Phương pháp điều trị cho trẻ 3 tuổi chậm nói

Việc trẻ chậm nói có phải là do mắc bệnh không? Cùng tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này và các biện pháp can thiệp sớm trong trẻ 3 tuổi chậm nói ngay tại chuyên mục chăm sóc bé 0 - 3 tuổi!

Dấu hiệu trẻ 3 tuổi chậm nói

Thường thì, ở độ tuổi 3, trẻ đã có một khả năng ngôn ngữ tương đối, chúng có khả năng ghi nhớ thông qua hình ảnh và ngôn ngữ của những gì diễn ra xung quanh. Khi trẻ chậm nói, có những biểu hiện sau:

• Trẻ không sử dụng từ ngữ để gọi đồ vật, người hoặc bất cứ thứ gì mà thay vào đó dùng ngôn ngữ cơ thể để chỉ rõ
• Bố mẹ gặp khó khăn trong việc hiểu những gì trẻ muốn truyền đạt
• Trẻ không thể nhớ được những từ đã học
• Từ vựng của trẻ chậm nói ít hơn so với trẻ cùng độ tuổi. Cụ thể, trẻ 3 tuổi thường không sử dụng được ít nhất 200 từ như trẻ phát âm tốt.

Vấn đề của trẻ 3 tuổi chậm nói: Sự kém nhớ thường gặp

Lý do khiến trẻ 3 tuổi chậm nói

Trẻ 3 tuổi chậm nói không nhất thiết phải là dấu hiệu của sự phát triển chậm chạp, sự chậm nói ở độ tuổi này hoặc bất kỳ độ tuổi nào cũng có thể liên quan đến một số vấn đề sau đây:

Bé gặp vấn đề về miệng

Vấn đề về môi, lưỡi hoặc vòm họng có thể là nguyên nhân gây ra sự chậm nói ở trẻ. Ví dụ, khi mắc bệnh hở hàm ếch hoặc dính thắng lưỡi, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tạo ra âm thanh cần thiết để nói chữ.

Bệnh lý dính thắng lưỡi và ảnh hưởng đến khả năng nói của trẻ 3 tuổi

Bé gặp khó khăn trong việc tương tác

Thiếu tương tác trong môi trường gia đình cũng có thể gây ra sự chậm nói ở trẻ. Đặc biệt là đối với những trẻ ít được tương tác và trò chuyện với bố mẹ, khả năng nói của họ có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khó khăn về ngôn ngữ ảnh hưởng đến trẻ

Nguyên nhân của sự chậm nói ở trẻ 3 tuổi có thể do vấn đề về ngôn ngữ, cụ thể là rối loạn vận động lời nói (Childhood Apraxia of Speech – CAS), thường xuất hiện ở trẻ chậm phát triển, đặc biệt là trẻ sinh non. Trong trường hợp này, sự rối loạn trong não bộ làm cho trẻ gặp khó khăn trong việc điều chỉnh môi, lưỡi và hàm để tạo âm thanh, gọi là mất giọng nói.

Những vấn đề này chỉ ảnh hưởng đến khả năng nói của trẻ mà không ảnh hưởng đến khả năng hiểu ngôn ngữ. Điều này có nghĩa là dù trẻ có thể hiểu ngôn ngữ mà người khác sử dụng để giao tiếp với họ, nhưng trẻ không thể diễn đạt ý muốn bằng cách nói ra âm thanh.

Khó nói do vấn đề về thính lực

Khi trẻ gặp vấn đề về thính lực, khả năng hình thành từ ngữ và phát âm của chúng sẽ bị ảnh hưởng, gây khó khăn trong việc nói. Do đó, việc theo dõi dấu hiệu của vấn đề thính lực ở trẻ rất quan trọng để kịp thời đưa con đi kiểm tra.

Liên quan đến tự kỷ

Trẻ 3 tuổi chậm nói thường có dấu hiệu ban đầu là tự kỷ. Bố mẹ cần quan sát xem con có những biểu hiện tự kỷ như ít tương tác xã hội, thói quen lặp đi lặp lại, kêu lặp đi lặp lại, thích chơi một mình…

Quan sát kỹ sẽ giúp phát hiện sớm mối liên hệ giữa chậm nói và tự kỷ. Nếu liên quan và được can thiệp kịp thời bởi những chuyên gia trị liệu ngôn ngữ, trẻ có thể cải thiện tình hình sớm hơn.

Vấn đề về thần kinh

Bại não, rối loạn cơ bắp hoặc chấn thương sọ não có thể ảnh hưởng đến khả năng nói của trẻ. Ngoài ra, vấn đề này còn liên quan đến sự chậm phát triển trí tuệ. Do đó, khả năng ghi nhớ và tự chăm sóc bản thân của trẻ thường kém, gây ra khó khăn trong học tập và thực hiện các kỹ năng hàng ngày.

Cách giúp trẻ chậm nói

Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển khả năng nói của trẻ. Sử dụng quá nhiều ti vi hoặc điện thoại có thể ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp của trẻ. Do đó, sự tương tác trực tiếp là rất quan trọng. Dưới đây là một số cách giúp trẻ 3 tuổi chậm nói cải thiện:

Trò chuyện với bé

Bố mẹ nên thường xuyên trò chuyện trực tiếp với con. Khi con nghe bạn kể chuyện với giọng thật, điều này sẽ kích thích khả năng giao tiếp của trẻ hơn là âm thanh từ ti vi hoặc điện thoại.

