Bài phê bình
1. Mở đầu
- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm và bối cảnh, nội dung của đoạn trích.
2. Phần thân bài
a, Tình huống gặp gỡ - Lục Vân Tiên đánh cướp:
- Khi chủ tớ Kiều Nguyệt Nga trên đường gặp phải cướp chặn xe, Lục Vân Tiên tình cờ đi ngang qua và ra tay cứu giúp.
- Bức tranh về trận đánh cướp thể hiện sự tài năng võ thuật, sự mưu trí, và sức mạnh của Lục Vân Tiên.
- Kết quả của cuộc đối đầu: kẻ cướp bị trừng trị, thủ lĩnh Phong Lai bị tiêu diệt.
b, Cuộc gặp gỡ giữa Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga:
- Lời đối đáp và hành động của Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga thể hiện sự thân thiện và đạo đức.
- Khi biết người đã cứu mình là một quý ông, Kiều Nguyệt Nga kể về sự cố và biểu lộ lòng biết ơn.
- Lời từ chối của Lục Vân Tiên phản ánh phẩm chất cao quý của anh hùng và nhấn mạnh rằng chỉ làm việc có ý nghĩa mới là anh hùng.
c, Nghệ thuật trong đoạn trích:
- Sử dụng các hình ảnh và đối thoại để mô tả nhân vật, thể hiện phẩm chất của họ.
- Sử dụng ngôn ngữ thơ mộc mạc, gần gũi, dễ hiểu.
- Sử dụng nhiều hình ảnh so sánh và triết luận.
3. Kết luận
- Đoạn trích về việc Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là một minh chứng rõ ràng về phẩm chất tốt đẹp của một anh hùng dũng cảm, tôn trọng đạo nghĩa, và kiêng nhẫn.
- Lời của Lục Vân Tiên gửi đến Kiều Nguyệt Nga phản ánh quan điểm về cuộc sống và những lý tưởng của một anh hùng;
“Nhớ cầu kiến nghĩa bất vi
Làm người thế áy cũng phi anh hùng”.
Một ví dụ mẫu
Bài tham khảo thứ nhất
Truyện Lục Vân Tiên là một trong những tác phẩm thơ nổi tiếng nhất của Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ lớn của miền Nam trong thế kỉ XIX. Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga là những nhân vật chính của tác phẩm. Họ được mô tả là hai nhân vật lý tưởng, xuất sắc: chàng trai có văn võ lẫn “Văn đã khởi phụng đằng giao - Võ thêm ba lược sáu thao ai hì', còn người con gái thì “vóc ngọc mình vàng', đoan trang, giàu tình cảm và vô cùng trung thành.
Đoạn thơ mà Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga được mô tả là một phần hào hùng, đầy kịch tính và rất cuốn hút trong tác phẩm thơ của Nguyễn Đình Chiểu. Câu chuyện về việc đánh cướp, sự gặp gỡ của hai nhân vật tài năng và xinh đẹp, cùng với những lời nói về tình bạn và tình đồng đội, tất cả đều khiến người đọc cảm động và không thể nào quên được.
Sau khi bọn cướp lạ mặt “bốn phía vỡ tan”, tướng cướp Phong Lai bị Lục Vân Tiên tiêu diệt, Kiều Nguyệt Nga được cứu thoát. Nàng rất cảm kích và muốn báo đáp công ơn của người anh hùng:
Gạt câu đạo thù công
Lấy chi cho lòng cảm đồng với ngươi
Tuy nhiên, Lục Vân Tiên đã cười và từ chối một cách cao quý:
Làm ơn hãy dễ nhận biết người trả ơn.
Câu nói này thể hiện một hành động rất đẹp và cao quý của Lục Vân Tiên. Đối với những kẻ không tôn trọng đạo lý, chàng đã nghiêm khắc lên án “đừng bao giờ làm thói hồ đồ hại người dân” và quyết định loại bỏ “bọn kiến chòm ong”, tiêu diệt tên tướng cướp Phong Lai, khiến hắn “bỏ mạng”. Đối với nhân dân, chàng “tự giơ sức mạnh anh hùng, bảo vệ họ khỏi những khổ đau này”. Đó là hai thái độ rõ ràng và quyết đoán.
