Phương pháp chữa trị cho Xương Gãy

Gặp ngay bác sĩ. Nếu bạn cảm thấy đau rất nhiều sau một vụ chấn thương mạnh (như rơi hoặc tai nạn giao thông) - đặc biệt khi nghe thấy tiếng rắc hoặc bị sưng - bạn cần tới bệnh viện hoặc phòng khám y tế gần nhất để được kiểm tra y tế. Nếu vết thương xảy ra ở vị trí xương chịu lực như chân hoặc xương chậu, bạn không nên tạo áp lực đè lên vết thương. Thay vào đó, hãy nhờ người khác đưa bạn đến bệnh viện hoặc gọi xe cấp cứu đến đón.

• Các triệu chứng và dấu hiệu phổ biến của gãy xương bao gồm: đau dữ dội, biến dạng rõ ràng của xương hoặc khớp, buồn nôn, khả năng vận động bị hạn chế, cảm giác tê hoặc ngứa, sưng và bầm tím xung quanh vết thương.
• X-quang, chụp hình MRI và CT là các công cụ giúp bác sĩ chẩn đoán gãy xương và đánh giá mức độ nghiêm trọng, các vết rạn nhỏ có thể không được phát hiện trên hình chụp X-quang cho đến khi sưng giảm đi (thường mất khoảng một tuần). X-quang thường được sử dụng phổ biến nhất để xác định gãy xương.
• Trong trường hợp gãy xương phức tạp, tức là xương bị gãy thành nhiều mảnh, da bị kẹt vào hoặc các mảnh xương lệch lạc, thì phải tiến hành phẫu thuật.

Phương pháp bó bột hoặc nẹp. Trước khi áp dụng bó bột, đôi khi bạn cần phải chỉnh lại vị trí ban đầu của xương. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể phải sử dụng kỹ thuật 'nắn xương', tức là kéo hai đầu của xương để tạo ra lực bám dính và sắp xếp các mảnh xương. Nếu chỗ gãy phức tạp hơn, phẫu thuật và sử dụng các thanh kim loại, kẹp hoặc công cụ khác để nẹp định hình là bắt buộc.

• Bó bột cố định bằng vữa thạch cao hoặc sợi thủy tinh là phương pháp chữa trị xương gãy phổ biến nhất. Việc sắp xếp và cố định xương gãy giúp tăng tốc độ lành vết thương. Ban đầu, bác sĩ sẽ sử dụng nẹp bằng sợi thủy tinh bên ngoài, tương tự như việc bó bột một phần. Sau khi sưng giảm (sau khoảng 3-7 ngày), họ sẽ bó bột toàn bộ.
• Khuôn bó được làm bằng lớp đệm mềm bên trong và lớp vật liệu cứng bên ngoài (như bột bó Paris hoặc sợi thủy tinh). Bạn sẽ phải đeo khuôn bó từ 4-12 tuần, tùy thuộc vào loại và vị trí của xương gãy.
• Ngoài ra, có thể sử dụng bó chức năng (như giày ống nhựa) hoặc dùng dụng cụ nâng đỡ thay vì khuôn bó cứng, tùy thuộc vào loại và vị trí của xương gãy.

Sử dụng thuốc. Các loại thuốc giảm đau không steroid (NSAID) như ibuprofen, naproxen hoặc aspirin có thể giảm đau và viêm do xương gãy. Nhưng bạn cần nhớ rằng các loại thuốc này có thể gây tổn thương cho dạ dày, thận và gan, vì vậy nên hạn chế sử dụng trong không quá 2 tuần liên tục.

• Trẻ em dưới 18 tuổi không nên sử dụng aspirin để tránh hội chứng Reye.
• Bạn nên sử dụng các loại thuốc giảm đau khác như acetaminophen (Tylenol) thay vì aspirin, nhưng không nên kết hợp với NSAID mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ.
• Nếu cần thiết, bác sĩ có thể kê đơn thuốc mạnh hơn khi bạn còn nằm viện để giảm đau.

Giữ yên chỗ bị thương và sử dụng nước lạnh. Sau khi ra viện, bác sĩ sẽ khuyên bạn giữ cao chỗ gãy và sử dụng nước lạnh để giảm sưng và viêm. Tùy thuộc vào công việc và vị trí của bạn, bạn có thể cần phải nghỉ ngơi lâu hơn để phục hồi, và thậm chí cần sử dụng nạng hoặc gậy đi lại.

