Nhận diện xu hướng thị trường
Ông Charles H. Dow - cha đẻ của phân tích kỹ thuật đã đưa ra lý thuyết giúp nhận diện xu hướng như sau:
+ Xu hướng cấp 1: được hình thành từ các sóng tăng, thường kéo dài trong nhiều năm.
+ Xu hướng cấp 2: hình thành bởi các sóng điều chỉnh, thường kéo dài từ 3 tuần đến 3 tháng và luôn ngược với xu hướng cấp 1.
+ Xu hướng cấp 3: là các sóng nhỏ, thường kéo dài không quá 3 tuần, được sử dụng để điều chỉnh hoặc có biến động giá ngược chiều với xu hướng cấp 2.
Phân tích vùng đỉnh vùng đáy
Để phân tích vùng đỉnh vùng đáy hiệu quả, đầu tiên cần hiểu các giai đoạn của xu hướng cấp 1 – xu hướng chính trong một chu kỳ.
Lý thuyết Dow đã giải thích như sau:
Xu hướng cấp 1, xu hướng tăng bao gồm 3 giai đoạn chính: giai đoạn tích lũy, giai đoạn bùng nổ và giai đoạn quá mua.
Ngược lại, có 3 xu hướng giảm trên thị trường: giai đoạn phân phối, giai đoạn suy giảm mạnh và giai đoạn tuyệt vọng
XU THẾ TĂNG CHÍNH (THỊ TRƯỜNG TĂNG GIÁ)
GIAI ĐOẠN LƯU THÔNG
Giai đoạn lưu thông thường xảy ra khi thị trường giảm, đồng thời là giai đoạn bắt đầu của thị trường tăng. Lúc này, giá cổ phiếu thường rất hấp dẫn vì hầu hết tin tức xấu đã được công bố và áp lực bán ra giảm. Giai đoạn này khó nhận biết, nhà đầu tư thường không biết liệu xu hướng giảm đã kết thúc hay sẽ tiếp tục. Do đó, ít nhà đầu tư giao dịch ở giai đoạn này
GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ
Khi các nhà đầu tư cảm thấy thời kỳ tồi tệ nhất đã qua và sự phục hồi đang đến gần, họ tham gia thị trường trong giai đoạn tích lũy ngày càng nhiều hơn
Khi điều này thành hiện thực, tâm lý tiêu cực bắt đầu tan biến, điều kiện kinh doanh cải thiện với tăng trưởng thu nhập và dữ liệu kinh tế mạnh mẽ. Lúc này, tin tức tích cực được tung ra, thu hút nhiều nhà đầu tư quay lại và đẩy giá càng ngày càng cao hơn
Giai đoạn này kéo dài và có biến động giá lớn nhất. Đây cũng là thời điểm nhiều nhà giao dịch kỹ thuật bắt đầu nắm giữ các vị thế dài hạn và thu lợi nhuận
GIAI ĐOẠN VƯỢT ĐỈNH
Khi thị trường tăng quá mạnh, phe mua bắt đầu yếu thế và bước vào giai đoạn vượt đỉnh – giai đoạn cuối cùng của xu hướng tăng. Đây cũng là lúc nhiều nhà đầu cơ tích lũy và bắt đầu giảm vị thế, bán cho những người tham gia muộn. Thị trường ở giai đoạn này thường chứng kiến sự phấn kích phi lý, khi những người mua cuối cùng tham gia. Họ hy vọng lợi nhuận tiếp tục nhưng thường kết thúc bằng việc đu đỉnh, cơ hội thoát ra thực sự mong manh
Trong giai đoạn này, có nhiều tín hiệu cho thấy sức mua giảm và xu hướng đang suy yếu. Đây là dấu hiệu cho thấy xu thế đang chuẩn bị bước vào giai đoạn giảm chính
XU HƯỚNG GIẢM CHÍNH (THỊ TRƯỜNG GẤU)
GIAI ĐOẠN RÚT RA
Giai đoạn đầu tiên của thị trường gấu được gọi là giai đoạn rút ra. Đây là giai đoạn tiếp theo sau khi thị trường tăng quá mạnh. Là lúc dòng tiền thông minh rút khỏi thị trường
Giai đoạn này ngược với giai đoạn tích lũy trong thị trường tăng, khi nhiều nhà đầu tư tin rằng giá sẽ tiếp tục tăng cao hơn nữa, khiến nhiều người lạc quan. Đây cũng là thời điểm các nhà đầu tư cuối cùng tham gia thị trường với kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ 'bay lên mặt trăng'. Tuy nhiên, họ không biết rằng họ đang 'đu đỉnh
Giai đoạn sụp đổ mạnh mẽ
Đây là thời điểm mà giá bắt đầu giảm mạnh.
