Phí đăng ký trước bạ gây tranh cãi ở Việt Nam và cách các nước khác tính như thế nào: Miễn phí ở một số nơi, tính theo cấp độ ở những nơi khác

Nhìn chung, với việc khuyến khích phát triển xe điện, phí đăng ký trước bạ cho xe xăng dầu đã tăng cao trong những năm gần đây, trong khi đối với xe điện và hybrid, có xu hướng giảm, thậm chí miễn phí.

Ở Việt Nam, phí đăng ký trước bạ bao gồm hai yếu tố: loại xe và địa điểm đăng ký. Trong khi đó, các quốc gia khác áp dụng nhiều hình thức tính toán khác nhau. Thực tế, loại phí này gây ra nhiều tranh cãi. Do đó, nhiều quốc gia đã chuyển sang loại thuế đường bộ hoặc thuế nhiên liệu thay vì phí đăng ký trước bạ.

Phí/Lệ phí đăng ký trước bạ (trong bài này sẽ được gọi là lệ phí trước bạ) được tính dựa trên giá bán xe, tuổi đời của xe, trọng lượng, hoặc mức tiêu thụ nhiên liệu và khí thải CO2, hoặc kết hợp tất cả các yếu tố này.

Trung Quốc

Là một trong những thị trường xe điện phát triển mạnh mẽ nhất, chính sách ở đây rất ưu ái đối với các phương tiện không sử dụng xăng dầu. Một trong những điều đáng chú ý là ưu đãi của người mua xe điện khi đăng ký xe. Các thành phố lớn tại Trung Quốc không chỉ miễn phí đăng ký trước bạ mà còn ưu tiên cho chủ xe điện trong hệ thống cấp biển số, một hạn ngạch trước đây khá hạn chế.

Mỹ

Mỗi bang ở Mỹ có một chính sách đặc biệt về phí đăng ký trước bạ. Có bang chỉ thu 20 USD (khoảng 456.000 đồng), còn bang khác lên đến 274 USD (tương đương 6,2 triệu đồng). Có bang áp dụng mức phí cố định cho tất cả các loại xe, trong khi có bang tính dựa trên tuổi đời và trọng lượng xe.

Điều làm cho Mỹ khác biệt là họ đã vượt qua giai đoạn khuyến khích phát triển xe điện, thậm chí cố gắng hạn chế. Không chỉ thu phí đăng ký trước bạ, nhiều bang còn áp dụng một loại thuế đặc biệt cho xe điện.

Châu Âu

Lệ phí đăng ký trước bạ là một trong những vấn đề gây tranh cãi nhiều nhất ở châu Âu. Một số quốc gia như Ireland cho rằng khoản phí này không có lợi cho người tiêu dùng hay ngành công nghiệp, và họ cho rằng đã xảy ra tình trạng đánh thuế kép khi người mua xe từ một nơi khác nhập khẩu và sử dụng ở một quốc gia khác mà không được khấu trừ lệ phí đăng ký trước bạ này.

Ngoài Ireland, Đan Mạch và Phần Lan cũng là hai quốc gia thành viên của EU có mức lệ phí đăng ký trước bạ trung bình cao nhất. Các quốc gia thành viên có ngành công nghiệp sản xuất xe hơi lớn như Ý, Đức và Anh thường áp dụng mức thuế thấp hơn hoặc không áp dụng thuế này.

Ireland: Lệ phí đăng ký trước bạ từ 22,5% đến 30% tùy thuộc vào kích thước động cơ. 22,5% áp dụng cho các xe có dung tích động cơ dưới 1.400cc; 25% áp dụng cho các xe từ 1.401cc đến 2.000cc; và 30% áp dụng cho các xe có dung tích động cơ từ 2.001cc trở lên.

Tây Ban Nha: Bao gồm 95,8 Euro cộng với thuế nhiên liệu, được tính theo mức xả thải CO2. Mức thuế là 0% đối với các phương tiện có khí thải dưới 120g/km; 4,75% đối với xe có khí thải từ 120 g/km đến 160g/km; 9,75% đối với xe có khí thải từ 160g/km đến 200g/km; và 14,75% đối với xe có khí thải hơn 200g/km.

Đan Mạch: Giá mua một chiếc ô tô ở Đan Mạch thường thấp hơn nhiều so với giá thực tế mà bạn phải trả để sở hữu chiếc xe.

Lệ phí đăng ký trước bạ là một phần chi phí lớn ở Đan Mạch, thậm chí còn phải cộng vào giá tính thuế giá trị gia tăng (VAT). Lệ phí này tương đương với 85% giá trị mua xe đối với những chiếc xe có giá dưới 21.000 USD. Đối với những chiếc xe có giá trị cao hơn, lệ phí đăng ký trước bạ còn phải cộng thêm 150% giá trị phần tăng giá trị trên 21.000 USD để ra số tiền cuối cùng. Điều này có nghĩa là nếu bạn mua một chiếc xe có giá 13.000 USD ở Đan Mạch, thì giá thực sự bạn phải trả cuối cùng sẽ là 28.000 USD, tương đương với mức tăng lên đến 215% so với giá gốc.

