Phương pháp Steiner là một trong những phương pháp giáo dục cho trẻ được biết đến trên toàn thế giới, giúp trẻ phát triển toàn diện khả năng sáng tạo và tìm hiểu. Vậy phương pháp Steiner là gì? Hãy cùng tìm hiểu tại chuyên mục Giáo dục sớm 0 - 6 tuổi của Mytour!
Phương pháp Steiner: Khám phá
Phương pháp Steiner (còn được gọi là Waldorf) là phương pháp giáo dục mầm non được sáng lập và phát triển bởi Rudolf Steiner và Joseph Lorenz - một nhà triết học, nhà tư tưởng xã hội và kiến trúc sư người Áo.
Rudolf Steiner Joseph Lorenz - những người sáng lập phương pháp Steiner
Phương pháp này đã trở nên phổ biến ở Châu Âu và dần dần lan rộng tại Việt Nam như hiện nay. Phương pháp giáo dục Steiner đạt hiệu quả cao nhất khi áp dụng với trẻ mầm non.
Trong giai đoạn đầu đời, phương pháp này giúp trẻ em học hỏi, vui chơi và tiếp nhận kiến thức thông qua việc tạo ra một môi trường lý tưởng để trẻ có thể khám phá thế giới xung quanh qua các hoạt động thực tế và trò chơi một cách tự nhiên.
Mục tiêu cuối cùng của phương pháp giáo dục Steiner là giúp trẻ phát triển cảm giác và trải nghiệm tích cực với thiên nhiên và xã hội xung quanh.
Ưu và nhược điểm của phương pháp Steiner
Lợi ích
Phương pháp giáo dục Steiner được đánh giá cao vì tập trung vào việc phát triển trí óc, khuyến khích tư duy sáng tạo và nuôi dưỡng sở thích của trẻ.
Các trường mầm non áp dụng phương pháp Steiner quan tâm đến ba yếu tố chính: Suy nghĩ, Ý chí và Cảm xúc. Môi trường giáo dục tạo ra không gian thân thiện và an toàn cho trẻ.
Các lớp học luôn khuyến khích sự sáng tạo và tưởng tượng của trẻ, cho phép trẻ tự do mơ mộng trong không gian cổ tích.
Trẻ được tham gia vào thiên nhiên và các hoạt động nhóm, từ đó phát triển kỹ năng giao tiếp và kỹ năng xã hội.
Khuyết điểm
Theo đánh giá của một số chuyên gia giáo dục, phương pháp này có thể tạo ra một môi trường quá thoải mái cho trẻ. Mặc dù môi trường giáo dục Steiner giúp trẻ phát triển tình yêu và trách nhiệm, nhưng cũng có thể làm cho trẻ thiếu sự nghiêm túc, thoải mái vui chơi mà không có sự kiểm soát.
Ngoài ra, quan điểm cho phép trẻ chơi hoàn toàn cũng gây ra nhiều tranh cãi. Vì vậy, phương pháp giáo dục này không phổ biến ở nhiều trường học.
Các phụ huynh cần dành thời gian hiểu rõ con cái và tìm ra sở thích, tài năng của họ để có thể lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp nhất.
Các đặc điểm chính của phương pháp giáo dục Steiner
Giáo viên là người hướng dẫn, dìu dắt trẻ
Trong quá trình học tập, giáo viên sẽ minh họa một cách rõ ràng, chi tiết. Sau đó, trẻ sẽ học cách thực hiện theo những chỉ dẫn đó. Trong phương pháp Steiner, giáo viên là người truyền cảm hứng và là mẫu số cho trẻ. Vì vậy, các thầy cô cần kiên nhẫn và thấu hiểu để giải quyết mọi vấn đề một cách tế nhị và tinh tế.
Giáo viên là người hướng dẫn, dìu dắt trẻ trong phương pháp Steiner
Trẻ em được phép vui chơi tự do
Theo nghiên cứu của giáo sư Steiner, trong giai đoạn phát triển ban đầu, cha mẹ nên tạo điều kiện cho trẻ thỏa sức chơi đùa. Đây là khoảnh khắc quan trọng để trẻ tự do khám phá thế giới và phát triển bản thân.
Cha mẹ cần khuyến khích con tham gia hoạt động ngoài trời hơn là sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, iPad, TV… Điều này giúp trẻ phát triển trí não và sức khỏe, đồng thời giảm thiểu nguy cơ nghiện điện thoại, TV.
Các hành động lặp đi lặp lại có thể trở thành thói quen.
Phương pháp giáo dục này sẽ được các trường mầm non thiết kế theo một chương trình lặp đi lặp lại bao gồm vẽ, hát, các trò chơi ngoài trời, trồng cây,... Điều này giúp trẻ hình thành thói quen tốt cho cuộc sống hàng ngày.
Môi trường giáo dục cần mang tính nhẹ nhàng và chân thật.
