là động lực chính khiến Người không thể ngủ yên.
+ Người thức trắng đêm lo lắng cho tương lai đất nước, đặt niềm tin vào độc lập tự do, và hạnh phúc của nhân dân.
+ Mặc khuất trước vẻ đẹp của thiên nhiên, Bác vẫn giữ niềm tin vững chắc vào nhân dân và Tổ quốc.
+ Cảnh đêm tuyệt vời không làm mờ đi lo âu thời kỳ, ngược lại, lại là nguồn động viên thêm cho quyết tâm bảo vệ quê hương và nhân dân.
→ Tâm hồn của nhà thơ hòa mình vào tấm lòng của người chiến sĩ, tạo nên một con người với phẩm chất cao quý, tên là Hồ Chí Minh.

c. Đánh giá giá trị nghệ thuật
- Bác đã thành công trong việc sử dụng từ ngữ mô tả và hình ảnh so sánh độc đáo.
- Thể hiện sự sáng tạo trong việc áp dụng thể thơ thất ngôn tứ.
- Kết hợp tinh tế giữa truyền thống và hiện đại, giữa cảm hứng lãng mạn và hiện thực

3. Tổng kết

- Tôn vinh lại giá trị của bài thơ và đặt trong bối cảnh

II. Mẫu bài văn Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ Cảnh khuya (Chuẩn)

Hồ Chí Minh không chỉ là người lãnh đạo tuyệt vời của dân tộc Việt Nam mà còn là một biểu tượng văn hóa quốc tế. Ngài không chỉ đưa dân tộc chúng ta đến với độc lập mà còn để lại một di sản văn hóa đầy ý nghĩa. Trong số đó, bài thơ 'Cảnh khuya' viết năm 1947 là một minh chứng rõ ràng. Tác phẩm không chỉ mô tả cảnh đêm tĩnh lặng ở chiến khu Việt Bắc mà còn thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm và tình yêu nước sâu sắc của Bác Hồ.

'Tiếng suối như là tiếng hát xa
Trăng lồng bóng cây, cổ thụ bình yên
Cảnh đêm như bức tranh người chưa kìm lòng ngủ
Không ngủ vì lo lắng cho đất nước'

Mở đầu bài thơ, qua vài nét tả đơn giản, Bác đã khắc họa trước mắt người đọc bức tranh thiên nhiên nơi núi rừng tuyệt vời:

'Âm thanh suối như giai điệu xa
Bóng trăng ôm cổ thụ, đèn hoa lồng'

Đêm xuống, mọi vật trở nên yên bình, như lạc vào giấc ngủ sâu. Tiếng suối róc rách chảy, như là giọng hát du dương từ xa vọng lại. Không gian ban đầu yên tĩnh giờ càng trở nên êm đềm hơn. Hình ảnh so sánh tiếng suối với tiếng hát làm cho bức tranh đêm rừng trở nên gần gũi, sống động. Bức tranh này cũng làm mới bằng cách phá vỡ những khuôn mẫu cổ điển trong văn học, đặt dấu ấn sáng tạo mới trong thơ của Người.

Cảnh thiên nhiên đẹp tuyệt không chỉ bởi âm thanh mà còn bởi hình ảnh và sắc màu. Ánh trăng lan tỏa khắp không gian, điều này khiến lá cây, ngọn cỏ trở nên lấp lánh, sáng bóng. Bóng trăng ôm sát cây cỏ, tạo nên một vẻ đẹp ấm áp. Từ 'lồng' được nhấn mạnh hai lần trong câu thơ, nhấn bật vẻ đẹp của vầng trăng. Trăng như một người mẹ hiền ôm trọn, che chở mọi sinh linh.

Khung cảnh thiên nhiên gần xa kết hợp hoàn hảo. Màu sắc, âm thanh, và hình thể hài hòa, tạo nên bức tranh núi rừng Việt Bắc tuyệt vời. Tâm hồn nhạy cảm và tình yêu thiên nhiên của người chiến sĩ Cách mạng đã chạm nhẹ vào vẻ đẹp của cảnh đêm trong giai đoạn đầy thách thức. Tuy nhiên, không làm mờ đi lo âu về thời cuộc.

'Dạ khuya, như bức tranh chưa lên giọng ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'

Trong bức tranh của đêm, Người lại vẽ lên hình ảnh của con người, nơi chứa đựng những suy tư sâu sắc, tâm trạng vô cùng. Đêm đã khuya, tại sao Người vẫn chưa thể ngủ? Có phải vì vẻ đẹp của thiên nhiên kia quá tràn ngập? Đẹp như một bức tranh sống, làm xao xuyến tâm hồn nhạy cảm của Người, không thể nào chợp mắt. Hay có lẽ còn điều gì đó khó tả bằng lời?

'Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà'. Đó mới là lý do khiến Người thức trắng đêm. Trách nhiệm lớn lao với vận mệnh quê hương, dân tộc chưa biết đến độc lập, nhân dân đang vấp phải khó khăn, và Người, là lãnh tụ, làm thế nào có thể yên giấc được? Suốt cuộc đời Cách mạng, ở bất cứ tình huống nào, vào thời điểm nào, Bác luôn giữ trong lòng lo lắng cho nhân dân, lo cho đất nước. Dù trước vẻ đẹp tuyệt vời của thiên nhiên, Bác vẫn không quên hướng tâm huyết về nhân dân, về Tổ Quốc. Bác lo lắng về cách giải phóng dân tộc, nghĩ về cuộc sống an nhàn, hạnh phúc cho nhân dân.

Cảnh đẹp của thiên nhiên không làm Bác quên đi lo âu của thời kỳ. Ngược lại, nó thêm vào lòng Bác sự quyết tâm cứu nước, cứu dân. Đất nước đẹp đẽ không thể để quân thù xâm lược. Tình yêu thiên nhiên hòa quyện với tình yêu đất nước tạo ra nguồn cảm hứng tuyệt vời cho cả bài thơ. Tâm hồn thi sĩ hòa quyện với trái tim của người chiến sĩ, tạo nên một nhân cách tuyệt vời, mà tên gọi là Hồ Chí Minh.