Nấm lưỡi là một vấn đề phổ biến về sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ dưới 24 tháng tuổi. Nấm lưỡi thường không gây nhiều ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của trẻ và ít khi lan ra các vùng khác.
Tuy nhiên, nếu nấm lưỡi kéo dài, có thể làm trẻ khó ăn và gặp khó khăn trong việc nuốt, khiến trẻ trở nên khó chịu và hay quấy khóc.
Nguyên nhân gây nên nấm lưỡi ở trẻ là gì?
Nấm lưỡi ở trẻ thường do loài nấm Candida albicans gây ra. Loài nấm này thường tồn tại hòa hợp trong cơ thể trẻ khi sức khỏe tốt.
Nếu có một số điều kiện thuận lợi như: trẻ suy giảm sức đề kháng, sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài, nấm Candida sẽ phát triển nhanh và gây hại.
Dưới đây là các yếu tố làm tăng nguy cơ trẻ bị nấm lưỡi:
Thứ nhất, mẹ bị nhiễm nấm đường sinh dục
Trong quá trình mang thai và chuyển dạ, nếu mẹ bị nhiễm nấm sinh dục nhưng chưa được điều trị triệt để, trẻ có thể bị lây nhiễm qua đường sinh ngõ âm đạo.
Thứ hai, hệ thống miễn dịch của trẻ yếu
Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh có nguy cơ cao bị nấm lưỡi do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Đặc biệt là các bé sinh non, suy dinh dưỡng, sử dụng corticoid đường hít lâu dài mà không vệ sinh miệng sau khi xịt.
Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách là nguyên nhân gây nấm lưỡi cho trẻ.
Thứ ba, trẻ sử dụng kháng sinh không đúng cách
Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách trong thời gian dài gây mất cân bằng hệ vi sinh, tạo điều kiện cho nấm phát triển bệnh.
Ngoài ra, còn rất nhiều yếu tố khác có thể gây nấm lưỡi cho trẻ sơ sinh, như việc miệng trẻ không được vệ sinh thường xuyên và đúng cách, sử dụng ti giả, núm ti,...
- Các dấu hiệu khác khiến trẻ sơ sinh bị nấm lưỡi gồm việc miệng trẻ không được vệ sinh thường xuyên và đúng cách, cùng với việc sử dụng ti giả, núm ti,...
Dấu hiệu phổ biến khi trẻ bị nấm lưỡi
Trên thực tế, nấm lưỡi không gây đau đớn mà chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu và gây khó khăn trong việc ăn uống.
Dấu hiệu trẻ bị nấm lưỡi
- Trẻ nhỏ có thể xuất hiện những đốm trắng trên lưỡi, trong miệng và các vị trí khác như má, vòm họng, hoặc môi. Việc làm sạch các đốm này rất khó, và nếu cố làm sạch sẽ làm thay đổi màu từ trắng sang đỏ.
Xuất hiện đốm trắng trên lưỡi là một trong những dấu hiệu của nấm lưỡi ở trẻ nhỏ.
Ngoài ra, trẻ cũng có thể có một số biểu hiện khác như lười ăn, bỏ bú, quấy khóc, và không chịu vệ sinh răng miệng.
- Những dấu hiệu của nấm lưỡi ở trẻ gồm có đốm trắng trên lưỡi, cùng với các biểu hiện lười ăn, bỏ bú, quấy khóc, và không chịu vệ sinh răng miệng.
Nếu không điều trị kịp thời, nấm miệng ở trẻ có thể lan rộng sang các vùng như khí quản, thực quản, gây ra tình trạng tiêu chảy hoặc viêm phổi.
Phương pháp điều trị hiệu quả cho trẻ bị nấm lưỡi
Dù là vấn đề phổ biến và không nguy hiểm, ba mẹ không nên tự ý sử dụng thuốc khi trẻ bị nấm lưỡi mà cần đưa trẻ đến bệnh viện để được tư vấn và điều trị chính xác.
