Phong cách lãnh đạo dân chủ là một trong ba phong cách lãnh đạo phổ biến hiện nay. Đây là phong cách lãnh đạo đòi hỏi sự tham gia và đóng góp ý kiến từ các thành viên trong nhóm. Mặc dù quyết định cuối cùng thuộc về cấp trên, nhưng mỗi nhân viên đều có cơ hội nói lên ý kiến của mình, tạo ra một môi trường làm việc tích cực. Hãy cùng FASTDO khám phá về phong cách lãnh đạo này nhé!
1. Khái Niệm
Trước hết, hãy cùng nhau hiểu định nghĩa của hai khái niệm: phong cách lãnh đạo và phong cách lãnh đạo dân chủ.
1.1 Phong Cách Lãnh Đạo Là Gì?
Phong cách lãnh đạo (leadership style) là cách mà một nhà lãnh đạo thực hiện công việc của mình. Một nhà quản lý tài năng là người có phong cách lãnh đạo tốt nhất và phù hợp để đáp ứng các nhu cầu khác nhau của nhân viên. Hơn nữa, một nhà quản lý có phong cách lãnh đạo tốt sẽ giúp cá nhân và tập thể trong doanh nghiệp phát triển toàn diện.
1.2 Phong cách lãnh đạo dân chủ được định nghĩa như thế nào?
Phong cách lãnh đạo dân chủ
2. Nguồn Gốc của Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Lãnh đạo dân chủ đã trở nên phổ biến trong những thập kỷ gần đây. Phong cách lãnh đạo dân chủ bắt đầu từ những năm 1930 và 1940 khi nhà nghiên cứu hành vi nổi tiếng Kurt Lewin dẫn đầu các nghiên cứu để xác định giá trị của phong cách lãnh đạo dân chủ trong các tổ chức.
Trong cuốn “Leadership and Group Life,”, Lewin và các đồng nghiệp Ronald Lippitt và Ralph K. White coi dân chủ, tự do và chuyên quyền là ba phong cách lãnh đạo chính. Dựa trên các cuộc phỏng vấn với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và nhân viên, Lewin, Lippitt và White kết luận rằng phong cách lãnh đạo dân chủ là phổ biến nhất ở cấp dưới.
3. 3 Đặc Trưng của Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Một số đặc điểm cơ bản của lãnh đạo dân chủ bao gồm:
- Các thành viên trong nhóm được khuyến khích chia sẻ ý kiến và quan điểm, dù người lãnh đạo vẫn là người cuối cùng quyết định.
- Các thành viên trong nhóm cảm thấy hứng thú với việc tham gia nhiều hơn vào quá trình này.
- Sự sáng tạo và các ý kiến đóng góp được khuyến khích và được khen ngợi.
Các nhà nghiên cứu gợi ý rằng các nhà lãnh đạo dân chủ tốt có những đặc điểm cụ thể như là một thành viên của nhóm, sẵn sàng thích nghi, có tư duy công bằng và tham gia vào quá trình này.
4. 10 Ưu Nhược Điểm của Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
4.1 Ưu Điểm của Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Về lý thuyết, những lợi ích của lãnh đạo dân chủ đối với cấp dưới rất rõ ràng. Hầu hết mọi người thích làm việc trong một cơ cấu lãnh đạo khuyến khích sự thảo luận cởi mở và thưởng cho các quá trình hợp tác. Dưới đây là một số ưu điểm đáng chú ý của phong cách lãnh đạo này:
- Nhân viên tăng sự hài lòng trong công việc và cảm giác được trao quyền.
- Mối quan hệ được xây dựng dựa trên sự tin tưởng giữa lao động và quản lý.
- Tỉ lệ vắng mặt giảm ở nhân viên cam kết thực hiện tốt công việc.
- Năng suất tăng do nhân viên tập trung vào giải pháp chất lượng.
- Sự sáng tạo và đổi mới được thúc đẩy thông qua sự hợp tác nhóm.
4.2 Hạn Chế của Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
- Các nhà lãnh đạo có thể trở nên quá phụ thuộc vào chuyên môn và kinh nghiệm của nhân viên cấp dưới.
- Quá trình hợp tác có thể tốn thời gian quý báu để thu nhận ý kiến từ những người không đồng ý.
- Các quyết định chậm trễ hoặc thiếu quyết đoán có thể gây khó khăn hoặc thậm chí là không thực hiện kịp thời, gây lỡ hẹn.
- Phụ thuộc vào sự đồng thuận từ những người cung cấp thông tin không chính xác có thể gây tốn kém.
- Các nhà lãnh đạo có thể gặp khó khăn khi giám sát chuyên gia trong các nhóm cộng tác.
5. Ví Dụ Thực Tế về Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Tất cả các nhà lãnh đạo thành công đều là những người tự tin và tự hiện thực hóa bản thân. Họ chịu trách nhiệm về hành động của mình, hỗ trợ đội ngũ và không bao giờ bao biện cho thất bại.
Indra Nooyi – Giám Đốc Điều Hành và Chủ Tịch của PepsiCo, rất quý trọng nhân viên. Cô quan tâm đến cuộc sống cá nhân của nhân viên và có tầm nhìn về tương lai của công ty. Nooyi thu hút sự chú ý khi gửi thư cho phụ huynh của các nhân viên cấp cao trong công ty, để họ biết người thân của họ đáng tự hào như thế nào.
Tạp Chí Forbes đưa tin rằng, khi một ứng viên còn đang suy nghĩ về việc gia nhập công ty, Nooyi đã liên hệ với mẹ của ứng viên và sau đó bổ nhiệm ứng viên đó trở thành giám đốc điều hành. Cô cũng gây ấn tượng với các nhà đầu tư thông qua những thương vụ mua bán thông minh, như Tropicana, Quaker Oats và Gatorade.
6. Cách Áp Dụng Phong Cách Lãnh Đạo Dân Chủ
Lãnh Đạo Dân Chủ hoạt động hiệu quả nhất trong các tình huống mà các thành viên trong nhóm có kỹ năng và mong muốn chia sẻ kiến thức của họ. Điều quan trọng là có đủ thời gian cho mọi người đóng góp, phát triển kế hoạch, sau đó bỏ phiếu để chọn hành động tốt nhất.
Vì có nhiều người tham gia, việc đặt thời hạn có thể đảm bảo rằng bạn nhận được ý kiến đóng góp của mọi người trong đủ thời gian để thực hiện. Cung cấp kỳ vọng trước cũng có thể hữu ích, làm rõ khi nào đầu vào của nhóm sẽ được tìm kiếm và ban quản lý sẽ đưa ra quyết định nào.