Tương tác với con để thúc đẩy khả năng giao tiếp của trẻ 3 tuổi chậm nói

Tham gia vào trò chơi cùng con 

Hoạt động giải trí cùng con là một cách hiệu quả để kích thích khả năng nói của trẻ. Bố mẹ nên tham gia vào trò chơi cùng con và thường xuyên chỉ vào các đồ vật hoặc vật thể khác nhau và gọi tên chúng tương ứng. Các trò chơi cho trẻ 3 tuổi có thể giúp con học nhận biết các bộ phận trên cơ thể người, đồ vật, đồ chơi, vật nuôi,...

Đọc truyện cho con nghe

Việc đọc truyện cho trẻ 3 tuổi chậm nói giúp phát triển kỹ năng giao tiếp. Khi trẻ nghe một câu chuyện, vốn từ của chúng sẽ được mở rộng. Đọc truyện cũng giúp trẻ luyện kỹ năng nghe và cách phát âm chuẩn xác, không bị ngọng. Bố mẹ nên sử dụng sách có hình minh họa để đọc cho con nghe!

Tạo điều kiện cho bé nghe nhạc và thực hành hát

Não của trẻ có khả năng tiếp nhận mọi sự vật hiện tượng thông qua các giác quan. Để khuyến khích sự phát triển của khả năng nói, bố mẹ nên cho trẻ nghe nhạc. Hãy phát nhạc cho con nghe, đồng thời hướng dẫn con hát những bài hát đơn giản, ngắn và dễ nhớ trong một khoảng thời gian nhất định, kết quả sẽ được thấy rõ ngay.

Để trẻ tự diễn đạt

Khi bạn nhận ra mong muốn của con nhưng không nên đáp ứng ngay lập tức. Thay vào đó, hãy khuyến khích trẻ tự diễn đạt những điều mình muốn nói, điều này sẽ có lợi cho khả năng nói của con.

Khích lệ bé tự nói

Tạo cơ hội cho con tiếp xúc với các bạn cùng tuổi có khả năng nói tốt để giúp trẻ 3 tuổi chậm nói cải thiện.

Thường xuyên đặt câu hỏi cho bé

Các trò chơi trí tuệ cho bé là cách tốt để khuyến khích khả năng nói của trẻ. Vì vậy, bố mẹ nên thường xuyên hỏi và cho con lựa chọn để trả lời. Đồng thời, hãy quan sát và kiên nhẫn với con khi họ cố gắng tham gia vào trò chuyện.

Tìm kiếm sự giúp đỡ từ các trung tâm hỗ trợ

Nếu các phương pháp trên không hiệu quả, bố mẹ có thể đưa trẻ đến các trung tâm hỗ trợ. Đây là nơi cung cấp dịch vụ chăm sóc cho trẻ với mong muốn mang lại sự hỗ trợ tốt nhất.

Ngoài việc khôi phục chức năng, chăm sóc, tư vấn và giáo dục trẻ em, trung tâm cũng tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền cho gia đình, giúp họ hiểu biết sâu hơn và ngăn chặn nguy cơ các vấn đề phát triển ở trẻ nhỏ.

Sử dụng ngôn ngữ làm phương tiện trị liệu

Ngôn ngữ trị liệu không chỉ là phương pháp đánh giá, chẩn đoán, và phục hồi chức năng mà còn cung cấp tư vấn và các biện pháp phòng ngừa cho những người gặp vấn đề về ngôn ngữ, âm thanh, giọng điệu, khả năng giao tiếp, nhận thức hoặc phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

Đối với trẻ em 3 tuổi gặp vấn đề về nói chậm, ngôn ngữ trị liệu sẽ giúp họ nâng cao kỹ năng giao tiếp và phát triển ngôn ngữ thông qua các buổi học thú vị và hấp dẫn. Các chuyên gia cũng sẽ xác định các mục tiêu học tập cụ thể cho từng trường hợp nhằm giúp trẻ tiến bộ trong việc giao tiếp ở môi trường gia đình. Sự can thiệp sớm sẽ giúp trẻ hòa nhập vào môi trường học tập một cách nhanh chóng.

Sử dụng ngôn ngữ trị liệu đối với trẻ 3 tuổi gặp vấn đề về nói chậm

Chăm sóc các bệnh lý khác

Cha mẹ cần kiểm tra xem có phải bé có các vấn đề sức khỏe khác ảnh hưởng đến khả năng nói hay không. Một số vấn đề sức khỏe như mất thính giác, bị liệt dây lưỡi,... cần được can thiệp y tế kịp thời để có phương pháp điều trị phù hợp.

Trung tâm chăm sóc trẻ em 3 tuổi gặp vấn đề về nói chậm tại Hà Nội

Trung tâm chăm sóc trẻ em 3 tuổi gặp vấn đề về nói chậm tại TP.HCM

Một số lời từ Mytour

Mặc dù trẻ em 3 tuổi chậm nói không phải là một vấn đề nguy hiểm, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý để phát hiện sớm và đưa con đến cơ sở y tế có chuyên môn để được tư vấn và điều trị kịp thời. Hy vọng những chia sẻ từ Mytour sẽ giúp giảm bớt lo lắng và hỗ trợ ba mẹ trong việc giáo dục con trẻ một cách hiệu quả hơn.

Tổng hợp bởi Vân Anh