Phục Hy

Phục Hy (hay Tử Hoa) (4486 TCN—4365 TCN), còn được biết đến với các tên như Phục Hi thị, Mật Hy, Bào Hy, Bao Hy, Hy Hoàng, Hoàng Hy hoặc Thái Hạo, là một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong thần thoại Trung Hoa, thường được coi là người đứng đầu trong các thuyết về Tam Hoàng Ngũ Đế của lịch sử Trung Quốc.

Bên cạnh Phục Hy, danh sách Tam Hoàng thường bao gồm Thần Nông và Nữ Oa. Theo quan niệm cổ xưa của người Trung Hoa, Phục Hy được coi là anh trai của Thánh nhân Nữ Oa.

Trong văn hóa Trung Hoa, Phục Hy là một nhân vật vĩ đại và nổi tiếng vì người Trung Hoa tin rằng ông là người sáng lập nền văn minh Trung Hoa. Ông được cho là phát minh ra chữ viết, nghề đánh bắt cá, và bẫy thú. Tuy nhiên, Thương Hiệt (倉頡), một nhân vật huyền thoại khác, cũng được coi là người phát minh ra chữ viết. Ông cũng nổi tiếng với nhiều bộ sách về dịch lý.

Về hình dáng, ông thường được mô tả với thân rồng và đầu người, hoặc thân rắn và đầu người, và được người đời sau gọi là Long tổ (龍祖).

Truyền thuyết

Theo truyền thuyết Trung Hoa, ông sinh ra ở Thành Kỷ (成紀, hiện nay có thể là Thiên Thủy, Cam Túc) và sau đó chuyển đến Trần Thương (陳倉). Đặt đô ở Trần Uyển Khâu (nay là Hoài Dương, Hà Nam).

Theo Sơn hải kinh, Phục Hy và Nữ Oa được cho là một cặp vợ chồng sống trên một ngọn núi tưởng tượng có tên Côn Lôn. Một ngày, khi họ đốt lửa ở hai nhánh cây khác nhau, hai ngọn lửa bất ngờ hòa làm một. Từ đó, họ quyết định kết hôn và nặn hình người bằng đất, từ đó loài người được sinh ra.

Theo truyền thuyết, Phục Hy là người đã sáng lập Bát quái (八卦). Ông được cho là đã phát hiện cấu trúc Bát quái từ các dấu vết trên lưng một con Long Mã (hoặc một con rùa) nổi lên từ sông Lạc Hà, một nhánh của Hoàng Hà. Cách sắp xếp này đã dẫn đến sự hình thành của Kinh Dịch vào thời nhà Chu và còn được coi là nguồn gốc của thư pháp.

Sách Bạch hổ thông nghĩa (白虎通義) của Ban Cố (32 – 92), vào thời kỳ đầu của nhà Hậu Hán, đã mô tả tầm quan trọng của Phục Hy như sau:

Ngoài việc cùng với Thần Nông và Hoàng Đế, Phục Hy còn được cho là người sáng tạo ra đàn sắt.

Danh sách các vua thuộc dòng dõi Phục Hy

Phục Hy hướng dẫn dân chúng cách cày bừa, nuôi gia súc, sử dụng lưới đánh cá, nấu ăn và săn bắn bằng vũ khí sắt. Ông và Nữ Oa được coi là biểu tượng của hôn nhân và là người thực hiện lễ tế trời đầu tiên. Theo truyền thuyết, Phục Hy trị vì khoảng 115 năm, truyền lại 15 đời tổng cộng 1260 năm.

Sách Đế vương thế kỷ của Hoàng Phủ Mật, người nước Tào Ngụy vào thời Tam Quốc và Tây Tấn, ghi nhận rằng dòng dõi Phục Hy truyền qua tổng cộng 16 đời như sau:

1. Thái Hạo Đế, dòng Bào Hy (大皞帝包犧氏)
2. Nữ Oa, dòng Nữ Oa (女媧氏)
3. Đại Đình, dòng Đại Đình (大庭氏)
4. Bách Hoàng, dòng Bách Hoàng (柏皇氏)
5. Trung ương, dòng Trung ương (中央氏)
6. Lật Lục, dòng Lật Lục (栗陸氏)
7. Ly Liên, dòng Ly Liên (驪連氏)
8. Hách Tư, dòng Hách Tư (赫胥氏)
9. Tôn Lư, dòng Tôn Lư (尊盧氏)
10. Hỗn Độn, dòng Hỗn Độn (混沌氏)
11. Hạo Anh, dòng Hạo Anh (皞英氏)
12. Hữu Sào, dòng Hữu Sào (有巢氏)
13. Chu Tương, dòng Chu Tương (朱襄氏)
14. Cát Thiên, dòng Cát Thiên (葛天氏)
15. Âm Khang, dòng Âm Khang (陰康氏)
16. Vô Hoài, dòng Vô Hoài (無懷氏)

Trong thế giới trò chơi điện tử

Ông xuất hiện trong các trò chơi điện tử Dynasty Warriors 3, Warriors Orochi 2 và Warriors Orochi Z của Koei.

• Thần thoại Trung Quốc
• Tam Hoàng Ngũ Đế
• Nữ Oa
• Thần Nông

• Trang Tử
• Thủy kinh chú - Vị thủy (水经注·渭水)

Các liên kết bên ngoài

• Fu Xi (hoàng đế trong thần thoại Trung Hoa) trên Encyclopædia Britannica (tiếng Anh)