1. Khái niệm về đường thủy
1.1. Đường thủy là gì?
Đường thủy, hay còn gọi là giao thông thủy, là các tuyến đường di chuyển trên mặt nước. Các dạng đường thủy bao gồm đường sông, đường biển, kênh rạch, và hồ. Tiêu chuẩn để xác định đường thủy dựa vào cách các phương tiện có thể lưu thông trên đó, cụ thể là:
- Đường thủy phải đảm bảo độ sâu đủ để tàu thuyền có thể di chuyển
- Cần có chiều rộng phù hợp với kích thước của tàu
- Phải không có vật cản như thác nước, ghềnh, hoặc công trình nhân tạo cản trở
- Dòng chảy phải có tốc độ vừa phải để tàu bè di chuyển thuận lợi
1.2. Đường thủy nội địa là gì?
Theo Luật Giao thông đường thủy nội địa năm 2015, đường thủy nội địa bao gồm các luồng, âu tàu, và các công trình cho phép phương tiện vượt qua đập, thác trên sông, kênh, rạch, hoặc luồng trên hồ, đầm, phá, vũng, vịnh, vùng ven biển, ra đảo, và kết nối các đảo trong nội thủy của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, được tổ chức quản lý và khai thác giao thông vận tải.
2. Phương tiện giao thông đường thủy là gì?
Phương tiện giao thông đường thủy là các loại phương tiện sử dụng để di chuyển trên mặt nước, có thể được chế tạo thủ công hoặc bằng công nghệ hiện đại. Những phương tiện này phục vụ việc vận chuyển người hoặc hàng hóa trên kênh rạch, sông ngòi, biển... Vật liệu chế tạo phương tiện cần đảm bảo chống nước tốt, nổi trên mặt nước, chịu được khối lượng lớn và di chuyển hiệu quả. Tùy theo loại hàng hóa và khối lượng vận chuyển, sẽ có các loại phương tiện phù hợp như tàu, phà, tàu kéo, thuyền buồm, sà lan và giàn khoan...
3. Các loại phương tiện giao thông đường thủy
3.1. Tàu
Trong các phương tiện giao thông đường thủy, tàu là một loại phương tiện rất phổ biến. Một số loại tàu thường gặp bao gồm:
- Tàu chở hàng rời: Loại tàu này chủ yếu được dùng để vận chuyển các loại hàng hóa khối lượng lớn như nông sản, gạo, ngũ cốc, và các loại hàng hóa tương tự.
- Tàu làm lạnh: Đây là loại tàu chuyên dụng để vận chuyển hàng hóa dễ hỏng, cần bảo quản ở nhiệt độ thấp hoặc kiểm soát được nhiệt độ như hoa quả tươi, thịt cá, sản phẩm từ sữa và các hàng hóa yêu cầu nhiệt độ bảo quản đặc biệt. Tàu này được trang bị khoang lạnh để duy trì điều kiện bảo quản hàng hóa trong suốt hành trình.
- Tàu container: Loại tàu này được thiết kế đặc biệt để vận tải hàng hóa thương mại với tải trọng lớn trong các container chuyên dụng. Tàu container chủ yếu chở hàng khô, sử dụng động cơ diesel, và có đội ngũ thủy thủ khoảng 30 người sống và làm việc trên tàu. Tàu container có thể vận chuyển hàng chục nghìn tấn hàng hóa và thường được dùng để vận chuyển hàng hóa quốc tế.
3.2. Phà
Phà là một loại phương tiện giao thông đường thủy, thường có hình dạng giống như thuyền hoặc tàu, được thiết kế để chở hành khách và phương tiện của họ. Phà cũng có thể vận chuyển hàng hóa hoặc thậm chí cả xe lửa. Chúng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông công cộng ở nhiều quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, nhờ vào khả năng cung cấp dịch vụ đi lại và vận chuyển hàng hóa với chi phí thấp.
3.3. Tàu kéo
Tàu kéo là những tàu có kích thước nhỏ nhưng rất mạnh mẽ, dùng để điều khiển các tàu lớn bằng cách kéo hoặc đẩy chúng. Chúng có thể hoạt động độc lập hoặc gắn vào sà lan qua cơ chế khớp nối.
3.4. Thuyền buồm
Thuyền buồm là một loại phương tiện giao thông đường thủy di chuyển nhờ vào sức gió từ cánh buồm, khác với các phương tiện khác thường dùng động cơ máy móc để di chuyển.
. Sà lan
Sà lan là một loại thuyền có đáy bằng, thường được sử dụng trên sông hoặc kênh đào để vận chuyển hàng hóa nặng. Do không có khả năng tự di chuyển, sà lan thường cần được kéo hoặc đẩy bởi tàu lái hoặc tàu đẩy.
