Phê phán thái độ lạnh lùng, tàn nhẫn đối với con người - Ngữ Văn 12

“Hôm nay bạn đã tươi cười với ai chưa?'.

Đó là câu hỏi của một nhà tâm lý học, khi nhiều người hỏi ông rằng, “Làm thế nào để tâm hồn giữ được sự tươi mới trong thế giới hiện nay?”.

Lí do nhà tâm lý học đó hỏi lại như vậy để chúng ta tự suy luận.

Đó không chỉ là một câu hỏi mà đó còn là một lời khuyên, một triết lý, một cách nhìn nhận đa chiều.

Đôi khi, mọi thứ đều có hai mặt, mặt tích cực và mặt tiêu cực, mặt sáng và mặt tối, nhưng chúng lại tồn tại song song, không thể tách rời. Vì vậy, “Phê phán thái độ thờ ơ, ghẻ lạnh đối với con người cũng cần như ngợi ca tình yêu thương, lòng vị tha, sự đoàn kết”.

Trong khi kinh tế phát triển, công nghệ tiên tiến, cuộc sống hiện đại và tiện lợi hơn, thì giá trị tinh thần cũng dần mất đi. Nhịp sống hối hả khiến con người quên đi những điều quan trọng, họ chỉ lo lắng cho cuộc sống vật chất. Điều này dẫn đến sự thờ ơ, lạnh lùng, không quan tâm đến mọi người xung quanh, một tình trạng phổ biến trong xã hội hiện đại, đặc biệt là ở các nước phương Tây, một căn bệnh khó phát hiện, khó chữa trị, được gọi là “tình trạng vô cảm”, thể hiện qua thái độ thờ ơ, lạnh lùng trước nỗi đau của người khác. Ở mức độ nhẹ, người ta trở nên lạnh nhạt, khó gần gũi với người khác. Ở mức độ nặng hơn, họ thậm chí có thể thấy người khác gặp khó khăn mà không chịu giúp đỡ, coi như đó không phải là việc của mình.

Một nhà văn Châu Á khi đến Mỹ tham dự một hội thảo văn học, anh ta rất ngạc nhiên khi mọi người lạnh lùng, xa cách. Anh ta kể lại rằng khi anh ta đi thang máy, anh ta hỏi một phụ nữ đi cùng muốn lên tầng nào để anh ta nhấn nút giúp, nhưng cô ta nhìn anh ta như một kẻ lạ 'Có lẽ ở Mỹ, mọi người thích làm mọi thứ mà không cần sự giúp đỡ của người khác ', anh ta kết luận.

Trong cuộc sống hàng ngày, không khó để nhận biết những người đang mắc phải 'bệnh vô cảm'.

Một phụ nữ mang bầu lên xe buýt, nhưng tất cả ghế đã đầy, cô phải đứng mười lăm phút cho đến trạm tiếp theo mà không ai nhường chỗ cho cô.

Một bà cụ bị tay xe máy đi qua quẹt phải, hàng hóa trên vai bà đổ rụi, nhưng không ai giúp bà đứng dậy, cũng không có ai đến dọn dẹp hàng hóa giúp bà.

Có lẽ, ngày nay, người Việt lại đang lạc lối so với thông điệp 'Yêu người như thể yêu thân' của ông cha chúng ta.

Câu trả lời có thể là Có!, nếu chúng ta không chỉ trách mắng, chỉ trích những hành động vô tâm, thờ ơ như vậy. Việc này cũng quan trọng và cần thiết như việc tôn vinh lòng nhân ái, tinh thần đoàn kết.

Tinh thần vị tha, tình đoàn kết, hoặc lòng thương người, sẵn lòng giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn là một trong những giá trị truyền thống quý giá nhất của người Việt.

“Lá lành đùm lá rách'. Mỗi khi có thiên tai, bão lụt, đồng bào chúng ta luôn tích cực hỗ trợ, quyên góp để giúp đỡ những người gặp nạn. Con người Việt ta luôn nổi tiếng với sự hiền hậu, và nụ cười Việt là một trong những đặc trưng khiến cho du khách quốc tế cảm thấy gần gũi, thân thiện với đất nước của chúng ta.

Thế nhưng, nếu không ngăn chặn được những lối sống thờ ơ, vô tâm đang ngày càng lan rộng và duy trì những truyền thống tương thân tương ái, thì những giá trị tinh thần sẽ dễ dàng bị những giá trị vật chất (hữu hình) lấn át.

Cuộc sống luôn tồn tại hai mặt.

Chúng ta không chỉ nên ca ngợi điều tốt đẹp mà còn cần phải chỉ trích điều xấu xa. Vì cái tốt và cái xấu luôn song song tồn tại, đối lập, và đôi khi cái xấu có thể lấn át cái tốt. Do đó, lối sống thờ ơ, vô tâm cần phải bị chỉ trích để mở đường cho những giá trị tốt đẹp khác phát triển, tránh nhận định một chiều luôn có hạn chế. Bên cạnh việc nhìn thấy cái tốt, chúng ta cũng cần nhận ra cái xấu để có thể tránh xa và nỗ lực hướng tới cái tốt.

Phê phán thái độ thờ ơ, vô tâm và ca ngợi lòng nhân ái, tinh thần đoàn kết giúp làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn, xã hội phát triển hơn, thế giới tràn đầy yêu thương, giảm bớt những áp lực, nỗi đau do con người gây ra cho nhau. Tuy nhiên, không chỉ phê phán hoặc ca ngợi, cuộc sống con người cần phải hành động! Thành công đòi hỏi cả hai mặt: lời nói và hành động. Chúng ta phải hành động! Hành động để làm cho cuộc sống trở nên đầy yêu thương, không thờ ơ.

Trong xã hội phương Tây hiện đại, sau khi đạt được những thành tựu về kinh tế, họ bắt đầu trở lại giá trị tinh thần, điều này đã được chứng minh qua sự thành công của những tác phẩm nổi tiếng như Bí ẩn về cây đàn piano. Chỉ là những câu chuyện, những bài học nhỏ trong cuộc sống nhưng lại mang lại những giá trị tinh thần lớn lao. Và người phương Tây đã nhận ra rằng họ đã sống quá thờ ơ với cuộc sống xung quanh và họ đã học được nhiều từ những cuốn sách đó để xây dựng lại những mối quan hệ tốt đẹp hơn. Khác với xã hội Đông Á.

Chúng ta có thể làm được.

Tôi tin điều đó.

Tôi tin. Bởi vì tôi đã thấy một đứa trẻ đang dắt một bà cụ qua đường. Và khi tôi gặp tai nạn, vẫn có những người bạn tốt bụng chạy đến giúp đỡ và đưa tôi về nhà. Tôi còn thấy sự tích cực của các bạn trong lớp tôi khi tham gia vào phong trào 'Quỹ heo đất tấm lòng vàng' được tổ chức bởi Đoàn trường.

Và còn những điều nhỏ nhặt hơn để chúng ta bắt đầu xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp. Hãy mở lòng mình ra! Hãy chia sẻ tình yêu thương! Hãy thân thiện với những người cần sự giúp đỡ! Hãy mang lại nụ cười cho người khác hôm nay!

Cách tốt nhất để làm cho cuộc sống tươi đẹp hơn là bắt đầu từ việc xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp.

Bạn đã tạo nụ cười cho ai đó hôm nay chưa?