Phương pháp Xác định hướng Đông, Tây, Nam, Bắc

Chuẩn bị vật liệu. Mặt trời mọc từ phía Đông và lặn về phía Tây, do đó bóng của mặt trời sẽ luôn di chuyển theo hướng đó, và bạn có thể theo dõi sự di chuyển của bóng mặt trời để xác định hướng. Phương pháp này đòi hỏi bạn có:

• Một cây cột thẳng đứng dài khoảng 0,6 – 1,5 mét
• Một que gỗ dài khoảng 30 cm
• Hai viên đá hoặc các vật nặng khác (đủ nặng để không bị gió thổi đi).

Thực hiện bước đầu tiên: Cắm cọc thẳng đứng. Đặt một viên đá đánh dấu phần đầu của cọc trên mặt đất.

Chờ trong khoảng thời gian 15-20 phút. Bóng cọc sẽ di chuyển. Sử dụng viên đá thứ hai để đánh dấu vị trí mới của đầu cọc.

• Nếu có thời gian, hãy chờ thêm và sử dụng viên đá để đánh dấu các vị trí bóng di chuyển.

Liên kết các điểm đã đánh dấu. Bạn có thể vẽ một đường thẳng trên mặt đất nối hai điểm hoặc sử dụng một que nhỏ hơn để nối chúng. Bóng sẽ di chuyển ngược hướng mặt trời, vì thế đường thẳng này xác định đường Đông – Tây: điểm đầu tiên biểu thị hướng Tây, và điểm thứ hai biểu thị hướng Đông.

• Lưu ý rằng phương pháp này chỉ là ước lượng và có thể có sai số khoảng 23 độ.

Chuẩn bị các vật liệu cần thiết. Phương pháp này tương tự như sử dụng bóng cọc nhưng chính xác hơn vì thời gian quan sát kéo dài hơn. Chọn một mặt đất phẳng và thu thập các vật liệu sau:

• Một cọc gỗ dài khoảng 0,6 - 1,5 mét
• Một que gỗ nhỏ và sắc
• Hai viên đá nhỏ
• Một sợi dây dài

Bắt đầu với việc cắm cọc vào mặt đất. Thực hiện điều này vào buổi sáng. Đặt một viên đá tại vị trí mà đầu của cọc chạm xuống.

Thắt sợi dây vào que và cọc. Buộc chiếc que nhọn vào một đầu của sợi dây, và đầu kia của sợi dây buộc vào cọc, đảm bảo rằng sợi dây đủ dài để chạm đến viên đá trên mặt đất.

Vẽ một vòng tròn quanh cọc. Bắt đầu từ vị trí của viên đá, sử dụng chiếc que nhọn được buộc vào cọc để vẽ một vòng tròn trên mặt đất xung quanh cọc.

Chờ đợi. Khi đầu cọc chạm vào vòng tròn lần nữa, đánh dấu điểm đó bằng viên đá kia.

Nối hai điểm. Đường thẳng nối hai viên đá là đường Đông-Tây, trong đó viên đá đầu tiên đại diện cho hướng Tây và viên đá thứ hai đại diện cho hướng Đông.

• Để tìm hướng Bắc và hướng Nam, bạn hãy nhớ rằng hướng Bắc sẽ tiếp theo hướng Tây theo chiều kim đồng hồ, và hướng Nam sẽ tiếp theo hướng Đông theo chiều kim đồng hồ.

Quan sát mặt trời vào giữa trưa. Vào lúc này, mặt trời có thể chỉ cho bạn hướng Bắc Nam, từ đó bạn có thể xác định được hướng Đông và Tây. Tuy nhiên, điều này không đảm bảo sẽ chính xác hướng Bắc hoặc hướng Nam. Ở bán cầu Bắc, đường đi trực tiếp về phía mặt trời vào giữa trưa sẽ dẫn bạn đến hướng Nam, và đi ngược lại mặt trời sẽ là hướng Bắc. Ở bán cầu Nam, tình hình sẽ ngược lại: đi về phía mặt trời tức là về hướng Bắc, và đi ngược lại mặt trời là hướng Nam.

Sử dụng hướng mặt trời mọc và lặn để xác định phương hướng tương đối. Mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây, vì vậy bạn có thể sử dụng chúng để xác định hướng. Quay mặt về phía mặt trời mọc đồng nghĩa với việc bạn nhìn về hướng Đông, khi đó hướng Bắc sẽ ở bên trái và hướng Nam ở bên phải. Quay mặt về phía mặt trời lặn đồng nghĩa với việc bạn đang nhìn về hướng Tây, khi đó hướng Bắc sẽ ở bên phải và hướng Nam ở bên trái.

