Trong Tiếng Anh có rất nhiều cách để nhấn mạnh vào một nội dung nhất định trong câu, nhằm tăng hiệu quả truyền đạt tới người nghe. Một trong những cách khá thông dụng để nhấn mạnh là sử dụng Cleft sentence – Câu chẻ. Bài viết sẽ giới thiệu tới người đọc các cấu trúc Cleft Sentence thông dụng và làm rõ mục đích sử dụng của kiểu câu này cũng như cách trả lời IELTS Speaking.
Mục đích sử dụng Cleft sentence
Ví dụ: Thay vì nói “My teacher inspired me to follow my dream.” (Cô giáo của tôi đã truyền cảm hứng để tôi theo đuổi ước mơ.)
Người học có thể sử dụng câu chẻ để nhấn mạnh vào đối tượng được nói đến trong câu như sau:
“It was my teacher whoinspired me to follow my dream.” (Chính cô giáo của tôi đã truyền cảm hứng để tôi theo đuổi ước mơ).
Trong câu này, mệnh đề chính bắt đầu với chủ ngữ giả “It was my teacher”, theo sau đó là mệnh đề quan hệ “who inspired me to follow my dream”. Nếu chỉ đọc phần dịch Tiếng Việt người đọc có thể sẽ khó cảm nhận được sự khác biệt, tuy nhiên trong ngữ cảnh Tiếng Anh ở câu chẻ thứ hai, chủ thể trong câu văn đã được nhấn mạnh, làm tăng hiệu quả truyền đạt của người nói.
Ngoài tác dụng nhấn mạnh, người học cũng có thể sử dụng câu chẻ trong bài thi IELTS Speaking nhằm trì hoãn một chút thời gian để tìm ý tưởng. Khác với bài thi Writing, thí sinh có thể quản lý thời gian làm bài để brainstorm cũng như lập dàn bài trước khi viết, bài thi IELTS Speaking đòi hỏi thí sinh có phản xạ nhanh với câu hỏi trong thời gian rất ngắn. Bởi vậy, nếu chưa nghĩ ra được ngay ý tưởng trong vòng 1-2 giây, thí sinh có thể sử dụng cấu trúc câu chẻ để trì hoãn thời gian, tránh ngập ngừng quá lâu.
Ví dụ câu hỏi: “What do you like about your school?”
Nếu chưa nghĩ ra được điều mình thích ngay lập tức, người học có thể sử dụng cấu trúc câu chẻ để tận dụng thêm thời gian: “What I’m really fond of about my school is the people. I mean that I love all my friends and teachers who are extremely supportive and always willing to give me a hand.” (Điều tôi thực sự thích về trường học của mình là con người nơi đây…)
Một số cấu trúc Cleft Sentence
Câu chẻ bắt đầu bằng “It”
Cấu trúc “It” là cấu trúc câu chẻ phổ biến nhất trong Tiếng Anh. Thông tin theo sau “It” được người nói nhấn mạnh và theo sau đó là một mệnh đề quan hệ.
It + be + emphasized subject, object, etc + that/who (relative clause)
It + động từ To be + đối tượng + mệnh đề quan hệ với that/ who.
Ví dụ:
Câu chẻ bắt đầu bằng các từ “Wh”
Cleft sentence có thể bắt đầu bằng các từ có chứa “Wh” như “What”, “Why”, “Where”… tuy nhiên “What” được sử dụng phổ biến nhất. Thông tin nằm trong vế câu có chứa “what” thường là nội dung cũ hoặc đã được nhắc tới trước đó, trong khi vế sau của câu chẻ lại dùng để diễn đạt một nội dung mới cần được nhấn mạnh.
What clause + be + emphasized word or phrase
Mệnh đề what + động từ to be + thông tin cần được nhấn mạnh.
Ví dụ:
Is there anything that you need? (Bạn có cần gì không?)
What I need is something to eat. I’m starving. (Điều tôi cần là thứ gì đó để ăn. Tôi đang rất đói.)
Ngoài ra, dạng câu chẻ này có thể bắt đầu bằng một số từ khác diễn đạt cùng ý như “The one thing”, “All”, “the thing”, “the …”
Ví dụ:
Lưu ý: Ngoài động từ “to be”, người học cũng có thể dùng kết hợp các động từ khuyết thiếu trong câu chẻ tùy vào mục đích diễn đạt.
Ví dụ:
It must have been my father who ate the ice cream in the fridge. (Chắc bố tôi là người đã ăn kem trong tủ lạnh.)
The thing that helped her through tough times could be music. (Điều giúp cô ấy vượt qua những lúc khó khăn có thể là âm nhạc.)
Ứng dụng Cleft sentence trong kỳ thi IELTS Speaking
Ứng dụng trong Phần 1 của Speaking
What historical event do you find most interesting?
The most fascinating event in our history might be Independence Day. It was on this day that Vietnam became a nation of freedom, liberty and happiness.
Do you usually make your friends laugh?
Yes, of course. It was humour that helps us through the tough times in life, so my friends always encourage me to crack some jokes. When we get a good laugh, we can forget about life for just a while.
What do you like to do when you are alone?
What I really enjoy doing alone is listening to music. It is jazz that can always uplift my mood whenever I feel lonely. And I’m also a huge fan of Louis Armstrong, a talented artist.
Ứng dụng trong phần 3 của Bài nói IELTS
What should employers do to improve their employees’ health?
Một trong những việc mà quản lý nên làm để giúp nhân viên duy trì sức khỏe là tổ chức các cuộc kiểm tra định kỳ tại bệnh viện để họ có thể phát hiện và điều trị các bệnh tiềm ẩn càng sớm càng tốt. Ngoài ra, việc cung cấp bảo hiểm sức khỏe cũng có thể giúp đảm bảo các phúc lợi cho người lao động khi họ mắc các bệnh tật.
Những điều gì mà người ta cân nhắc khi chọn công việc ngày nay?
Ngày nay, là sự hài lòng với công việc mà hầu hết mọi người ưu tiên khi xin việc, không phải bảo đảm việc làm hay mức lương. Điều này là vì khi mọi người hài lòng với sự nghiệp của mình, họ có thể cảm thấy mục tiêu trong cuộc sống, điều quan trọng dẫn đến hạnh phúc và sự mãn nguyện.