• Nằm yên trên giường không phải là ý tưởng tốt cho các chỗ gãy đã cố định, vì cơ thể cần một số lượng nhất định các hoạt động (kể cả ở các khớp xung quanh) để tăng cường tuần hoàn máu và giúp vết thương lành nhanh hơn.
• Trong những ngày đầu, bạn nên sử dụng nước lạnh trong khoảng 15-20 phút sau mỗi 2-3 giờ, sau đó giảm dần tần suất khi đau và sưng giảm đi. Nhớ luôn bọc khăn xung quanh để bảo vệ da khi sử dụng nước lạnh.

Áp dụng ít áp lực lên chỗ bị thương. Ngoài việc di chuyển nhẹ nhàng các khớp xương xung quanh chỗ gãy, sau khoảng một tuần bạn nên áp dụng ít áp lực lên nó, đặc biệt là đối với các chỗ gãy ở vị trí chịu trọng lượng như xương chân hoặc xương chậu. Nhớ hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tạo áp lực lên xương gãy. Việc không di chuyển hoặc tĩnh lặng hoàn toàn có thể kéo dài thời gian lành vết thương và ảnh hưởng xấu đến sức mạnh của xương. Nếu bạn duy trì sự di chuyển và tạo áp lực lên xương, chất khoáng có thể tập trung vào xương nhiều hơn, giúp xương cứng hơn và giảm nguy cơ gãy trong tương lai.

• Quá trình lành vết thương của xương gãy đi qua ba giai đoạn: giai đoạn viêm (máu tụ tạo thành giữa hai đầu của chỗ gãy), giai đoạn tạo sợi xương (tế bào biệt hóa tạo ra sợi xương chạy qua chỗ gãy) và giai đoạn phục hồi hình dạng (xương mới hình thành và dần dần tái tạo hình dạng ban đầu).
• Thời gian lành vết thương của xương gãy dao động từ vài tuần đến vài tháng, phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chỗ gãy và tình trạng sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, cảm giác đau sẽ giảm đi trước khi xương gãy hồi phục hoàn toàn để tham gia hoạt động bình thường.

Chăm sóc vùng bó bột. Tránh làm ướt bột bó, bất kể là bột thạch cao hay sợi thủy tinh, vì bột sẽ trở nên mềm và không thể giữ xương gãy ổn định. Khi tắm, hãy sử dụng túi nhựa bọc quanh vùng bó bột. Nếu bạn đang sử dụng giày ống ép nhựa (thường dùng cho chấn thương ở bàn chân), hãy giữ áp lực ép đúng mức.

• Nếu bột bó gây ngứa, không gãi vùng da dưới, vì điều này có thể làm tổn thương da và gây nhiễm trùng. Hãy đến bệnh viện kiểm tra nếu bột bó bị ướt, nứt, có mùi khó chịu hoặc có dịch tiết chảy ra ngoài.
• Thực hiện các động tác vận động cho các khớp xương không bị bó (như cổ tay, đầu gối, ngón tay, ngón chân) để kích thích tuần hoàn máu, vì máu mang ôxy và chất dinh dưỡng đến các mô tế bào.

Bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết. Xương, giống như tất cả các mô khác trong cơ thể, cần chất dinh dưỡng để lành bệnh. Một chế độ ăn giàu khoáng chất và vitamin có thể giúp xương lành mạnh nhanh chóng hơn. Tập trung vào việc tiêu thụ rau củ tươi, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, uống nhiều nước lọc và sữa.

• Canxi và magiê là hai khoáng chất quan trọng cho xương, và các nguồn thực phẩm giàu canxi và magiê bao gồm: sản phẩm từ sữa, đậu hủ, đậu, cải xanh, hạt, cá hồi, cá mòi.
• Tránh các thực phẩm làm giảm quá trình lành bệnh như rượu, bia, nước có gas, thực phẩm nhanh và thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện.

Đắn đo về việc sử dụng thực phẩm bổ sung. Tốt nhất là cân nhắc một chế độ ăn cân đối để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết, nhưng khi xương gãy, bạn cần nhiều khoáng chất hơn cho xương, vì vậy việc sử dụng thực phẩm bổ sung có thể là lựa chọn hợp lý để không phải ăn quá nhiều, vì việc tiêu thụ nhiều calo mà ít vận động có thể dẫn đến tăng cân, điều này hoàn toàn không tốt sau khi xương đã lành.

• Canxi, phốt pho và magiê là ba khoáng chất cơ bản cho xương, vì vậy bạn có thể cân nhắc sử dụng các viên bổ sung chứa ba chất này. Ví dụ, người lớn cần khoảng 1.000-1.200 mg canxi mỗi ngày (tùy thuộc vào độ tuổi và giới tính), nhưng bạn có thể cần nhiều hơn một chút cho chỗ gãy, nên tốt nhất là thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
• Các khoáng vi lượng quan trọng có thể cân nhắc bổ sung là kẽm, sắt, bo, đồng và silic.
• Các vitamin cần bổ sung là vitamin D và K. Vitamin D quan trọng để giúp cơ thể hấp thụ khoáng chất từ ruột vào máu, và cũng được sản xuất từ da khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào mùa hè. Vitamin K giúp kết nối canxi với xương và thúc đẩy sự hình thành của collagen, chất hỗ trợ lành xương.