• Vị trí mặt trời mọc và lặn chỉ cung cấp thông tin tương đối về hướng phương của 363 ngày trong năm, chỉ có hai ngày của bắt đầu mùa xuân và mùa thu mặt trời mọc và lặn theo hướng chính xác.

Quan sát cây cối. Mặc dù việc này không được coi là khoa học và chính xác, nhưng bạn vẫn có thể dựa vào nó để xác định phương hướng một cách tương đối. Ở bán cầu Bắc, mặt trời thường nằm ở phía Nam trên bầu trời, và tình hình này sẽ ngược lại ở bán cầu Nam. Do đó, ở bán cầu Bắc, lá cây và tán lá ở phía Nam của cây thường dày và xanh mơn mởn hơn. Ngược lại, ở bán cầu Nam, cây sẽ phát triển tốt hơn ở phía Bắc của chúng.

• Mặc dù nhiều sách hướng dẫn ghi chú rằng rêu chỉ mọc ở phía Bắc của cây khi sống ở bán cầu Bắc, điều này không chính xác. Tuy nhiên, rêu thường mọc dày hơn ở nơi nhiều bóng mát (phía Bắc ở bán cầu Bắc và phía Nam ở bán cầu Nam).

Sử dụng đồng hồ kim chỉ giờ kết hợp với mặt trời. Bạn có thể sử dụng đồng hồ đeo tay có kim chỉ giờ và mặt trời để xác định các hướng chính một cách tương đối nếu bạn bị lạc trong rừng nhưng vẫn còn đồng hồ đeo tay. Ở bán cầu Bắc, chỉ cần hướng kim chỉ giờ trên đồng hồ về phía mặt trời. Hướng Nam sẽ ở giữa số 12 và kim chỉ giờ. Ở bán cầu Nam, khi hướng số 12 về mặt trời, vị trí giữa số 12 và kim chỉ giờ sẽ chỉ hướng Bắc.

• Khi quay mặt về hướng Bắc, hướng Đông sẽ ở bên phải và hướng Tây sẽ ở bên trái bạn. Khi quay mặt về hướng Nam, hướng Đông sẽ ở bên trái và hướng Tây sẽ ở bên phải.
• Trong mùa hè ở các vùng có ánh sáng mặt trời biến thiên theo mùa, bạn có thể sử dụng số 1 giờ thay vì số 12 trên đồng hồ để xác định hướng.
• Phương pháp này chỉ hiệu quả khi đồng hồ của bạn được đúng giờ. Phương pháp này có thể sai lệch khoảng 35 độ, vì vậy chỉ cung cấp thông tin về hướng tương đối.

Phát hiện sao Bắc cực. Ở Bắc bán cầu, sao Bắc cực có thể giúp bạn xác định hướng Bắc một cách nhanh chóng vào ban đêm nếu thiếu la bàn hoặc GPS.

• Sao Bắc cực là một trong những ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm. Nó nằm gần Bắc cực và không di chuyển nhiều, giúp bạn xác định hướng một cách chính xác.

Xác định vị trí của sao Bắc cực. Tìm chòm sao Đại HùngTinh (Ursa Major) và Tiểu Hùng Tinh (Ursa Minor). Hình dung Ursa Major như một cái gáo múc nước, phần cạnh ngoài của thân gáo (xa nhất so với cán gáo) sẽ trỏ về sao Bắc cực. Để chắc chắn, bạn có thể nhận biết sao Bắc cực là ngôi sao cuối cùng tạo thành hình cán gáo của chòm Ursa Minor.

Vẽ một đường thẳng từ sao Bắc cực xuống đất. Đó sẽ là hướng Bắc tương đối chính xác. Khi đứng nhìn về phía Bắc, hướng chính Nam sẽ nằm phía sau, hướng chính Tây ở bên trái, và hướng chính Đông ở bên phải.

Nhận diện chòm sao Southern Cross (Nam Thập). Ở Nam bán cầu, chòm sao Nam Thập (Nam Tào) giúp xác định hướng Nam. Gồm năm ngôi sao, bốn sao sáng nhất tạo thành hình cây thập tự.

Sử dụng chòm sao Nam Thập để tìm hướng Nam. Tìm hai ngôi sao tạo thành chiều dài của cây thập tự, kéo dài đường thẳng gấp 5 lần. Ở cuối đường thẳng, vẽ một đường thẳng xuống đất, đó sẽ là hướng Nam đại khái.

Chọn một điểm cố định. Sau khi xác định hướng Nam tương đối, hãy chọn một điểm cố định để tránh mất phương hướng.

