'Phương pháp loci (định vị)': 2 bước để ghi nhớ hoàn toàn mọi thứ

Buzz

Đọc tóm tắt

- Phương pháp liên kết thông tin với hình ảnh trực quan khuyến khích kỹ năng ghi nhớ theo hình ảnh và điều hướng.
- Người có khả năng ghi nhớ trung bình cũng có thể cải thiện hiệu suất ghi nhớ bằng phương pháp này.
- Các vận động viên trí nhớ có khả năng ghi nhớ thông tin đáng kinh ngạc.
- Phương pháp định vị là chiến lược ghi nhớ thông tin bằng cách liên kết với hình ảnh trực quan.
- Xây dựng cung điện trí nhớ bằng việc hình dung môi trường không gian quen thuộc và tạo hình ảnh sống động.
- Phát triển kỹ năng ghi nhớ thông qua phương pháp định vị có thể cải thiện hiệu suất bộ nhớ và tổ chức lại mạng lưới chức năng của bộ não.

Phương pháp loci (định vị): 2 bước để ghi nhớ hoàn toàn mọi thứ

Phương pháp này liên quan đến việc liên kết thông tin với hình ảnh trực quan trong môi trường quen thuộc, khuyến khích các kỹ năng của bộ não con người trong việc ghi nhớ theo hình ảnh và điều hướng. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng, ngay cả những người có khả năng ghi nhớ trung bình cũng có thể cải thiện đáng kể hiệu suất ghi nhớ khi áp dụng phương pháp này.

Hãy tưởng tượng bạn ngồi tại một bàn chơi bài, người chia bài đưa ra 10 lá bài úp, sau đó đặt chúng trở lại chồng bài. Bạn có thể nhớ được những lá bài úp đó không? Nhớ theo thứ tự thì sao?

Năm 2002, Dominic O'Brien (tác giả của cuốn sách Siêu trí nhớ) đã lập kỷ lục Guinness thế giới khi nhớ thuộc lòng một chuỗi 2.808 lá bài (hoặc 54 bộ bài) sau khi chỉ nhìn mỗi lá bài một lần, chỉ mắc phải vài lỗi nhỏ trong quá trình này. Điều này có vẻ như là một kỳ tích nhận thức không thể tin nổi nếu bạn là loại người thậm chí còn không nhớ chìa khóa xe ô tô của mình để ở đâu. Nhưng đối với các nhà vô địch trí nhớ thế giới như O'Brien, đó là điều bình thường.

Những người được gọi là vận động viên trí nhớ này có thể ghi nhớ một số lượng lớn thông tin đáng kinh ngạc: Rajveer Meena đã đọc chính xác 70.000 chữ số của số pi. Ryu Song I có thể ghi nhớ 4.620 số ngẫu nhiên trong một giờ. Và Katie Kermode đã ghi nhớ 103 cái tên và khuôn mặt lạ trong 15 phút.

' Bí quyết là gì? '

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Neuron ghi nhận: “Đáng ngạc nhiên là những khả năng ghi nhớ như vậy dường như không liên quan gì đến giải phẫu não phi thường hoặc khả năng nhận thức vượt trội nói chung”.

Thay vì dựa vào thiên bẩm, các vận động viên trí nhớ nâng cao hiệu suất của trí nhớ thông qua các chiến lược ghi nhớ. Những kỹ thuật như vậy bao gồm việc sử dụng các từ viết tắt (như ROYGBIV, để ghi nhớ màu sắc của cầu vồng), chia khối (như chia số điện thoại gồm 10 chữ số thành ba phần) và liên kết thông tin với hình ảnh trực quan.

Kỹ thuật được các vận động viên trí nhớ sử dụng phổ biến nhất là phương pháp định vị. Đó là một chiến lược ghi nhớ trong đó bạn hình thành một hình ảnh về thông tin bạn muốn ghi nhớ và sau đó liên kết hình ảnh đó với một vị trí cụ thể trên “bản đồ tinh thần”. Hình dung về một môi trường không gian quen thuộc, chẳng hạn như ngôi nhà thời thơ ấu của bạn, con đường gần bạn, văn phòng, hoặc các lối đi của cửa hàng tạp hóa địa phương của bạn.

