Một số chiến lược giới thiệu bài học mới tốt nhất cho giáo viên tiểu học
1. Kể một câu chuyện ngắn liên quan đến nội dung bài học
Dẫn dắt học sinh vào bài học mới bằng một câu chuyện ngắn kết nối với nội dung bài học là một phương pháp phổ biến được nhiều giáo viên sáng tạo áp dụng. Cách này không chỉ thu hút sự chú ý của học sinh mà còn làm cho bài giảng trở nên sinh động và gần gũi hơn. Để minh họa, giáo viên có thể sử dụng câu chuyện về Adam và Eva (trích từ Chuyện Kinh Thánh của Pearl Buck) để kể cho học sinh nghe, giúp họ hiểu rõ hơn về bài tập đọc 'Chuyện cổ tích về loài người' của nữ sĩ Xuân Quỳnh (trang 9, SGK Tiếng Việt 4, tập 2).
'Ngày xưa, Thiên Chúa tạo ra trời và đất trong tăm tối, yên bình, không có dấu vết sống. Một ngày nọ, Chúa truyền sức sống vào những khoảng không đó.
Ngày đầu tiên: Chúa nói, 'Hãy có ánh sáng,' và bình minh đầu tiên của thời gian mang theo ánh sáng. Ngài tách ánh sáng khỏi tối tăm và gọi ánh sáng là Ngày, tối tăm là Đêm.
Ngày thứ hai: Chúa nói, 'Hãy có bầu trời như một mái vòm trên vũ trụ,' và bầu trời, đám mây cao, nước dưới cùng xuất hiện.
Ngày thứ ba, Chúa nói: 'Hãy để nước dưới bầu trời tập trung lại, để chỗ khô ráo xuất hiện,' và đất, thung lũng, đồng bằng, nước sâu, rộng lớn lập tức hiện ra. Chúa gọi chỗ khô ráo là Đất, nơi nước đọng lại là Biển. Đất phong phú mọc lên đủ loại cây cỏ, hoa lá, mỗi loại đều mang theo hạt giống và hoa quả riêng biệt.
Ngày thứ tư: Chúa sáng tạo mặt trời để lãnh đạo ban ngày, mặt trăng và các ngôi sao trị vị trên bầu trời ban đêm.
Ngày thứ năm: Chúa sáng tạo sinh vật có khả năng bay trên trời, bao gồm các loại chim muông và sinh vật dưới nước.
Ngày thứ sáu: Chúa sáng tạo các loài súc vật, động vật, cũng như loài bò sát...
Vào ngày tiếp theo, Chúa bất ngờ muốn tạo ra người hình ảnh của Người để cai trị toàn bộ loài sinh vật và đất đai. Người được tạo hình từ bụi đất, Chúa hà hơi sự sống vào hình thể để tạo ra một thực thể sống động. Người đầu tiên trên Trái Đất là Adam. Một thời gian sau, Chúa thấy Adam sống một mình, cô đơn và buồn bã nên Chúa lấy một xương sườn của Adam, thổi hồn vào xương đó và sáng tạo ra một người phụ nữ, được đặt tên là Eva. Hai người lập gia đình và sinh con cái. Đó là nguồn gốc của loài người chúng ta.'
=> Sau đó, giáo viên chuyển sự chú ý vào bài học: Các em thấy câu chuyện cô vừa kể thú vị không? Tuy nhiên, đó chỉ là góc nhìn của lịch sử. Vậy nếu nhìn từ góc độ đơn giản, ngây thơ và đầy tưởng tượng của trẻ thơ, nguồn gốc của loài người sẽ được giải thích như thế nào? Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu bài đọc 'Chuyện cổ tích về loài người' của nữ sĩ Xuân Quỳnh để khám phá thêm nhé!
2. Mở đầu bài học bằng một trò chơi khích lệ
Tổ chức một trò chơi khích lệ trước khi bắt đầu bài học là cách giới thiệu vào bài mới khá hiệu quả, tạo không khí học tập sôi động cho học sinh. Giáo viên có thể thực hiện một số trò chơi phổ biến như sau:
- Trò chơi ô cửa bí mật: Hướng dẫn học sinh trả lời đúng từng câu hỏi để mở các ô cửa nhỏ, cuối cùng tìm ra ô cửa lớn chứa hình ảnh liên quan đến bài học hoặc từ khóa là tên của bài học sắp học.
- Trò chơi giải ô chữ: Giáo viên thiết kế các câu hỏi, ô chữ ngang, dọc, ô chữ chứa từ khóa... sao cho học sinh có thể giải một cách nhanh chóng và chính xác.
3. Tạo tình huống để bắt đầu bài học
Ví dụ: Trong khi giảng bài về phép chia hết và phép chia có dư ở lớp 3, giáo viên có thể thực hiện như sau: Gọi 3 học sinh có tiến bộ gần đây nhất trong môn Toán lên bảng, sau đó yêu cầu một em trong số họ chia đều 10 chiếc kẹo (giáo viên đã chuẩn bị sẵn) cho cả 3, đảm bảo mỗi em sẽ nhận được 3 chiếc và còn dư 1 chiếc.
=> Giáo viên giới thiệu vào bài: Như vậy, với 10 chiếc kẹo chia đều cho 3 người, mỗi người đều nhận được 3 chiếc, nhưng lại còn dư 1 chiếc. Điều này cho thấy 9 chia hết cho 3, trong khi 10 chia cho 3 sẽ dư. Hai phép chia này được gọi là phép chia hết và phép chia có dư. Hôm nay, cô và các em sẽ đi sâu vào bài học về phép chia hết và phép chia có dư.
4. Sử dụng hình ảnh và video để minh họa
Trong việc giới thiệu bài mới, việc sử dụng hình ảnh minh họa hoặc đoạn video ngắn có thể làm cho bài giảng trở nên sinh động hơn. Giáo viên cần chuẩn bị kỹ lưỡng về nội dung, chọn hình ảnh dễ nhìn, màu sắc tươi sáng, tránh những hình ảnh gây phản cảm. Cách làm này giúp thu hút sự chú ý của học sinh và làm tăng sự hứng thú so với cách giới thiệu bài thông thường. Các môn học như Đạo đức, Khoa học, Địa lí, Lịch sử, Tập đọc trong Tiếng Việt (Tiểu học), Văn bản trong Ngữ văn (THCS và THPT) có thể áp dụng hiệu quả cách giới thiệu bài mới này.
5. Kết nối với kiến thức trước và đưa vào bài mới
Ở cách này, giáo viên có thể đặt câu hỏi cho học sinh về những kiến thức họ đã học ở tiết trước thông qua bài tập trắc nghiệm hoặc câu hỏi có liên quan thực tế đến bài mới. Điều này giúp học sinh ôn tập và củng cố kiến thức cũ, đồng thời mở đầu cho bài mới bằng cách kích thích sự tò mò và hứng thú từ phía học sinh.
Trên đây là một số cách giới thiệu vào bài mới mà chúng tôi chia sẻ để giáo viên Tiểu học tham khảo. Chúng tôi hy vọng những gợi ý này sẽ giúp giáo viên có những cách tiếp cận ấn tượng, đóng góp vào sự thành công của bài giảng.
Ngoài bài viết Các cách giới thiệu vào bài mới hay nhất dành cho giáo viên tiểu học này, các bạn cũng có thể xem thêm một số bài viết khác như: Cách dạy trẻ nề nếp hiệu quả cho giáo viên mầm non, Câu đố thơ hấp dẫn cho học sinh tiểu học, Cách khắc phục tật xấu cho học sinh tiểu học,... để làm phong phú thêm kiến thức và kỹ năng của mình.