Khi bé còn nhỏ, họ thường ở trong trạng thái mơ màng, không hiểu rõ về thế giới xung quanh. Để giúp bé phát triển tự nhiên nhất, cha mẹ nên tạo ra một môi trường học tập và vui chơi lành mạnh với các hoạt động như vẽ tranh, ca hát,...
Sử dụng các học cụ phù hợp giúp kích thích sự sáng tạo tối đa của trẻ.
Ở các trường mầm non theo phương pháp Steiner, các học cụ thường không quá phức tạp, thậm chí chỉ là những khối gỗ đơn giản. Đồ chơi giáo dục thường được làm từ tự nhiên để khuyến khích sự tưởng tượng và sáng tạo của trẻ.
Phương pháp Steiner sử dụng các học cụ để tối đa hóa khả năng sáng tạo của trẻ.
Làm thế nào để áp dụng phương pháp giáo dục Steiner cho trẻ nhỏ?
Ở độ tuổi mầm non,
Theo ông Rudolf Steiner, giai đoạn này là thời kỳ quan trọng cho sự phát triển vững chắc của cơ thể. Trẻ em trong giai đoạn này phát triển chủ yếu thông qua việc bắt chước thế giới xung quanh.
Giai đoạn này cung cấp nền tảng cho sự sáng tạo của trẻ. Các đồ chơi và học cụ trong phương pháp Steiner thường là những vật liệu tự nhiên như gỗ, nhựa ghép hình, vỏ sò, trái cây khô, gấu bông, đồ chơi vật nuôi,... Tất cả giúp trẻ tự do sáng tạo theo ý thích của mình.
Phương pháp Steiner hỗ trợ trẻ mầm non phát triển tư duy và khả năng sáng tạo.
Ở độ tuổi 3 - 4,
Trẻ có thể sáng tạo với một miếng vải cotton hoặc vải lụa. Miếng vải này có thể biến thành một em bé được bế trên tay hôm nay, và ngày mai có thể biến thành áo choàng hoàng tử.
Ở độ tuổi 4 - 5,
Trẻ ở giai đoạn này có thể thu thập đồ chơi để tưởng tượng xây dựng một ngôi nhà. Họ có thể sử dụng ghế hoặc xếp kệ gần nhau để tạo thành tường, sau đó phủ một lớp vải để tạo thành túp lều nhỏ. Trẻ sẽ tự tưởng tượng và đóng vai cha, mẹ, con.
Ở độ tuổi 5 - 6,
Ở giai đoạn này, trẻ bắt đầu phát triển suy nghĩ và ý thức. Khi nghe cha mẹ hoặc cô giáo kể chuyện, trẻ có thể tưởng tượng ra các nhân vật theo cách riêng của mình. Thế giới tưởng tượng ở giai đoạn này giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo.
Khi chăm sóc trẻ, cha mẹ cần nhận thức trẻ như một món quà quý giá cần được bảo vệ và phát triển tối đa. Hãy kiên nhẫn và tạo điều kiện cho sự phát triển đúng cách của trẻ, đó là mục tiêu của phương pháp giáo dục Steiner.
So sánh giữa phương pháp Steiner và Reggio Emilia
Bên cạnh phương pháp Steiner, Reggio Emilia cũng là một phương pháp giáo dục nổi tiếng dành cho trẻ mầm non. Để chọn phương pháp phù hợp nhất, hãy tìm hiểu những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai phương pháp này.
Tương đồng
Cả hai phương pháp đều hỗ trợ trẻ mầm non phát triển tư duy, khả năng sáng tạo và kỹ năng xã hội. Trẻ luôn là trung tâm của quá trình giáo dục, được tiếp xúc nhiều với môi trường tự nhiên thông qua các hoạt động và học cụ làm từ chất liệu tự nhiên.
Khác biệt
- Phương pháp Steiner: Trẻ không được học kiến thức trước 7 tuổi, mà sẽ được hướng dẫn và vui chơi trong thế giới tự nhiên. Thầy cô là tấm gương mẫu mực để trẻ học theo.
Phương pháp Reggio Emilia: Trẻ được giáo viên hỗ trợ học kiến thức từ những năm đầu thông qua việc chơi và học. Họ tự quyết định và tự chủ trong quá trình học, tiếp thu kiến thức theo ý thích của bản thân. Thầy cô đóng vai trò người bạn đồng hành, hỗ trợ và chỉ dẫn khi cần thiết.
Bài viết trên Mytour đã giới thiệu phương pháp Steiner cho cha mẹ. Mong rằng những thông tin hữu ích này sẽ giúp các bậc phụ huynh lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp nhất cho con.
Hãy cùng Mytour tham khảo các phương pháp giáo dục khác trong bài viết dưới đây nhé, các cha mẹ!
Huyền Linh tổng hợp