Thu thập dụng cụ và nguyên liệu. La bàn là một thiết bị hình tròn in hướng chính và sử dụng kim loại và nam châm để xác định phương hướng. Bạn có thể tự tạo một chiếc la bàn thô sơ bằng các vật liệu như kim, bát nước, kìm, kéo, và nút bần.

Thực hiện chà xát chiếc kim vào nam châm. Chà xát ít nhất 12 lần nếu sử dụng nam châm yếu như nam châm tủ lạnh, hoặc chỉ cần 5 lần nếu nam châm mạnh hơn. Hành động này sẽ làm cho chiếc kim nhiễm từ.

Cắt nút bần thành một hình tròn dày khoảng 0,5 cm. Tiếp theo, sử dụng kìm để đẩy chiếc kim xuyên qua nút bần. (Nếu không có nút bần, bạn có thể đặt chiếc kim lên một chiếc lá).

Đặt nút bần vào giữa bát nước. Chiếc kim sẽ quay tự do như trong một chiếc la bàn và cuối cùng sẽ chỉ về hai cực của nam châm.

Chờ đợi cho chiếc kim ngừng quay. Nếu chiếc kim nhiễm từ, nó sẽ chỉ hướng Bắc – Nam. Lưu ý, trừ khi có la bàn hoặc các vật tham chiếu khác, bạn sẽ không biết chiếc kim chỉ hướng Bắc hay Nam, chỉ biết rằng nó chỉ về một trong hai hướng.

• Nhiều trang web và tài liệu nói rằng bạn có thể làm cho chiếc kim nhiễm từ bằng cách chà xát vào len hoặc lụa, nhưng thực ra điều này chỉ tạo ra tĩnh điện chứ không phải từ tính.

Định hướng sử dụng la bàn. Dù ban ngày hay ban đêm, la bàn, GPS hoặc điện thoại di động là cách tốt nhất và dễ dàng nhất để xác định phương hướng. Những thiết bị này cũng chính xác nhất, do đó là các phương pháp đáng tin cậy nhất. Nhưng lưu ý rằng khi la bàn chỉ hướng Bắc, nó chỉ đến cực Bắc của từ trường, không giống như hướng Bắc thực sự (tương tự với cực Nam của từ trường khác với hướng Nam thực sự).

• Khi bạn quay la bàn theo các hướng khác nhau, kim trong la bàn cũng sẽ quay và chỉ về hướng mà bạn đang đối diện.
• La bàn có thể chỉ sai hướng khi xung quanh có các vật kim loại như chìa khóa, đồng hồ và khóa thắt lưng. Tương tự như vậy, khi la bàn ở gần các vật có từ tính như một số đá hoặc dây tải điện.

Sử dụng thiết bị định vị toàn cầu. Thiết bị GPS là cách dễ dàng nhất để xác định hướng hoặc tìm đường, vì nó sử dụng vệ tinh để định vị. Thiết bị GPS có thể cho biết vị trí của bạn, chỉ đường đến một địa điểm cụ thể và theo dõi quỹ đạo di chuyển của bạn. Thiết bị GPS cần phải trả phí và có pin để hoạt động. Nó cũng cần phải được kích hoạt trước khi sử dụng để tự định vị (biết vị trí của nó) và tải xuống các bản đồ chính xác và cập nhật nhất.

• Bật GPS để nhận tín hiệu cần thiết.
• Thiết bị GPS không chỉ có la bàn để giúp bạn xác định hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mà còn có mũi tên trên bản đồ chỉ hướng bạn đang nhìn.
• Thông tin về tọa độ của bạn cũng sẽ hiển thị trên màn hình với kinh độ và vĩ độ.
• Vì GPS sử dụng tín hiệu từ vệ tinh, do đó các tòa nhà cao, cây lớn và cấu trúc địa lý khác có thể gây nhiễu loạn tín hiệu.

Biến điện thoại thành thiết bị định hướng. Hầu hết điện thoại thông minh đều có la bàn, GPS hoặc cả hai. Bạn có thể tải ứng dụng hoặc cài đặt phần mềm để điện thoại có tính năng này. Để sử dụng chức năng GPS trên điện thoại, bạn cần kết nối Wi-Fi hoặc mạng internet, cùng với việc GPS hoặc các dịch vụ định hướng khác phải hoạt động.

• Để có tính năng này, bạn hãy tìm các ứng dụng “la bàn”, “bản đồ”, hoặc “định hướng”.

• Nếu bạn có kế hoạch đi dã ngoại, hãy luôn chuẩn bị thức ăn, nước và ít nhất là mang theo la bàn và bản đồ. Tránh đi một mình, nhưng nếu phải đi một mình, hãy bảo ai đó biết bạn sẽ đi đâu.