Còn với Kiều Nguyệt Nga, chàng đã đối xử ra sao? Tinh thần dũng cảm của Lục Vân Tiên trong việc chống lại bọn cướp đã khiến nàng rất ngưỡng mộ và biết ơn. Nhờ chàng mà nàng thoát khỏi bàn tay của bọn tội phạm, bảo vệ được phẩm giá của mình. Nàng đã hành đúng theo nguyên tắc “trả đúng ân nhân”, một nguyên tắc của người đạo đức. Nếu Lục Vân Tiên chấp nhận sự đền đáp của nàng, đó cũng là điều tự nhiên và xứng đáng. Nhưng, chàng đã “cười”. Việc từ chối sự trả ơn của người mắc nạn, bởi vì chàng đã hành động với tư cách là một anh hùng, với việc giúp đỡ người khác làm cho chính mình hạnh phúc. Chàng đã cười, từ chối sự đền đáp, nếu làm ngược lại, thì chẳng còn là anh hùng nữa? Câu nói của Lục Vân Tiên cho thấy chàng là một con người mang tính cách nghĩa hiệp, có tâm hồn cao quý, trân trọng nhân nghĩa hơn là tài năng, và luôn sẵn lòng hành động khi thấy điều không đúng.
Hãy nhớ câu châm ngôn nhân nghĩa không phải anh hùng.
Thông qua câu nói của Vân Tiên, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã tôn vinh tư tưởng nhân nghĩa cao đẹp. Những người giàu lòng nhân nghĩa thường có tình yêu thương rộng lớn, ghét bọn tội phạm, và luôn bênh vực cho công lý. Những người nhân nghĩa vì hạnh phúc của nhân dân luôn dũng cảm bảo vệ, che chở cho những người gặp khó khăn. Họ không quan tâm đến danh vọng, hành động một cách vô tư, và luôn trân trọng những giá trị nhân đạo...
Làm ơn hãy dễ nhận biết người trả ơn.
Câu nói này thể hiện một phong cách sống đẹp, và nhà thơ đã tôn vinh một quan niệm về anh hùng rất cao quý và tiên tiến. Lục Vân Tiên đã hành động một cách quyết định, vì một sự thật, như người xưa đã nói: “Trên đường gặp việc bất bình, hãy rút gươm ra giúp đỡ'' (giữa đường gặp việc bất bình, hãy rút gươm ra giúp đỡ). Người anh hùng coi trọng giá trị của lòng nhân nghĩa, xem cái chết nhẹ nhàng như cỏ dại, sẵn lòng hy sinh để cứu người, cứu đời. Câu nói của Lục Vân Tiên phản ánh ước mơ khao khát cháy bỏng của nhà thơ yêu nước miền Nam. Xã hội Việt Nam trong thế kỉ XIX là một xã hội rối ren, rất đen tối: quan lại tham nhũng, bạo lực tàn bạo, tội phạm hoành hành như ong, đạo đức suy tàn, lũ lụt tên ác quỷ, lừa đảo thầy thuốc, trái đất, như cha con Võ Thái Loan, Trịnh Hâm, Bùi Kiệm... Nhà thơ hi vọng, hy vọng sẽ có nhiều nhân vật xuất sắc, nhân hậu như Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga, Vương Tử Trực, Hớn Minh, những người có tinh thần anh hùng như ông Quán, ông Tiều, lão bà, ông Ngư, tiểu đồng, v.v...
Đọc giả không thể quên câu nói của ông Ngư với Lục Vân Tiên:
Ngư nói: tôi không mơ ước,
Dốc lòng giúp đỡ những người xứng đáng nhận sự trả ơn ?
Làm cho đất nước trong sạch,
Một lời quảng cáo bất kể tiền đây.
Truyện Lục Vân Tiên đã được viết được hơn 150 năm. Nhiều nhân vật trong tác phẩm thơ vẫn giữ được sức sống, luôn thu hút độc giả. Tinh thần anh hùng và nhân nghĩa của nhân vật Lục Vân Tiên vẫn mang lại nhiều ý nghĩa tích cực cho người đọc. Tinh thần hào hiệp, tinh thần nhân nghĩa chống lại ách thống trị và đế quốc của người dân miền Nam là điều mà chúng ta cảm nhận được qua tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu. Nguyễn Đình Chiểu đã ưu ái đặc biệt cho nhân vật Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân Tiên, vì họ là những hình ảnh lý tưởng và đẹp đẽ của nhà thơ. Do đó, truyện Lục Vân Tiên có ý nghĩa sâu sắc với nhân dân.