Phương pháp này, còn được gọi là phương pháp định vị, tận dụng thực tế rằng bộ não ghi nhớ hình ảnh dễ dàng hơn từ ngôn ngữ, hiện tượng được biết đến là hiệu ứng hình ảnh vượt trội. Và giống như nhiều truyền thống tri thức khác, nó bắt nguồn từ người Hy Lạp cổ đại.

' Phương pháp loci (định vị) '

Simonides of Ceos không chỉ là một nhà thông thái, nhà thơ và nhạc sĩ ở Hy Lạp cổ đại, mà còn là khách mời may mắn nhất trong lịch sử. Trong “De Oratore”, nhà văn La Mã Cicero kể câu chuyện về việc Simonides đã từng tham dự một bữa tiệc vào thế kỷ thứ 5 TCN. Khi ông rời khỏi bữa tiệc và nói chuyện với 2 người đàn ông ở bên ngoài, mái của tòa nhà đã sụp đổ và tất cả khách mời đều thiệt mạng, thi thể bị biến dạng đến mức không thể nhận dạng.

Tuy nhiên, Simonides nhận ra rằng ông có thể xác định được các nạn nhân bằng cách nhớ vị trí của từng người trong buổi tiệc. Ông nhận ra rằng vị trí không gian có thể là một công cụ hỗ trợ trí nhớ hiệu quả. Đó là cách Simonides phát minh ra phương pháp định vị.

Người Hy Lạp và La Mã quan tâm đặc biệt đến các kỹ thuật ghi nhớ, không phải để đếm bài hay giành chức vô địch về trí nhớ, mà để hùng biện viên có thể ghi nhớ các bài phát biểu dài. Lịch sử của các phương pháp ghi nhớ là lịch sử của hùng biện.

Trong “The Art of Memory”, nhà sử học người Anh Frances A. Yates chú ý đến việc một trong những văn bản quan trọng nhất về các kỹ thuật ghi nhớ cổ xưa là “Ad Herennium”, được viết bởi một giáo viên hùng biện không rõ danh tính. Giáo viên này mô tả cách người Hy Lạp và La Mã cổ đại quan niệm về trí nhớ, theo đó, mỗi người đều có 2 loại trí nhớ: tự nhiên và có điều kiện. Trí nhớ tự nhiên là loại chúng ta có từ khi sinh ra, cho phép chúng ta hình thành và nhớ lại những ký ức mà không cần nỗ lực có chủ đích. Ngược lại, trí nhớ có điều kiện được củng cố thông qua luyện tập. Trong phương pháp định vị, quá trình luyện tập này bao gồm hai yếu tố: địa điểm và hình ảnh.

' Làm thế nào để xây dựng cung điện trí nhớ? '

Bước đầu tiên là hình dung một môi trường không gian quen thuộc - cung điện trí nhớ không chỉ bao gồm địa điểm mà là một chuỗi các vị trí được sắp xếp theo thứ tự để bạn bắt đầu ở bất cứ địa điểm nào trong chuỗi đó, và có thể di chuyển lên hoặc xuống. Derren Brown - một nhà ảo thuật người Anh sử dụng phương pháp định vị trong các trò ảo thuật, chẳng hạn như bằng cách ghi nhớ thứ tự các quân bài trong bộ bài - đã giải thích cách xây dựng cung điện trí nhớ trong một cuộc phỏng vấn năm 2020 với Big Think.

“Đó có thể là con đường quen thuộc từ ga tàu đến nhà. Tất cả những gì bạn cần là vài điểm cố định dọc theo con đường đó để bạn có thể nhớ mà không cần phải suy nghĩ. Những điểm đó có thể là một hòm thư, một cửa hàng tiện lợi, một cái cây đặc biệt… nhưng phải là những thứ quen thuộc.” Brown nói. Tiếp theo là hình ảnh. Đối với bất kỳ danh sách thông tin nào bạn đang cố ghi nhớ, hãy chọn điều đầu tiên và hình thành một hình ảnh sống động về nó trong tâm trí.

