Buzz
Tình cảm yêu nước là sợi dây đỏ kéo dài suốt lịch sử văn hóa dân tộc. Sự đam mê đó được thể hiện mãnh liệt trong những lời tâm huyết của các nhà lãnh đạo quốc gia từ xa xưa. Chúng ta có thể kể đến các văn kiện tiêu biểu như “Chiếu dời đô” của Lý Thái Tổ, “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn.
Chiếu dời đô
Bởi lòng đau đáu suy nghĩ về một miếng đất linh thiêng có thể hỗ trợ cho sự phát triển của đất nước, vua đã nhìn ra vị trí của thành Đại La. Đó là nơi có vị thế thuận lợi trên nhiều phương diện, về địa lý, tác giả phân tích chi tiết: Nơi trung tâm của trời đất; có thế rồng cuộn hổ ngồi', bốn phía đều thông thoáng và “địa hình rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng”. Trên cơ sở địa lý đó, dân cư sẽ tránh được lụt lội và “mọi vật đều rất phong phú và tươi tốt”. Thuận lợi về mặt địa lý như vậy sẽ tạo ra nhiều lợi ích về giao thông và giao lưu: “Đây thực sự là nơi gặp gỡ quan trọng của đất nước“. Thành Đại La mới này sẽ đóng vai trò là trung tâm của kinh tế, chính trị, văn hóa của đất nước.
Trong văn bản “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn, lòng yêu nước lại được thể hiện một cách rõ ràng qua nhiều khía cạnh khác nhau.
Tác giả mô tả sự tàn bạo và tội ác của kẻ thù: 'Nhìn thấy đám giặc đi lại kiêu căng trên đường, uốn lưỡi nhạo báng triều đình, đem thân dê chó để hành hạ tể tướng, lấy mạng Hốt Tất Liệt để đòi tài sản, chỉ để thỏa mãn lòng tham không cùng, giả mạo Vân Nam Vương để thu thập vàng bạc, để lấy tài sản của người khác một cách không kiểm soát. Giống như việc nuôi hổ đói bằng thịt, để tránh tai họa trong tương lai!'. Qua những từ ngữ này, tình trạng của quân giặc được phơi bày và tác giả cũng bày tỏ thái độ căm hận, khinh bỉ cực độ của mình đối với chúng. Điều này được thể hiện rõ ràng thông qua việc tác giả sử dụng lối diễn đạt bằng hình ảnh so sánh, ẩn dụ: lưỡi cú diều, thân dê chó, hổ đói,... ; các hình ảnh được đặt trong ngữ cảnh đối sánh để thể hiện rõ ràng thái độ căm hận, khinh bỉ: uốn lưỡi nhạo báng triều đình, đem thân dê chó - hành hạ tể tướng.
Sau khi phê phán tội ác của kẻ thù, Trần Quốc Tuấn đã bày tỏ lòng yêu nước, căm thù kẻ thù của mình, có thể xem đây là đoạn văn hay nhất trong văn bản: 'Tôi thường quên bữa ăn, vỗ gối giữa đêm; bụng đau như bị cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa được giải phóng thân thể, nuốt chửng máu kẻ thù. Dù cho cơ thể này phải bị phơi bày trước cỏ cây, nghìn xác này phải được bọc trong da ngựa, tôi vẫn sẵn lòng.' Cảm xúc trước cảnh mất nước và nhà tan tác được diễn đạt một cách sâu sắc: quên ăn, không ngủ, lòng đau như bị cắt, nước mắt tràn trề. Tức giận tràn ngập khi tác giả biểu hiện thái độ của mình đối với kẻ thù: chỉ căm tức chưa được giải phóng thân thể, nuốt chửng máu kẻ thù. Tướng sĩ đã quyết định hy sinh tất cả cho đất nước: Dù cho cơ thể này phải bị phơi bày trước cỏ cây, nghìn xác này phải được bọc trong da ngựa, tôi vẫn sẵn lòng. Qua đoạn văn này, hình tượng của anh hùng yêu nước, sẵn lòng hy sinh cho đất nước được mô tả rõ ràng. Lời tâm huyết và can đảm của vị tướng có sức lôi cuốn mạnh mẽ, truyền cảm hứng cho tướng sĩ về tinh thần yêu nước mạnh mẽ, lòng căm thù kẻ thù nồng nàn và thái độ sẵn lòng hy sinh cho non sông.
Không chỉ thế, lòng yêu nước của vị tướng tài ba còn được thể hiện sâu sắc thông qua lòng trung thành của một chỉ huy đối với binh lính của mình: 'Các bạn đã đồng hành với tôi, giữ gìn binh quyền suốt bao ngày, (...) khi chiến trận xảy ra thì chúng ta cùng sống chết, khi ở nhà thì cùng nhau vui vẻ.'' Đó thực sự là một lòng trung thành đáng kính!
Có thể nói, lòng yêu nước của các tác giả được thể hiện qua hai tác phẩm “Chiếu dời đô” của Lý Thái Tổ, “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn” có nhiều hình thức đa dạng, nhưng đều tập trung vào mong muốn đất nước an bình, phát triển giàu có. Tình yêu đó không chỉ được thể hiện một cách cảm động qua hai tác phẩm mà còn được hai nhà lãnh đạo tài năng chứng minh thông qua những đóng góp thực tế cho lịch sử phát triển vĩ đại của dân tộc.
