Buzz
1. Đặc điểm của xuất huyết não và cách nhận diện
1.1. Khái niệm xuất huyết não và nguyên nhân gây ra
Xuất huyết não xảy ra khi các mạch máu trong não bị vỡ và máu tràn vào các cấu trúc não. Hiện tượng này gây ra áp lực đột ngột trong não, làm tổn thương, phù và tụ máu trong não.
Xuất huyết não có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của bệnh nhân
Xuất huyết não thường xảy ra ở những vị trí sau:
- Dưới màng nhện: máu chảy ra ở giữa màng mềm và màng nhện.
- Ngoài màng cứng: máu chảy trong khoảng không gian giữa màng cứng và xương sọ.
Dưới lớp màng cứng: xuất hiện chảy máu ở giữa màng nhện và màng cứng.
Trong bộ phận nội sọ: có chảy máu não xảy ra tại thùy não, tiểu não hoặc cầu não.
Ở phần não thất: xuất hiện chảy máu não tại não thất và một số khoảng trống trong não.
Bệnh xuất huyết não chủ yếu phát sinh do các nguyên nhân sau đây:
Sử dụng thuốc chống đông hoặc gặp rối loạn về quá trình đông máu.
- Tăng áp lực máu trong động mạch.
- Gặp phải căn bệnh u não.
- Xảy ra chấn thương tại vùng sọ não.
- Túi phồng tĩnh mạch hoặc đồng mạch bị vỡ.
- Gặp phải tình trạng dị hình của mạch máu trong não.
- Biến chứng của bệnh hội chứng sốt xuất huyết và các bệnh liên quan đến giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu gây chảy máu.
1.2. Cách nhận biết xuất huyết não
Phần lớn các trường hợp xuất huyết não không thể dự đoán trước được. Một số dấu hiệu sau đây được coi là gợi ý cho tình trạng này:
- Bắt đầu bằng cơn đau đầu cực kỳ gắt sau đó là cảm giác yếu đuối và ngã.
- Hạn chế khả năng nói chuyện, biến dạng miệng, tiểu tiện không kiểm soát, liệt nửa khuôn mặt, khó thở.
- Tùy thuộc vào mức độ xuất huyết não mà có thể gặp suy giảm trí nhớ, mất nhận thức và rơi vào tình trạng hôn mê.
2. Cách xử trí xuất huyết não tại hiện trường một cách chính xác và an toàn
2.1. Các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra do xuất huyết não
Bệnh xuất huyết não cần được cấp cứu ngay lập tức, đặc biệt là trong vòng 72 giờ đầu tiên. Nếu không được cấp cứu kịp thời, nhiều trường hợp nặng có thể dẫn đến các biến chứng sau hoặc tử vong:
- Liệt nửa cơ thể, làm cho bệnh nhân không thể tự chủ động trong cuộc sống hàng ngày.
- Rối loạn ngôn ngữ dẫn đến khó khăn trong giao tiếp, thậm chí có thể khiến người bệnh chỉ có thể nói bập bẹ như trẻ nhỏ đang tập nói.
- Không kiểm soát được đại tiện và tiểu tiện.
- Sự rối loạn trong nhận thức thể hiện qua sự suy giảm nghiêm trọng về trí nhớ và thái độ thờ ơ với mọi việc.
- Sự rối loạn trong hệ thống hô hấp.
Cách thức đúng khi xử trí xuất huyết não tại chỗ
2.2. Cách thức xử trí xuất huyết não tại chỗ đúng
Để giảm thiểu nguy cơ biến chứng, việc xử trí xuất huyết não tại chỗ là vô cùng quan trọng. Trước hết, cần kêu gọi sự trợ giúp, giữ cho người bệnh ổn định để tránh chấn thương đầu và sau đó gọi xe cấp cứu ngay. Trong thời gian chờ đợi, cần thực hiện những biện pháp sau tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân:
- Đối với trường hợp bệnh nhân bất tỉnh hoặc không tỉnh táo nhưng vẫn hô hấp: Đặt bệnh nhân nằm nghiêng hoặc ngửa. Nếu bệnh nhân nằm ngửa và có biểu hiện nôn mửa, cần lập tức xoay bệnh nhân sang một bên để tránh sự nôn mửa gây tắc nghẽn đường hô hấp, sau đó giúp bệnh nhân thở thoải mái hơn bằng cách làm sạch đường hô hấp.
- Đối với trường hợp bệnh nhân tỉnh táo: Hỗ trợ bệnh nhân nằm thoải mái nhất có thể để dễ dàng theo dõi tình trạng sức khỏe của họ.
Sau khi đã thực hiện xong cách thức xử trí xuất huyết não tại chỗ, hãy nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế để hạn chế tổn thương cho não. Trong quá trình vận chuyển người bệnh, cần lưu ý những điểm sau:
Người bị xuất huyết não cần được cấp cứu ngay lập tức để giảm thiểu tổn thương cho não một cách tối đa
- Tuyệt đối không nên chuyển bệnh nhân bằng xe máy ngồi vì có thể gây ra tăng áp lực nội sọ và dẫn đến tử vong.
- Hãy sử dụng xe cấp cứu có trang bị đầy đủ dụng cụ y tế và có nhân viên y tế đi kèm. Trong trường hợp không có xe cấp cứu, hãy chọn phương tiện ôtô nhưng đảm bảo bệnh nhân được nằm thoải mái nhất có thể.
Sau khi đã thực hiện cách thức xử trí xuất huyết não tại chỗ, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế gần nhất một cách nhanh chóng vì với họ, thời gian là vàng. Chỉ cần mất 3 - 5 phút không có oxy là tế bào não đã có thể bị tổn thương không thể phục hồi. Việc cấp cứu càng sớm sẽ tăng cơ hội cứu chữa cho các vùng đang trên đà tổn thương.
2.3. Những lỗi phải tránh khi xử trí xuất huyết não tại chỗ
Thực tế đã chứng minh rằng trong quá trình xử trí xuất huyết não tại chỗ cho người bệnh, rất nhiều người do bối rối nên thực hiện sai hoặc lựa chọn những phương pháp xử trí không khoa học, cụ thể như:
- Sử dụng kim châm vào 10 đầu ngón tay hoặc ngón chân của người bệnh.
- Thực hiện phương pháp cạo gió cho người bệnh.
- Hướng dẫn người bệnh sử dụng thuốc để kiểm soát huyết áp.
Có những trường hợp do không biết cách xử trí xuất huyết não tại chỗ, vì thấy có tiền sử với bệnh tiểu đường, huyết áp, nên người bệnh được uống thuốc trước khi đưa đến cơ sở y tế. Hành động này có thể gây tắc nghẽn đường thở của người bệnh, thậm chí có thể gây ra tắc nghẽn động mạch cơ tim.
Với bệnh nhân bị xuất huyết não do đột quỵ, việc thực hiện đúng các biện pháp sơ cứu tại chỗ trước khi đến cơ sở y tế sẽ giúp cải thiện kết quả điều trị sau này. Vì vậy, nếu phát hiện người bệnh có biểu hiện xuất huyết não, cần tuyệt đối tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ và không tự ý sử dụng thuốc.
