Phương Thế Ngọc (chữ Hán: 方世玉 Fāng Shìyù; phát âm tiếng Quảng Đông: Fong Sai-yuk; 1733 - 1825) là một anh hùng huyền thoại trong lịch sử Trung Hoa, con trai của Phương Đức, một thương gia giàu có, và Miêu Thúy Hoa (苗筴花 Miáo Jiáhuā; phát âm Quảng Đông: Miu Tsui-fa). Ngay từ nhỏ, Thế Ngọc đã được mẹ Miêu Thúy Hoa, một trong năm trưởng lão sống sót qua cuộc thảm sát Thiếu Lâm của triều đình nhà Thanh, huấn luyện võ công. Thế Ngọc trở thành đệ tử của Thiếu Lâm, với các kỹ thuật võ công liên quan sâu sắc đến Thiếu Lâm Hồng gia.
Truyền thuyết
Cuộc đời của Phương Thế Ngọc đầy những sự kiện ly kỳ. Theo truyền thuyết, ngay từ khi sinh ra, anh đã được mẹ tắm trong rượu thảo dược, giúp anh trở thành người có sức mạnh phi thường. Phương Thế Ngọc là một võ sĩ dũng mãnh, thông minh, dù hồi trẻ thường nghịch ngợm nhưng luôn biết phân biệt đúng sai và bảo vệ kẻ yếu. Khi còn trẻ, Thế Ngọc đã lỡ tay giết chết Lôi Lão Hổ trong một trận đấu tại Mai Hoa Thung, sau khi chấp nhận 'sinh tử trạng' (không được kiện cáo nếu bị đánh chết). Mai Hoa Thung là một kỹ thuật chiến đấu đặc biệt trên các cọc tròn 20–30 cm, cao 2–3 m, thuộc về bài quyền nổi tiếng Ngũ Lộ Mai Hoa Quyền của Thiếu Lâm Tung Sơn Hà Nam. Sự việc này đã khiến Bạch Mi đạo nhân và môn đồ của ông ta truy lùng Thế Ngọc để trả thù, buộc anh phải lên Thiếu Lâm tự để rèn luyện võ công.
Theo truyền thuyết, cuối cùng Thế Ngọc đã bị Bạch Mi đạo nhân giết hại để trả thù. Sự thù ghét và ác cảm của Bạch Mi đạo nhân đã khiến ông ta trở nên nổi tiếng với danh tiếng xấu là một kẻ tiểu nhân bỉ ổi và độc ác.
Truyện võ hiệp Trung Hoa
Trong tiểu thuyết Càn Long du Giang Nam của vua Càn Long nhà Thanh, chùa Thiếu Lâm Phúc Kiến bị Bạch Mi đạo nhân cùng Phùng Đạo Đức dẫn quân đến tấn công, khiến Ngũ Mai sư thái, Chí Thiện thiền sư và Miêu Hiển phải trốn chạy. Cuối câu chuyện, môn đồ của Chí Thiện thiền sư, bao gồm Hồng Hy Quan và Phương Thế Ngọc, đều bị giết bởi Bạch Mi đạo nhân, Ngũ Mai sư thái và Phùng Đạo Đức. Phương Thế Ngọc bị đá bể hạ bộ và chết trên trận Mai Hoa Thung, còn Chí Thiện thiền sư bị Bạch Mi đạo nhân dùng công phu Thiết Bố Sam bẻ gãy cổ. Hồng Hy Quan bị chém chết bởi Phùng Đạo Đức và các môn đồ Bạch Mi quyền. Trong câu chuyện này, Ngũ Mai sư thái và Phùng Đạo Đức trở thành những kẻ phản bội, đốt chùa Nam Thiếu Lâm, mang tính xuyên tạc đối với chùa Thiếu Lâm và các môn đồ của nó.
Một câu chuyện khác trong tiểu thuyết Lã Mai Nương của Tề Phong Quân kể rằng Lã Mai Nương (con gái của Lã Tứ Nương), thuộc Bắc Thiếu Lâm, cùng chồng là Cam Tử Long (con của Cam Phượng Trì, một nhân vật nổi tiếng thực sự của Thiếu Lâm Tung Sơn Hà Nam) và các sư đồ Bắc Thiếu Lâm, đã cứu chùa Thiếu Lâm (dòng Nam Thiếu Lâm) và giải thoát Chí Thiện thiền sư, Hồng Hy Quan, Phương Thế Ngọc khỏi sự độc ác của Bạch Mi đạo nhân. Câu chuyện này ca ngợi võ công của Thiếu Lâm.
Phim ảnh
Cuộc đời huyền thoại của Phương Thế Ngọc đã được chuyển thể thành nhiều bộ phim, tiêu biểu là:
- Phương Thế Ngọc - Anh hùng tuổi trẻ;
- Thiếu Lâm Nam;
- 36 cửa ải Thiếu Lâm Nam (36 Chambers of Shaolin)
- Hồng Hy Quan và Phương Thế Ngọc (sản phẩm của hãng phim Thiệu Thị, đạo diễn và cố vấn võ thuật Lưu Gia Lương),
- Thiếu Lâm Hồng Gia Quyền (sản phẩm của hãng phim Thiệu Thị, đạo diễn Trương Triệt),...
- Phương Thế Ngọc mới - Anh hùng của Thiếu Lâm năm 1999
- Ngũ Mai sư thái