4. Các yêu cầu để phương tiện giao thông đường thuỷ được cấp phép hoạt động
Theo điều 24 của Luật Giao thông đường thuỷ nội địa 2015, để phương tiện giao thông đường thuỷ được phép hoạt động, cần phải đáp ứng một số điều kiện cụ thể. Cụ thể như sau:
- Đối với các phương tiện không có động cơ có trọng tải toàn phần trên 15 tấn, phương tiện có động cơ với tổng công suất máy chính trên 15 mã lực, và các phương tiện có sức chứa trên 12 người, cần phải tuân thủ các yêu cầu sau khi hoạt động trên đường thuỷ:
+ Đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định
+ Có giấy chứng nhận đăng ký phương tiện thuỷ nội địa, giấy chứng nhận về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường; kèm hoặc gắn số đăng ký; sơn vạch dấu mớn nước an toàn và số người được phép chở trên phương tiện
+ Đảm bảo đủ định biên thuyền viên và danh bạ thuyền viên
- Đối với phương tiện không có động cơ có trọng tải toàn phần từ 1 tấn đến dưới 5 tấn hoặc sức chứa từ 5 đến 12 người, hoặc phương tiện có động cơ với công suất máy chính dưới 5 mã lực hoặc sức chứa dưới 5 người, khi hoạt động trên đường thuỷ nội địa phải đảm bảo an toàn, sơn vạch dấu mớn nước an toàn và có giấy chứng nhận đăng ký
- Đối với các phương tiện thô sơ có trọng tải toàn phần dưới 1 tấn hoặc sức chứa dưới 5 người, hoặc bè, khi hoạt động trên đường thuỷ nội địa cần phải đảm bảo an toàn theo quy định của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh nơi chủ phương tiện đăng ký hộ khẩu thường trú.
5. Những điều cần lưu ý và những điều cần tránh khi tham gia giao thông đường thuỷ là gì?
5.1. Những hành động nên thực hiện khi tham gia giao thông đường thuỷ
Khi tham gia giao thông trên các tuyến đường thuỷ, người tham gia cần tuân theo một số quy tắc và thực hiện các biện pháp an toàn để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Cụ thể như sau:
- Khi chuyển từ bờ lên tàu thuyền, cần chú ý quan sát, di chuyển chậm rãi và tránh lao nhanh xuống tàu. Nếu có nhân viên tàu hỗ trợ, hãy nhận sự giúp đỡ của họ nếu cần bằng cách nắm tay họ khi họ đưa ra.
- Đối với hành lý nặng hoặc vali, nên gửi cho nhân viên trên tàu thuyền để họ giúp vận chuyển lên tàu, thuyền.
- Hãy chú ý lắng nghe các chỉ dẫn từ nhân viên tàu thuyền hoặc tìm hiểu các quy định liên quan đến giao thông đường thuỷ khi ngồi trên tàu.
- Khi lên tàu, bạn cần nhanh chóng ổn định chỗ ngồi theo chỉ dẫn hoặc vị trí được phân công. Đừng quên mặc áo phao và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn để bảo vệ bản thân trong suốt chuyến đi.
- Luôn chú ý đến các hướng dẫn và thông báo từ nhân viên để đảm bảo an toàn trong suốt hành trình đường thuỷ.
5.2. Những điều cần tránh khi tham gia giao thông đường thuỷ
Ngoài các hành động nên thực hiện, khi tham gia giao thông đường thuỷ, bạn cũng nên tránh những hành vi sau đây:
- Tránh sử dụng giày cao gót, giày có gót nhọn hoặc dép trơn để không gây khó khăn trong việc đứng vững và giảm nguy cơ trượt ngã.
- Không nên chạy nhảy hoặc đùa giỡn khi ở trên tàu, thuyền để tránh những tai nạn không mong muốn.
- Không vứt rác bừa bãi trên các phương tiện giao thông đường thuỷ hoặc ném rác xuống sông, hồ, biển...
- Tránh chen lấn, xô đẩy khi lên hoặc xuống thuyền để đảm bảo sự an toàn cho tất cả mọi người.
- Không di chuyển ra mép tàu hoặc những khu vực nguy hiểm mà không có sự cho phép của nhân viên để bảo vệ an toàn cho bản thân và người khác.
Chúng tôi hy vọng rằng bài viết từ Mytour đã mang đến cho bạn đọc những thông tin giá trị. Xin chân thành cảm ơn bạn đã dành thời gian theo dõi và quan tâm đến nội dung của chúng tôi.