Thực hiện vật lý trị liệu. Sau khi gỡ bỏ bó bột, bạn có thể thấy cơ xung quanh vùng gãy yếu đi và sưng phình. Trong trường hợp này, cần thực hiện phương pháp vật lý trị liệu để phục hồi chức năng. Chuyên gia vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bạn thực hiện các động tác kéo giãn và vận động để cải thiện sức khỏe cơ bắp tại vị trí chấn thương. Thường thì bạn cần thực hiện vật lý trị liệu 2-3 lần mỗi tuần và kéo dài từ 4-8 tuần để đạt được kết quả tích cực trên vùng chấn thương có xương gãy mới lành. Chuyên gia cũng có thể chỉ dẫn bạn cách thực hiện tập luyện tại nhà mà không cần phải đi lại phòng khám nhiều lần.

• Nếu cần, chuyên gia vật lý trị liệu có thể sử dụng điện xung trị liệu để kích thích cơ bắp co rút và tăng độ đàn hồi, tức là kích thích cơ bắp bằng điện.
• Dù đã gỡ bỏ bó bột và dụng cụ nâng đỡ, bạn vẫn cần hạn chế hoạt động cho đến khi xương đủ mạnh để tham gia vào các hoạt động bình thường.

Tìm hiểu với chuyên gia xương khớp. Chuyên gia về xương khớp là những người có kiến thức sâu về cơ thể và hệ xương khớp, họ tập trung vào việc khôi phục chức năng bình thường của các khớp xương, xương và cơ bắp. Việc chỉnh lại hoặc nắn nhẹ các khớp giúp giảm căng thẳng và tái tạo lại sự di chuyển của xương, từ đó giúp quá trình lành mạnh và nhanh chóng hơn.

• Khi nắn khớp, bạn có thể nghe thấy tiếng 'bốp', nhưng không liên quan đến âm thanh của xương gãy.
• Đôi khi, chỉ một lần nắn cũng có thể khôi phục hoàn toàn khả năng vận động của khớp, nhưng thường cần 3-5 lần nắn để thấy kết quả rõ rệt.

Trải nghiệm phương pháp châm cứu. Phương pháp châm cứu liên quan đến việc đâm kim vào các huyệt vị trí cụ thể trên da hoặc cơ bắp để giảm đau và viêm (có thể hữu ích trong giai đoạn cấp tính của gãy xương) và giúp tăng tốc quá trình lành vết thương. Mặc dù không phải là phương pháp điều trị được khuyến nghị cho gãy xương, nhưng nó có thể được xem xét như một lựa chọn phụ. Một số nghiên cứu cho thấy châm cứu có thể kích thích quá trình lành vết thương cho các trường hợp chấn thương cơ bắp. Đây là một phương pháp đáng để thử nếu bạn có ngân sách cho điều này.

• Theo quan điểm của y học cổ truyền Trung Quốc, châm cứu giúp giảm đau và viêm bằng cách kích thích cơ thể tiết ra các chất như endorphin và serotonin.
• Châm cứu được cho là kích thích lưu thông năng lượng còn được gọi là khí huyết, giúp cải thiện quá trình lành vết thương.
• Nhiều chuyên gia sức khỏe sử dụng châm cứu, bao gồm bác sĩ, chuyên gia về xương khớp, nhà liệu pháp tự nhiên, chuyên gia vật lý trị liệu, chuyên gia mát xa, nhưng bất kỳ ai bạn chọn cũng phải có chứng chỉ từ Ủy ban Chứng nhận Quốc gia về Châm cứu Đông y (NCCAOM).

• Đảm bảo tuân thủ lịch hẹn tái khám để đảm bảo xương phát triển tốt, và thông báo với bác sĩ về mọi lo lắng của bạn trong quá trình chờ đợi xương lành.
• Hãy tránh hút thuốc, vì đã có bằng chứng cho thấy người hút thuốc khó lành xương gãy hơn.
• Rủi ro gãy xương tăng cao ở những người bị loãng xương, điều này thường xảy ra ở tay, chân, xương chậu và xương sống.
• Giảm các hoạt động lặp lại, vì chúng tạo ra áp lực lên xương, có thể dẫn đến gãy xương do cơ địa yếu.