Lúc này, điều kiện kinh doanh rất tồi tệ, đồng loạt các tin tức xấu nhất được tung ra, gây sự lo lắng cực độ cho các nhà đầu tư và tạo ra áp lực bán tháo mạnh mẽ, dẫn đến sự giảm giá ngày càng sâu.
Giai đoạn khủng hoảng tột cùng
Giai đoạn cuối cùng của thị trường giảm cũng là giai đoạn khởi đầu cho một xu hướng tăng chuẩn bị được hình thành.
Đây là giai đoạn đầy bi kịch và dễ dẫn đến sự bán tháo.
Trong giai đoạn này, thị trường đầy màu xám, nhà đầu tư mang tâm lý tiêu cực với những hy vọng mong manh về công ty, nền kinh tế và thị trường nói chung. Họ không quan tâm đến giá cả, chỉ muốn thoát khỏi cổ phiếu càng sớm càng tốt.
Nhưng khi mọi thứ dường như đang ở mức tồi tệ nhất, đây lại là thời điểm giai đoạn tích lũy của xu hướng tăng chuẩn bị bắt đầu.
Tín hiệu đỉnh điểm
A/ Giá và khối lượng
Tín hiệu đỉnh xuất hiện trong giai đoạn quá mức - giai đoạn cuối của xu hướng tăng. Đây là lúc dòng tiền thông minh sẽ chuyển nhượng cổ phiếu cho các nhà đầu tư hưng phấn, rút tiền ra để lại mảnh giấy cho những người thiếu suy nghĩ.
Ở giai đoạn này, khi mọi thứ dường như tốt nhất, việc chuyển nhượng tạo ra khối lượng giao dịch lớn nhất nhưng giá lại không thể tiếp tục tăng.
Quá trình giao dịch của hai phe có thể tạo ra các mô hình đỉnh kép, ba đỉnh. Ngoài ra, có thể xảy ra phá đỉnh giả, với đỉnh sau có khối lượng thấp cho thấy sự không đồng thuận giữa giá và khối lượng.
B/ Chỉ báo RSI, MACD cho tín hiệu đảo chiều
Để giảm thiểu nhiễu, nên sử dụng biểu đồ hàng tuần.
Chỉ báo RSI đang ở mức quá mua và tiệm cận vùng 80, tạo ra phân kỳ âm với giá
Chỉ báo MACD có đường tín hiệu cắt xuống đường MACD
Tín hiệu hình thành đáy
A/ Giá và khối lượng
Tín hiệu hình thành đáy xuất hiện trong giai đoạn tuyệt vọng – giai đoạn cuối của xu hướng giảm
Đây là thời điểm các nhà đầu tư thông minh bắt đầu tham gia vào thị trường mua lại cổ phiếu từ những người đang rơi vào tình trạng tuyệt vọng.
Sau giai đoạn giảm mạnh, ở giai đoạn cuối, khối lượng giao dịch thấp do nguồn cung cạn kiệt. Đồng thời, sự tham gia của các nhà đầu tư thông minh làm giá không thể giảm thêm. Lưu ý sự không đồng thuận giữa giá và khối lượng.
B/ Chỉ báo RSI, MACD cho tín hiệu đảo chiều
Để giảm nhiễu, nên sử dụng biểu đồ hàng tuần.
Chỉ báo RSI đang ở vùng quá bán, gần mốc 20, tạo phân kỳ tích cực với giá
Chỉ báo MACD có đường tín hiệu cắt lên đường MACD
“Bạn cần biết khi nào xu hướng cũ kết thúc và thị trường tiết lộ tín hiệu để mua lại cổ phiếu. Bạn không nên dựa vào quan điểm cá nhân, tin tức hay cảm xúc của riêng mình. Thay vào đó, cần tuân theo những quy tắc chính xác…” – William J. O’Nei
Tóm lại
Có nhiều phương pháp và kỹ thuật để xác định đỉnh và đáy theo phân tích kỹ thuật. Nhà đầu tư có thể sử dụng các chỉ báo RSI, MACD để phân tích đảo chiều hoặc dựa vào tín hiệu từ khối lượng giao dịch,… Tuy nhiên, việc xác định đỉnh và đáy bằng các phương pháp này chỉ mang tính tương đối và không đơn giản. Trong một xu hướng tăng, sử dụng tín hiệu phân kỳ để xác định đỉnh có thể không hiệu quả, vì giá có thể tiếp tục tăng và ngược lại.
Do đó, nhà đầu tư nên kết hợp với các kỹ thuật khác như định giá cổ phiếu bằng chỉ số, tham khảo bài viết đánh giá từ các công ty chứng khoán, hỏi ý kiến từ người môi giới chứng khoán để có kết quả tối ưu hơn.