Buzz
Phương pháp Steiner là một phương pháp giáo dục sớm rất được ưa chuộng. Cùng với Montessori và Glenn Doman, Steiner là lựa chọn được nhiều phụ huynh tìm hiểu. Vậy phương pháp giáo dục Steiner có những điểm nổi bật nào? Cùng Mytour khám phá chi tiết nhé!
1. Phương pháp giáo dục Steiner và sự phát triển tư duy ở từng cấp học
Giai đoạn tiểu học
Trong giai đoạn này, trẻ học thông qua hình ảnh và âm nhạc, thay vì lý thuyết trừu tượng. Phương pháp Steiner nhấn mạnh việc học qua trải nghiệm thực tế và sự tiếp xúc trực tiếp, với niềm tin rằng cái đẹp có thể khơi dậy cảm xúc và tư duy.
Quá trình phát triển tư duy của trẻ tại Việt Nam bắt đầu từ việc tìm hiểu nguồn gốc và lịch sử đất nước, sau đó mở rộng ra thế giới xung quanh:
- Trẻ được học từ các huyền thoại và truyền thuyết đến các đế chế như Hy Lạp – La Mã, giai đoạn Phục Hưng và cuối cùng là lịch sử hiện đại của Việt Nam.
- Trong môn khoa học, trẻ tiếp cận từ thế giới động vật và thực vật đến con người.
Giai đoạn trung học
Trong giai đoạn này, trẻ học qua tư duy logic và trừu tượng, cùng với các vấn đề khoa học sâu. Trẻ không chỉ học lý thuyết mà còn thực hành qua các thí nghiệm và dự án thực tế tại phòng thí nghiệm và nhà xưởng.
Ở cấp học này, các môn nghệ thuật đạt đến trình độ chuyên nghiệp. Học sinh được tự do sáng tạo các tác phẩm nghệ thuật như tranh vẽ, điêu khắc, và chơi nhạc cụ.
2. Có nên cho trẻ học tại trường mầm non áp dụng phương pháp Steiner?
Nếu bạn đang quan tâm đến phương pháp giáo dục này, câu hỏi lớn là liệu có nên cho trẻ theo học phương pháp Steiner không? Nghiên cứu cho thấy trẻ rất hào hứng với chương trình học nhờ những hoạt động thú vị và bổ ích.
Mỗi phương pháp giáo dục đều có ưu và nhược điểm riêng. Nếu bạn đang cân nhắc cho con theo phương pháp này, hãy lưu ý những điểm sau:
- Phương pháp Steiner rất hiệu quả trong việc phát triển trí tưởng tượng và sự sáng tạo của trẻ. Tuy nhiên, phương pháp này không cung cấp kiến thức trước 7 tuổi, điều này có thể khiến trẻ gặp khó khăn khi vào lớp 1 và thích nghi với hệ thống giáo dục Việt Nam.
- Hiện tại, không có tổ chức nào cấp chứng chỉ hoặc đào tạo giáo viên theo phương pháp này, dẫn đến một số vấn đề khi thực hiện.
Dựa vào điều kiện và đặc điểm của trẻ, phụ huynh có thể kết hợp phương pháp Steiner vào chương trình học của con. Dù chọn phương pháp nào, việc đồng hành cùng con trong giai đoạn đầu đời là rất quan trọng.
3. Chia sẻ cách áp dụng phương pháp giáo dục Steiner tại nhà
Cha mẹ có thể áp dụng phương pháp này theo các nguyên tắc sau đây:
- Tuổi thơ của trẻ không phải là cuộc đua: Hãy lắng nghe và đáp ứng nhu cầu của con, thay vì kỳ vọng con trở thành hình mẫu mà bạn mong muốn.
- Khuyến khích sự kết nối với thiên nhiên: Cho trẻ tham gia các hoạt động gần gũi với thiên nhiên để nuôi dưỡng tình yêu và sự gắn bó với môi trường xung quanh.
