Benjamin Graham – người sáng lập trường phái đầu tư giá trị và là thầy của nhà đầu tư vĩ đại Warren Buffett – đã đạt được hiệu suất lợi nhuận cao trên thị trường chứng khoán suốt nhiều năm. Dưới đây là 7 tiêu chí mà Benjamin Graham sử dụng để đánh giá và chọn lựa cổ phiếu tiềm năng trên thị trường.
Tiêu chí đánh giá chất lượng
Tại các thị trường như Mỹ và Thụy Sĩ, các công ty xếp hạng chất lượng như S&P, Moody's rất phổ biến và được nhà đầu tư chú trọng. Theo Graham, nhà đầu tư nên tập trung vào các công ty có xếp hạng từ 'B' trở lên. Ở Việt Nam, mặc dù chưa phổ biến, nhà đầu tư có thể xem xét các xếp hạng doanh nghiệp từ một số tổ chức như FiinRatings.
Sử dụng đòn bẩy tài chính
Tránh các công ty có mức nợ cao hơn nhiều so với tài sản hiện tại của họ. Những công ty có tỷ lệ nợ thấp hơn sẽ có khả năng hoạt động bền vững hơn và trong tình huống khó khăn, họ không phải bán tài sản cố định hay máy móc để trả nợ.
Graham khuyên nên chọn các công ty có tỷ lệ (Nợ/Tài sản hiện hành) nhỏ hơn 1.1 lần.
Tính thanh khoản của công ty
Khả năng thanh khoản của công ty được thể hiện qua chỉ số thanh toán hiện hành: tỷ lệ (Tài sản hiện hành/Nợ ngắn hạn). Chỉ số này cho thấy với tài sản hiện hành (có thể nhanh chóng chuyển thành tiền mặt), doanh nghiệp có thể trả được bao nhiêu phần nợ ngắn hạn. Bạn nên chọn doanh nghiệp có chỉ số này lớn hơn 1.5 lần.
Tăng trưởng lợi nhuận dương
Nên chọn những doanh nghiệp có lợi nhuận tăng trưởng dương trong 5 năm qua. Các doanh nghiệp tăng trưởng ổn định hàng năm sẽ là khoản đầu tư an toàn hơn cho bạn.
Tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E)
Tỷ lệ P/E cho biết nhà đầu tư cần bao nhiêu năm với mức lợi nhuận hiện tại để đạt được mức hòa vốn cho khoản tiền đã đầu tư vào cổ phiếu. P/E càng cao, doanh nghiệp được định giá càng cao và ngược lại. Benjamin Graham khuyên rằng nhà đầu tư nên chọn các công ty có P/E dưới 9 lần.
Tỷ lệ giá trên giá trị sổ sách (P/B)
Chỉ số này cho biết bạn bỏ ra bao nhiêu lần số tiền mà doanh nghiệp thực sự nắm giữ để mua doanh nghiệp. Hãy chọn các doanh nghiệp có tỷ lệ P/B dưới 1.2 lần.
Cổ tức
Đầu tư vào các công ty có lịch sử trả cổ tức đều đặn sẽ giúp bạn tạo ra thu nhập thụ động. Mua cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đôi khi đòi hỏi sự kiên nhẫn vì giá cổ phiếu không phải lúc nào cũng biến động như ý muốn. Việc các doanh nghiệp chia cổ tức sẽ cung cấp cho cổ đông thêm nguồn thu nhập trong khi chờ đợi cổ phiếu tăng giá.
Trên đây là 7 tiêu chí đánh giá doanh nghiệp mà Benjamin Graham đã sử dụng để chọn cổ phiếu tiềm năng trên thị trường. Tuy nhiên, không có công thức nào là tuyệt đối và áp dụng trong mọi trường hợp. Nhà đầu tư cần hiểu rõ từng tiêu chí và lựa chọn những tiêu chí phù hợp với mình.