Ngoài ra, để khuyến khích sử dụng năng lượng sạch, lệ phí đăng ký trước bạ còn được tính dựa trên mức khí thải hoặc mức tiêu thụ nhiên liệu. Nếu mức tiêu thụ nhiên liệu của xe là trên 16km/lít xăng (tương đương với mức khí thải CO2 trên 145g/km), lệ phí đăng ký trước bạ sẽ tăng thêm 1.000 DKK (tương đương 157,3 USD) cho mỗi km vượt quá giới hạn đó. Với động cơ diesel, mức tiêu thụ nhiên liệu được đánh giá là từ 18km/lít trở lên.

Hà Lan: Lệ phí đăng ký trước bạ ở Hà Lan được tính dựa trên mức khí thải CO2. Phí sẽ dao động từ 0 đến 223 Euro cho xe chạy xăng, và từ 0 đến 654 Euro cho xe diesel. Đối với các xe chạy xăng có khí thải dưới 102g/km, thuế suất là 0. Tương tự, đối với các xe diesel có khí thải dưới 70g/km cũng áp dụng thuế suất 0. Các loại xe không phát thải, bao gồm cả xe điện, sẽ được miễn thuế.

Anh: Ở Anh, lệ phí đăng ký trước bạ từ năm 2008 là 55 bảng/xe. Từ tháng 4/2017, miễn lệ phí đăng ký trước bạ cho các loại xe không phát thải có giá trị từ 40.000 bảng Anh trở xuống.

Úc

Từ ngày 1/7/2021, Úc đã tăng lệ phí đăng ký trước bạ cho xe. Phương tiện có 1, 2 hoặc 3 xy-lanh, điện hoặc hơi nước, lệ phí trước bạ là 267,5 USD; xe có 4 xy-lanh là 340,2 USD; xe có 5-6 xy-lanh là 538,65 USD... Đối với các xe điện, chính sách ở Úc vẫn chưa được triển khai rộng rãi, chỉ có 3 bang đã giảm hoặc miễn lệ phí đăng ký trước bạ cho xe điện.

Singapore

Singapore áp dụng chính sách không khuyến khích sử dụng ô tô cá nhân nên đánh thuế phí rất cao. Tất cả các xe ô tô mới phải trả một khoản lệ phí đăng ký trước bạ cố định là 220 USD cho mỗi chiếc. Ngoài ra, còn có lệ phí đăng ký trước bạ bổ sung, tính theo giá trị của xe. Đối với xe có giá từ 20.000 USD trở xuống, mức phí là 100%; từ 20.001 đến 500.000 USD là 140%; và trên 50.000 USD là 180%. Ví dụ, nếu bạn mua một chiếc xe giá 25.000 USD, lệ phí đăng ký trước bạ bổ sung sẽ là 32.000 USD.

Hồng Kông

Ở Hồng Kông, lệ phí đăng ký trước bạ ô tô cá nhân được tính dựa trên giá trị tính thuế của từng chiếc xe. Ở mức giá 150.000 USD đầu tiên, thuế suất là 46%; từ 150.000 USD tiếp theo là 86%; từ 200.000 USD tiếp theo là 115%; và vượt quá 200.000 USD là 132%. Đối với xe máy và xe mô tô, thuế là 35%.

Đây là mức mới được áp dụng từ tháng 2/2021 sau lần điều chỉnh cuối cùng vào tháng 2/2011 (khi đó, thuế suất dao động từ 40-115%). Nguyên nhân được đưa ra là để giảm sự tắc nghẽn giao thông đang quá tải ở Hồng Kông.

Chile

Lệ phí đăng ký trước bạ thay đổi theo tỷ lệ nghịch tùy theo tuổi của xe. Điều này ảnh hưởng đến người dân và người nghèo - đối tượng mua xe cũ chính.

Ấn Độ

Thuế đăng ký trước bạ của Ấn Độ bao gồm một khoản phí đăng ký cố định là 600 Rs (tương đương 8 USD) cộng với phí cầu đường với tỷ lệ thuế khác nhau ở mỗi bang, nhưng thường không vượt quá 15%.

Trong khi đó, lệ phí đăng ký trước bạ, phí đổi giấy chứng nhận đăng ký cho các phương tiện chạy bằng pin được miễn. Đồng thời, việc chuyển đổi nhãn hiệu mới cũng không mất phí. Mục tiêu của Bộ Giao thông là khuyến khích người tiêu dùng chuyển đổi sang sử dụng xe điện.