- Kể chuyện cho trẻ: Giúp trẻ học cách lắng nghe và cảm nhận thế giới xung quanh qua những câu chuyện.
- Khơi gợi sự sáng tạo qua đồ chơi: Cung cấp ít đồ chơi nhưng đa dạng để kích thích sự sáng tạo và tạo ra các trải nghiệm cảm giác khác nhau cho trẻ.
- Xây dựng không gian nghệ thuật: Tạo điều kiện cho trẻ phát triển khả năng nghệ thuật trong một không gian tự do và ngẫu hứng.
4. Phương pháp giáo dục Steiner là gì?
Phương pháp Steiner, hay còn gọi là Waldorf, là một trong những phương pháp giáo dục sớm nổi tiếng toàn cầu. Gần đây, phương pháp này cũng đang dần được áp dụng tại Việt Nam. Phương pháp này được phát triển bởi Rudolf Steiner, một triết gia, nhà xã hội học và kiến trúc sư người Áo.
Phương pháp giáo dục Waldorf Steiner giúp trẻ phát triển thành những cá nhân tự do và đam mê. Một lợi ích nổi bật của phương pháp này là khả năng hòa nhập vào cộng đồng và phát triển cá tính riêng, đồng thời nâng cao khả năng giao tiếp xã hội.
5. Khám phá triết lý giáo dục Steiner
Trong khi hệ thống giáo dục hiện tại tập trung vào việc truyền đạt kiến thức và logic, triết lý giáo dục Steiner chú trọng vào ba yếu tố chính: Suy nghĩ, Cảm xúc và Ý chí. Đây là điểm khác biệt nổi bật giữa phương pháp Steiner và các phương pháp giáo dục truyền thống.
Phương pháp Steiner phù hợp với giai đoạn đầu đời của trẻ. Trong phương pháp này, giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn qua các hoạt động thực hành để phát triển ý chí. Trẻ em bắt đầu từ cấp mầm non sẽ tham gia vào các hoạt động tay chân, và từ cấp 2 và 3, phương pháp này chú trọng vào các dự án khoa học sáng tạo và nghệ thuật bền vững.
Triết lý giáo dục Steiner tuy đơn giản nhưng rất sâu sắc, bao gồm các yếu tố sau:
Giáo dục không dựa vào thành tích
Trong khi các phương pháp giáo dục truyền thống tập trung vào việc truyền đạt kiến thức và tư duy logic, phương pháp Steiner nhấn mạnh tầm quan trọng của ba yếu tố: Suy nghĩ, cảm xúc và ý chí.
Đánh giá con người không qua thành công, địa vị hay tiền bạc
Phương pháp Steiner giúp hình thành những cá nhân mạnh mẽ và tự tin. Trẻ tiếp xúc với nền văn minh hiện đại và được khuyến khích phát triển đam mê cùng kỹ năng mà không bị ảnh hưởng bởi thành công hay tiền bạc.
Không áp đặt quyền lực, không có sự cạnh tranh, không thưởng – phạt
Các trường học áp dụng phương pháp Steiner không có sự cạnh tranh về vật chất hay hình thức trừng phạt. Phương pháp này tập trung vào việc xây dựng động lực và cảm hứng bên trong mỗi học sinh, giúp trẻ cảm nhận tình yêu và sự ấm áp từ lớp học và giáo viên.
Không phán xét
Trong mô hình giáo dục Steiner, học sinh được khuyến khích “chơi nhiều hơn học”. Việc dạy học không chỉ nhồi nhét kiến thức mà còn tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm nghệ thuật và thiên nhiên qua các hoạt động vui chơi. Đây là nền tảng để phát triển ý chí, năng lực và đam mê của trẻ.
Phát triển trí tưởng tượng của trẻ
Trẻ sẽ được tiếp cận nhiều môn học đa dạng như thủ công, hội họa, kịch nghệ, ngôn ngữ và khoa học. Qua các hoạt động thực tế, trẻ sẽ nhận ra sở trường, sở thích và đam mê của mình.
