Phương pháp xử lý khi máy tính không thể khởi động

Máy tính không khởi động, máy tính bật lên chậm hoặc máy tính bật lên mất thời gian là vấn đề khá phổ biến và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, đối với những người không có kinh nghiệm hoặc khi cần sử dụng gấp, việc máy tính không bật lên cũng có thể gây ra những phiền toái hoặc khó chịu nhất định.

Nếu bạn từng gặp tình huống này và không biết phải làm sao, bạn có thể tham khảo hướng dẫn khắc phục khi máy tính không khởi động được dưới đây.

Cần làm gì khi máy tính không khởi động?

• Kiểm tra bộ nhớ RAM của máy tính
• Kiểm tra Card đồ họa / GPU
• Kiểm tra CPU
• Thực hiện xả điện cho nguồn sục PSU
• Kiểm tra cáp kết nối từ case đến màn hình
• Kiểm tra các phần khác

LƯU Ý:

Vì máy tính hoạt động bằng điện, trước khi thực hiện bất kỳ thao tác nào trên thiết bị này, bạn cần ngắt kết nối nguồn điện và rút phích cắm để tránh các nguy cơ không mong muốn.

Kiểm tra bộ nhớ RAM của máy tính

Điều này là nơi bạn nên bắt đầu kiểm tra nếu máy tính không khởi động được (dù máy vẫn hoạt động). Dấu hiệu cho thấy lỗi RAM là âm thanh 'bip bip' kéo dài khoảng 1-2 giây.

Phương pháp xử lý:

• Mở vỏ máy tính, bật hai chốt ở hai bên khe cắm RAM.
• Giữ hai đầu thanh RAM hoặc giữ ở giữa, nhẹ nhàng nhấc lên mà không rung, không làm cong hoặc gẫy RAM (cũng như không làm vỡ hoặc nứt chân cắm).
• Dùng giẻ hoặc khăn sạch để lau chùi chân RAM (phần cắm vào khe máy tính).
• Sử dụng chổi nhỏ hoặc ống thổi trong bộ vệ sinh máy tính để làm sạch khe RAM.
• Lắp lại RAM vào máy tính theo cách đã tháo ra (nếu cần, kiểm tra kỹ hai đầu, không ép RAM vào khe).

Đối với máy tính sử dụng từ 2 thanh RAM trở lên, bạn cũng thực hiện tương tự như vậy, nhưng kiểm tra từng thanh RAM một để xác định lỗi. Vì trong những trường hợp này, chỉ cần một trong hai thanh RAM bị lỗi cũng đủ khiến máy tính không hoạt động đúng cách.

Nếu RAM vẫn hoạt động bình thường nhưng khe cắm RAM gặp sự cố, bạn có thể thử chuyển RAM sang khe cắm khác. Nếu không thể, hãy mang máy tính đến trung tâm bảo hành để được kiểm tra và sửa chữa.

Kiểm tra Card đồ họa / GPU

Một trong những nguyên nhân phổ biến khác là do card đồ họa trên máy tính gặp sự cố. Dấu hiệu của vấn đề này vẫn là màn hình không hiển thị, mặc dù máy vẫn hoạt động.

Phương pháp giải quyết:

• Thực hiện các bước tương tự như kiểm tra và làm sạch RAM.

Một mẹo nhỏ mà người dùng có thể áp dụng là khi tháo GPU ra, hãy thử kết nối qua jack VGA hoặc HDMI với card onboard, nếu máy tính vẫn hoạt động bình thường thì có nghĩa là VGA của bạn có sự cố.

Đối với các máy tính sử dụng card đồ họa cần nguồn phụ, hãy thử thay dây nguồn phụ và kiểm tra lại vì có thể nguồn phụ gặp sự cố, gây ra lỗi trên. Bạn cũng có thể theo dõi GPU trên máy tính để biết tình trạng của nó.

Kiểm tra CPU

CPU gặp vấn đề (CPU quá tải) hoặc tiếp xúc giữa CPU và các chân socket không tốt cũng có thể gây ra lỗi khiến máy tính không hoạt động. Để kiểm tra được, người dùng cần một chút khéo léo và kiến thức cơ bản về máy tính. Bởi CPU là bộ phận quan trọng nhất, các chân socket lại khá nhỏ và mảnh nên dễ cong, gãy nếu không thực hiện đúng cách.

Phương pháp giải quyết:

• Tháo quạt tản nhiệt của case bằng cách xoay theo hướng mũi tên chỉ dẫn.
• Rút nhẹ các jack kết nối ra từng chút một.
• Gạt lẫy giữ CPU và nhấc nắp bảo vệ lên, bạn sẽ thấy CPU ở bên dưới.
• Lấy CPU ra, vệ sinh và lắp trở lại theo quy trình, nhớ rằng CPU khá nặng, nên cẩn thận tránh đánh rơi, gây hỏng các bộ phận khác trong case.

Kiểm tra CPU là rất quan trọng, nhưng nếu không có kinh nghiệm, bạn có thể để lại cho người có kinh nghiệm hoặc nhờ ai đó giúp đỡ.

Xả điện cho nguồn của PSU

Thực tế, vấn đề này hiếm khi xảy ra, nhưng cũng là một trong những nguyên nhân gây ra vấn đề mà chúng ta đang thảo luận trong bài này. Nếu đã kiểm tra RAM và card đồ họa mà vẫn không có hiệu quả, không cần quá lo lắng.

Hãy thử lại với phương pháp này:

• Rút điện nguồn ra.
• Tháo jack nguồn chính và jack nguồn phụ của PSU nối với mainboard.
• Đợi vài phút rồi cắm lại như cũ.

Kiểm tra dây từ case đến màn hình

Khi bạn đã kiểm tra tất cả và không phát hiện bất kỳ vấn đề nào từ các bộ phận trong máy tính, bạn có thể nghĩ tới những nguyên nhân khác... như dây cắm lỏng, hoặc dây nối VGA/HDMI gặp sự cố... Do những dây này thường được bảo vệ bên ngoài, vì vậy lỗi bên trong không thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Phương pháp giải quyết:

• Bạn có thể thử sử dụng một dây kết nối khác hoặc thử dùng dây đó với một thiết bị khác để kiểm tra.
• Kiểm tra cả hai đầu xem có bị lỏng không?

Kiểm tra các chi tiết khác

Thường chúng ta tập trung vào những chi tiết lớn mà quên rằng máy tính là một cỗ máy được kết hợp từ nhiều linh kiện, nhiều bộ phận khác nhau. Một linh kiện nhỏ gặp sự cố cũng có thể gây ra vấn đề cho toàn bộ cỗ máy.

Đôi khi, những lỗi lại là những vấn đề vô cùng nhỏ nhặt, có thể là dây cắm bị đứt, ổ điện có vấn đề hoặc như trường hợp dây nối với nút Power bị đứt, bạn nhấn Power nhưng máy không khởi động. Một thao tác nhỏ là bạn chuyển kết nối này sang nút Restart và mỗi khi bật máy, bạn chỉ cần nhấn nút này thay vì Power là xong.

Phần kết

Hiểu rõ về những kiến thức cơ bản không chỉ giúp bạn tiết kiệm thời gian mà còn giúp tránh được việc bị lợi dụng bởi những người không trung thực, tránh phải chi tiêu không cần thiết trong việc sửa chữa.