Khi xe ô tô gặp sự cố thường liên quan đến việc khởi động và hoạt động của động cơ. Khi tháo bugi để kiểm tra, có thể quan sát màu sắc và tình trạng của đầu bugi để phát hiện vấn đề.
Bugi màu đỏ gạch hoặc nâu vàng
Bugi có màu đỏ gạch hoặc nâu vàng là tín hiệu rằng bugi ô tô đang hoạt động tốt và ổn định. Điều này cho thấy rằng việc pha trộn nhiên liệu của động cơ ô tô là đúng tỷ lệ, hệ thống đánh lửa hoạt động tốt và bugi hoạt động ở nhiệt độ chính xác.
Bugi có màu đen
Trong trường hợp bugi ô tô có màu đen, có hai trường hợp khác nhau:
Bugi bị đen, gỉ là dấu hiệu của việc bugi đã hỏng. (Ảnh minh họa).
Bugi màu đen và khô bám trên bề mặt sứ của bugi:
Có hai nguyên nhân chính gây ra tình trạng này. Thứ nhất, động cơ có thể đang hoạt động ở mức giàu nhiên liệu. Thứ hai, nhiên liệu trong động cơ xe có thể không được đốt hết do lọc gió bị bẩn, nghẹt.
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác như ruột dây bugi hết hạn sử dụng, pít tông bị mòn hoặc chế hòa khí bị hỏng.
Nếu xe phát ra khói đen từ ống xả khi chạy thì có thể do xe đang tiêu thụ quá nhiều nhiên liệu. Trong trường hợp này, cần thường xuyên vệ sinh bộ lọc gió và điều chỉnh bugi sao cho phù hợp với hệ thống hòa khí.
Ngoài ra, nếu bugi màu đen nhưng vẫn ướt, có thể do dầu đã lọt vào xi lanh và khi đốt sẽ tạo ra lớp muội than đen bám trên bề mặt bugi. Cần kiểm tra thành xi lanh và xéc măng để xác định nguyên nhân và khắc phục tình trạng này.
Bugi màu trắng
Bugi màu trắng là dấu hiệu của việc động cơ hoạt động quá nhiệt. Sử dụng bugi không phù hợp, thời gian đánh lửa của động cơ chưa tối ưu hoặc hệ thống làm mát của động cơ gặp sự cố, xe bị thiếu xăng... có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng này.
Cần kiểm tra bugi đều đặn để tránh ảnh hưởng đến hiệu suất xe (Ảnh minh họa).
Tuy nhiên, cách nhận biết bugi ô tô bị hỏng thông qua màu sắc chỉ là dự đoán ban đầu, để xác định chính xác nguyên nhân hỏng hóc, chủ xe cần tháo bugi để kiểm tra kỹ hơn.
Ngoài màu sắc, khi bugi ô tô bị hỏng còn có những dấu hiệu sau:
Khoảng cách giữa các điện cực bugi lớn
Khoảng cách giữa các điện cực bugi nên dao động trong khoảng 7 - 12mm. Nếu kiểm tra phát hiện khoảng cách này lớn, chứng tỏ bugi đã mòn nhiều. Lúc này, chủ xe cần thay mới để đảm bảo động cơ hoạt động bình thường.
Các đầu cực âm của bugi bị mòn, các góc bo tròn bị mòn
Đầu cực âm bình thường sẽ có các góc cạnh sắc để thực hiện đánh lửa. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, các góc sắc này sẽ bị mài mòn, dần trở nên bo tròn và khả năng đánh lửa sẽ giảm đi.
Vỏ sứ của bugi bị vỡ
Quá trình tháo lắp không đúng cách có thể gây ra việc vỏ sứ của bugi bị vỡ. Trong trường hợp này, phải thay mới bugi.
Bugi bị gỉ sét
Việc không vệ sinh định kỳ bugi ô tô có thể dẫn đến bộ phận này bị gỉ sét do tích tụ cặn bẩn. Bugi khi bị gỉ sét sẽ làm giảm khả năng đánh lửa, đánh lửa trễ, công suất động cơ giảm và có thể gây khó khăn trong việc khởi động xe.
Bugi bị rò rỉ
Bugi bị rỉ sét có thể được phân loại thành hai trường hợp tương ứng với hai dấu hiệu khác nhau:
Bugi bị rỉ sét ở cực trung tâm: Bugi bị rỉ sét ở cực trung tâm là biểu hiện của hiện tượng bugi bị quá nhiệt.
Bugi bị rỉ sét ở cả hai cực (cực trung tâm và cực tiếp đất) đồng thời có chất lạ bám lên trên thì nguyên nhân là do bugi đánh lửa quá nhiệt. Nguyên nhân có thể do chất liệu nhiên liệu kém, bô bin có vấn đề hoặc do chất cháy đóng nhiều cặn trong buồng đốt…
Xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn bình thường
Khi bugi gặp sự cố, hệ thống điều khiển động cơ ECM sẽ không thể kiểm soát được cường độ tia lửa do không kiểm soát được hàm lượng oxy đốt cháy. Điều này làm tăng mức nhiên liệu bị đốt cháy và dẫn đến tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn.
Xe khó khởi động hoặc không khởi động
Thường thì, khi khởi động xe với động cơ lạnh và có nước đọng lại ở xi lanh, ECM thường phải bổ sung thêm nhiên liệu để đốt cháy và hoàn toàn loại bỏ nước đọng này, như vậy bugi mới có thể đánh lửa chính xác theo lệnh đề của người lái.
Động cơ giả mạnh
Khi bugi bị lỗi, hỏng hoặc yếu, tia lửa điện tạo ra không đủ mạnh để kích hoạt động cơ và khiến cho động cơ hoạt động yếu hơn bình thường.
Động cơ rung nhiều khi ở chế độ nghỉ
Đây là hiện tượng xe rần rần khi đứng yên. Động cơ hoạt động không đều và có tiếng kêu lạ là dấu hiệu cho thấy bugi đang gặp vấn đề.
Xe báo lỗi đèn Check Engine
Khi động cơ hoặc các bộ phận thuộc động cơ ô tô gặp sự cố, đèn Check Engine sẽ báo sáng để cảnh báo cho người lái. Điều này cũng có thể là dấu hiệu cho thấy bugi của xe đang gặp vấn đề.