Triết lý giáo dục Steiner nhấn mạnh rằng những năm đầu đời là thời điểm lý tưởng để trẻ tiếp thu và học hỏi. Phương pháp này khuyến khích trẻ khám phá bản thân qua các hoạt động thực hành và trò chơi tưởng tượng, với mục tiêu giúp trẻ có cái nhìn tích cực về thế giới xung quanh.
6. Đặc điểm nổi bật của phương pháp giáo dục Steiner
Môi trường áp dụng phương pháp giáo dục Steiner cần đáp ứng các tiêu chí sau:
Trẻ được tự do vui chơi
Theo phương pháp Steiner, bảy năm đầu đời là thời gian để trẻ làm quen và phát triển cơ thể, khám phá thế giới xung quanh và nhận ra những khả năng tiềm ẩn. Do đó, trẻ nên tập trung vào những hoạt động này thay vì dành quá nhiều thời gian cho học tập.
Trong giai đoạn bảy năm đầu đời, não bộ của trẻ cần được bảo vệ và phát triển một cách toàn diện. Phương pháp Steiner chú trọng vào việc phát triển trí tưởng tượng và tiếp thu những gì từ thiên nhiên.
Phương pháp Steiner khuyến cáo phụ huynh hạn chế cho trẻ tiếp xúc với các thiết bị số như tivi, điện thoại, iPad, vì chúng có thể cản trở sự phát triển tự nhiên của trẻ.
Hoạt động lặp lại phong phú
Trường mầm non áp dụng phương pháp Steiner thường bao gồm các hoạt động lặp đi lặp lại như chơi tự do, nghệ thuật và làm vườn. Phương pháp này đặc biệt chú trọng vào các hoạt động ngoài trời để tăng cường trải nghiệm tự nhiên cho trẻ, đồng thời tổ chức các lễ hội mùa để tạo ra những kỷ niệm vui vẻ và đáng nhớ.
Các giáo viên đóng vai trò làm gương và hướng dẫn
Trẻ học cách làm việc thông qua việc quan sát và học hỏi từ các hoạt động của giáo viên. Giáo viên thực hiện các công việc như đọc truyện, nấu nước, và khâu vá, trở thành hình mẫu để trẻ noi theo và ứng phó bình tĩnh với các tình huống thực tế.
Đồ chơi kích thích sự sáng tạo
Trong khi các phương pháp khác thường sử dụng đồ chơi thiết kế sẵn, phương pháp Steiner ưu tiên đồ chơi đơn giản, không có hình dạng cụ thể. Điều này cho phép trẻ tự do tưởng tượng và sáng tạo theo khả năng của mình.
Ngoài ra, đồ chơi được làm từ nguyên liệu tự nhiên, không sử dụng vật liệu nhân tạo. Theo Steiner, vật liệu tự nhiên hỗ trợ phát triển giác quan và sự sống của trẻ.
Thực tế và nhẹ nhàng
Theo phương pháp Steiner, trong 7 năm đầu đời, đặc biệt là 3 năm đầu, trẻ sống trong trạng thái mơ màng. Lúc này, trẻ chưa nhận thức rõ về bản thân và thế giới xung quanh.
Steiner khuyến khích cha mẹ bảo vệ trạng thái mơ màng tự nhiên của trẻ. Môi trường học tập theo phương pháp Steiner cần sự chân thành và nhất quán trong mọi hoạt động, từ dạy học đến cách cư xử với trẻ. Đây là một yếu tố quan trọng trong phương pháp giáo dục này.
Trên đây, Mytour đã giới thiệu về phương pháp giáo dục Steiner. Dù chọn phương pháp nào, phụ huynh cũng nên đồng hành cùng con trong từng giai đoạn phát triển. Hãy tiếp tục theo dõi những bài viết tiếp theo của chúng tôi.