Thường thì bác sĩ sẽ chỉ định một số loại thuốc trị nấm sau: Miconazole dạng kem (thích hợp cho trẻ từ 2-4 tuổi), Nystatin dạng dung dịch (sử dụng để rơ lưỡi cho trẻ, khoảng 4 lần/ngày trong tối thiểu 7 ngày), Amphotericin, Itraconazole (dùng cho các trẻ bị nấm lưỡi nặng).
- Các loại thuốc trị nấm sẽ được bác sĩ chỉ định phù hợp với từng trường hợp, nhằm điều trị hiệu quả cho trẻ bị nấm lưỡi.
Những điều cha mẹ cần lưu ý khi chăm sóc trẻ bị nấm lưỡi là gì?
Ngoài việc tuân thủ đúng liệu trình điều trị từ bác sĩ, cha mẹ cần chăm sóc trẻ đúng cách để đạt hiệu quả cao hơn và hạn chế các biến chứng xấu. Đặc biệt, cha mẹ cần chú ý những vấn đề sau:
4.1. Chăm sóc trẻ bị nấm lưỡi, nấm miệng
- - Rửa tay kỹ trước khi bôi thuốc và vệ sinh miệng cho trẻ.
- Không hôn lên miệng trẻ.
- Vệ sinh ngực sạch sẽ trước và sau khi cho con bú.
- Giữ vệ sinh các đồ dùng của trẻ (bình sữa, núm ti, búp bê, ô tô, bát đũa, thìa,...)
4.2. Chăm sóc và vệ sinh răng miệng cho trẻ đúng cách
Rơ miệng đúng cách sẽ giúp bé giảm cảm giác khó chịu và tăng hiệu quả làm sạch nấm. Khi rơ miệng, mẹ cần lưu ý những điều sau:
- - Nên thực hiện khi bé đói vì rơ miệng có thể làm bé buồn nôn.
- Rửa tay sạch trước khi rơ miệng cho bé.
- Trong quá trình rơ thuốc, nếu nấm xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau, nên rơ theo thứ tự: hai bên má, các vùng khác của vòm miệng, lưỡi.
- Rơ từ ngoài vào trong để giảm cảm giác buồn nôn ở bé.
Cha mẹ nên tránh cho bé ăn quá nhiều đồ ngọt để ngăn ngừa sự phát triển của nấm.
4.3. Chế độ ăn uống cho trẻ bị nấm lưỡi
Các loại thực phẩm nên tránh khi trẻ bị nấm lưỡi
Thức ăn có nhiều đường
Đường là thức ăn ưa thích của nấm Candida. Vì vậy, nếu trẻ ăn quá nhiều thực phẩm có đường, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển mạnh hơn. Các loại thực phẩm có nhiều đường mà trẻ nên hạn chế bao gồm nước ngọt, hoa quả sấy, bánh kẹo,...
Các loại đồ biển
Những thực phẩm như mực, tôm, cua, ghẹ,... có thể gây dị ứng cho trẻ, gây tình trạng ngứa ngáy do nấm lưỡi trở nên nghiêm trọng hơn.
Các loại món ăn cay
Món ăn cay như ớt, tỏi,... có thể làm các vết loét trong miệng trẻ trầm trọng hơn. Ngoài ra, những loại thực phẩm này cũng làm tăng nhiệt độ cơ thể trẻ, gây ngứa ngáy và ảnh hưởng đến hoạt động của gan, thận
Những thực phẩm phù hợp khi trẻ bị nấm lưỡi
Sữa chua
Sữa chua cung cấp lợi khuẩn có lợi, giúp phục hồi cân bằng vi sinh trong miệng, từ đó ngăn ngừa sự phát triển của nấm
Những loại thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ và ngăn ngừa nấm lưỡi. Khi trẻ bị nấm lưỡi, ba mẹ nên thường xuyên cho trẻ ăn rau ngót, chanh tươi, quýt, cam,...
Nấm lưỡi không quá nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy, nếu trẻ bị nấm lưỡi, ba mẹ nên tuân thủ các bước chăm sóc đã được chia sẻ ở trên.
Nếu tình trạng không giảm và kéo dài, ba mẹ nên đưa bé đến bệnh viện sớm nhất để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Biên soạn bởi Lan Anh