Ví dụ, Brown giả định bạn đang cố ghi nhớ rằng bạn phải mang bộ đồ đến tiệm giặt khô vào buổi sáng. “Bạn cần tạo ra một hình ảnh kỳ lạ về thứ đó. [Hãy tưởng tượng] Một bộ đồ sạch sẽ trắng sáng, chiếu sáng mà bạn không thể nhìn thẳng vào nó. Sau đó, bạn gắn liền trong đầu hình ảnh bộ vest trắng sáng vào vị trí đầu tiên trong cung điện trí nhớ của bạn, chẳng hạn như hòm thư quen thuộc trên con đường quen thuộc. Và bạn lặp lại quá trình ghép nối hình ảnh kỳ lạ trong tâm trí với các vị trí cụ thể trong cung điện trí nhớ để ghi nhớ mọi thông tin.

Nếu bạn biến những hình ảnh đó thành kỳ quặc, lố bịch, đó mới là điểm quan trọng. Vào ngày hôm sau, bạn đi lại trong đầu trên con đường đó và nghĩ: ‘Tại sao lại có một bộ đồ trắng trên đường nhỉ? À, mình phải mang bộ đồ đi giặt là!”.

Phương pháp định vị rất hữu ích trong các công việc hàng ngày, như việc ghi nhớ một danh sách việc cần làm đơn giản. Nó cũng có thể mở rộng để ghi nhớ thông tin dài khi bạn có thể mở rộng “bản đồ tinh thần”. Brown cho biết anh thường mường tượng ra một tuyến đường dài qua thành phố London để ghi nhớ hàng trăm thứ. Để đếm các quân bài, Brown cho biết anh hình dung ra một ngôi nhà rộng lớn ở Florentine.

“Khi chơi bài, tôi đến phòng chơi bài ở tầng trên cùng. Trong đó, tôi có một bộ sưu tập gồm 52 đồ vật, mỗi đồ vật có một liên kết dễ nhớ đến một quân bài. Ví dụ, đồng hồ chỉ 7 giờ trong một mái vòm, tượng trưng cho bảy viên kim cương.”

Để đếm quân bài trong trò xì dách 4 tụ, Brown cho biết anh đã dán 3 miếng dán lên mỗi đồ vật xuất hiện trong đầu. Khi các quân bài được chia ra, anh di chuyển trong đầu đến đồ vật tương ứng và gỡ miếng dán xuống. Nếu một quân bài xuất hiện 4 lần, anh sẽ xóa hoàn toàn món đồ tương ứng với nó. Khi cần xác định những lá bài nào còn lại trong bộ bài, anh sẽ quét qua 52 món đồ trong đầu và bắt đầu kiểm kê. “Sau đó, tôi biết khi nào nên chơi để đặt cược cao.”

' Một kỹ năng bạn hoàn toàn có thể đạt được '

Điều này nghe có vẻ phức tạp, nhưng phát triển kỹ năng này có thể dễ dàng hơn bạn nghĩ. Trong nghiên cứu về Neuron đã nói ở trên, các nhà nghiên cứu đã sử dụng fMRI để so sánh hoạt động não bộ và hiệu suất ghi nhớ của các vận động viên trí nhớ đẳng cấp thế giới với những người bình thường có khả năng ghi nhớ trung bình.

Kết quả cho thấy sự khác biệt rõ ràng giữa các vận động viên trí nhớ và những người khác về cách các vùng não giao tiếp với nhau. Các vận động viên có một “mạng hồ sơ kết nối trí nhớ vượt trội” giữa các vùng não như mạng chế độ mặc định, mạng thị giác và thùy thái dương ở giữa.

Nhưng đáng ngạc nhiên hơn là một số người có khả năng ghi nhớ trung bình có thể cải thiện trí nhớ của họ thông qua phương pháp định vị. Qua một loạt các bài kiểm tra ghi nhớ trong sáu tuần, những người tham gia không phải là vận động viên đã thực hành phương pháp định vị cho thấy kết quả vượt trội hơn đáng kể so với hai nhóm đối chứng không thực hành.

Và kết quả fMRI cho thấy rằng khi hiệu suất của nhóm này được cải thiện, cách thức mà các vùng não giao tiếp và làm việc với nhau - một quá trình được gọi là kết nối chức năng - ngày càng giống với mô hình hoạt động não bộ của các vận động viên trí nhớ. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng dường như “tổ chức lại mạng lưới chức năng của bộ não sẽ giúp cho hiệu suất bộ nhớ vượt trội”.

