Phòng tránh thoái hóa cột sống cổ: Bí quyết sống khỏe mạnh

1. Hiểu về thoái hóa cột sống cổ và nguy cơ đi kèm

Tình trạng này, còn được gọi là thoái hóa đốt sống cổ, là một bệnh lý mạn tính ảnh hưởng đến hệ thống xương cột sống, có thể do nhiều nguyên nhân như công việc, lao động nặng, hay tuổi tác.

Bệnh này bắt đầu từ biến đổi hình thái tại cột sống và dần dần dẫn đến thoái hóa các đốt sống cổ, gây đau nhức và khó khăn trong vận động cổ.

Bệnh thoái hóa cột sống có thể xảy ra ở mọi đoạn, thường gặp ở C5-C6-C7. Không chỉ là vấn đề của người già, nhiều người trẻ cũng mắc bệnh này, gây nhiều khó khăn trong sinh hoạt và công việc.

2. Nguyên nhân gây bệnh thoái hóa cột sống cổ

Bệnh này có nhiều nguyên nhân, nhưng tuổi tác là nguyên nhân hàng đầu. Ngoài ra, các nguyên nhân khác bao gồm lão hóa sinh học và các yếu tố khác.

Nguyên nhân từ tư thế làm việc không đúng: Những ai làm việc ổn định trong tư thế không đúng, như nhân viên văn phòng ngồi làm việc nhiều giờ liền, thường xuyên cúi gập, hoặc mang vác nặng, cùng với ít hoạt động vận động, đều có thể gây thoái hóa cột sống cổ.

Làm việc thường xuyên với máy tính, tư thế không đúng, và ít hoạt động có thể khiến cột sống cổ bị thoái hóa. Nguy cơ bệnh tăng cao khi vùng cổ và vai gáy không được hoạt động đều đặn.

Chế độ dinh dưỡng cũng là nguyên nhân gây bệnh. Ăn uống thiếu dinh dưỡng, uống rượu bia, hút thuốc có thể làm cột sống cổ dễ bị thoái hóa.

Những nguyên nhân trên làm thay đổi cột sống cổ, khiến xương và sụn dần thoái hóa theo thời gian.

Mất nước đĩa đệm cũng gây ra thoái hóa cột sống cổ. Khi mất nước, các đốt sống tiếp xúc với nhau gây đau nhức.

Dấu hiệu thoát vị đĩa đệm

Khi có thoát vị đĩa đệm, xương có thể chèn ép vào rễ thần kinh, gây đau đớn.

Xơ hóa dây chằng có thể làm cổ bạn trở nên ít linh hoạt hơn do tuổi tác.

Biểu hiện của bệnh thoái hóa cột sống cổ

Ban đầu, bệnh không có biểu hiện rõ ràng nhưng sau này, ngay cả khi nghỉ ngơi, dấu hiệu của bệnh trở nên rõ ràng hơn. Dưới đây là những triệu chứng thường gặp của bệnh: 

Cơn đau vai gáy đặc trưng, như kim châm, khi xoay chuyển, kèm cảm giác cứng cổ. Có thể lan lên đầu, gây đau đầu hoặc lan xuống bả vai gây đau ở cả hai bên cánh tay, thậm chí gây mất cảm giác sau của tay, bàn tay có thể bị tê liệt. 

Đau ẩm vùng gáy, cảm giác cứng cổ khi nằm lâu ở một tư thế, kèm theo hoặc không thể quay đầu sang phải, trái. 

Dấu hiệu Lhermitte: Cảm giác như có luồng điện chạy từ cổ xuống xương sống, được mô tả như tình trạng “ghế thợ cắt tóc”. Tình trạng này có thể kết thúc nhanh hoặc kéo dài. 

4. Những đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bệnh thoái hóa cột sống cổ

- Người cao tuổi do quá trình lão hóa các đĩa đệm hoặc các đốt sống.

- Nghề nghiệp đặc thù: Những người làm việc yêu cầu phải di chuyển nhiều ở vùng cổ, như thợ cắt tóc, thợ sơn, bác sĩ nha khoa,… hoặc nhân viên văn phòng ngồi lâu ở một tư thế, ít vận động,… cũng có nguy cơ cao mắc bệnh. 

- Bệnh nhân có tiền sử chấn thương ở vùng cổ.

- Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng.

5. Chiến lược chẩn đoán và điều trị bệnh thoái hóa cột sống cổ

5.1. Quy trình chẩn đoán

Tiến trình khám lâm sàng

Kiểm tra khả năng di chuyển, phản xạ và sức mạnh của cột sống cổ cũng như các cơ bắp ở cả hai tay.

Các phương pháp hình ảnh chẩn đoán bao gồm: X-quang cột sống cổ, CT scan, MRI và thử nghiệm điện cơ để đánh giá hoạt động điện của dây thần kinh và cơ bắp ở tay trong và ngoài thời gian co bóp.

5.2. Phương pháp điều trị

Để chữa trị thoái hóa cột sống cổ, các bác sĩ sẽ tùy thuộc vào biểu hiện của bệnh để giúp bệnh nhân duy trì hoạt động bình thường và ngăn ngừa tổn thương vĩnh viễn cho tủy sống và dây thần kinh. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm: 

Sử dụng các loại thuốc nội tiết như giảm đau, giãn cơ, chống co giật hoặc chống trầm cảm. Bác sĩ sẽ kê đơn phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

Therapy vật lý: Một số bài tập đặc biệt như kéo dãn, điện li hay xoa bóp có thể giúp giảm đau và tăng cường sức mạnh ở cổ và vai. 

Phẫu thuật: Trong trường hợp các phương pháp trên không hiệu quả, phẫu thuật có thể được khuyến nghị để giải phóng áp lực, tạo không gian cho tủy sống và rễ thần kinh. 

6. Phương pháp ngăn ngừa thoái hóa cột sống cổ

Dưới đây là một số biện pháp giúp bạn ngăn ngừa bệnh hiệu quả: 

- Massage khu vực cổ thường xuyên, hạn chế sức nặng và cần có thời gian nghỉ ngơi hợp lý để tránh gây tổn thương cho cột sống cổ. 

- Nhân viên văn phòng nên thay đổi tư thế làm việc, tránh ngồi lâu và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Chỗ ngồi làm việc và màn hình máy tính cần phải đúng vị trí, không quá cao, không quá thấp. 

- Thay đổi tư thế khi ngủ thường xuyên, tránh nằm cố định ở 1, 2 tư thế để tránh gây căng cơ cổ. 

- Tránh sử dụng gối đầu quá cao.

- Tránh cúi người hoặc mang vật nặng lên đầu trong thời gian dài.

- Thực hiện các bài tập theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.