Vậy tại sao phương pháp định vị lại hiệu quả đến vậy? Một giả thuyết cho rằng phương pháp này giúp tăng cường trí nhớ bằng cách khai thác một số kỹ năng phát triển tự nhiên của bộ não: trí nhớ trực quan không gian và điều hướng. Nói cách khác, nó như một “lối tắt” nhận thức để ghi nhớ mọi thứ, khiến thông tin không còn trừu tượng mà trở thành hình ảnh sống động.

Bộ não con người được trang bị tốt để điều hướng lĩnh vực này. Trong hàng triệu năm, sự sống sót của các loài linh trưởng phụ thuộc vào khả năng nhận biết và ghi nhớ các chi tiết không gian trong một môi trường ba chiều phong phú, cho dù đó là vị trí trú ẩn an toàn, khuôn mặt của những người trong bộ lạc hay những địa điểm tốt nhất để tìm thức ăn.

Vì vậy, khi cố gắng ghi nhớ hàng nghìn chữ số của số pi, hoặc đơn giản là tên của những người trong bữa tiệc tối, bạn nên khai thác khả năng cổ xưa của bộ não về trí nhớ không gian và hình ảnh.

- Theo Big Think

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Phương pháp định vị là gì và nó hoạt động như thế nào?

Phương pháp định vị là một kỹ thuật ghi nhớ liên kết thông tin với hình ảnh trong không gian quen thuộc. Người dùng hình dung một môi trường cụ thể và gán hình ảnh của thông tin cần ghi nhớ vào các vị trí trong không gian đó, giúp cải thiện khả năng nhớ.

Ai là người phát minh ra phương pháp định vị và khi nào?

Simonides of Ceos, một nhà thơ Hy Lạp cổ đại, được cho là người phát minh ra phương pháp định vị vào thế kỷ thứ 5 TCN. Ông đã phát hiện ra rằng có thể nhớ vị trí của các khách mời trong một bữa tiệc sau khi xảy ra tai nạn, từ đó phát triển kỹ thuật ghi nhớ này.

Các nhà vô địch trí nhớ có thực sự sử dụng phương pháp định vị không?

Có, các nhà vô địch trí nhớ thường sử dụng phương pháp định vị như một công cụ chính để cải thiện khả năng ghi nhớ. Kỹ thuật này giúp họ liên kết thông tin với các vị trí trong môi trường quen thuộc, nâng cao hiệu suất ghi nhớ một cách đáng kể.

Phương pháp định vị có thể áp dụng trong cuộc sống hàng ngày không?

Có, phương pháp định vị rất hữu ích trong việc ghi nhớ danh sách việc cần làm hoặc thông tin dài hạn. Người dùng có thể áp dụng kỹ thuật này để tạo ra các hình ảnh sống động gắn liền với các vị trí quen thuộc, giúp cải thiện khả năng nhớ trong cuộc sống hàng ngày.

Làm thế nào để xây dựng cung điện trí nhớ hiệu quả?

Để xây dựng cung điện trí nhớ, trước tiên hãy hình dung một môi trường quen thuộc, như ngôi nhà hoặc con đường bạn thường đi. Sau đó, hãy gán hình ảnh sống động cho từng thông tin bạn muốn ghi nhớ vào các vị trí trong không gian đó.

Có cần tài năng bẩm sinh để ghi nhớ như các vận động viên trí nhớ không?

Không, các nghiên cứu cho thấy rằng không cần thiết phải có tài năng bẩm sinh để ghi nhớ tốt. Ngay cả những người có khả năng ghi nhớ trung bình cũng có thể cải thiện kỹ năng của mình thông qua việc thực hành phương pháp định vị.

Những lợi ích chính của việc sử dụng phương pháp định vị là gì?

Phương pháp định vị giúp tăng cường trí nhớ, cải thiện khả năng ghi nhớ thông tin dài và giảm căng thẳng khi học tập. Bằng cách liên kết thông tin với hình ảnh trong không gian quen thuộc, người dùng dễ dàng nhớ lại thông tin một cách hiệu quả.