PNL là một loại báo cáo không thể thiếu, giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh của các doanh nghiệp. Bạn muốn hiểu rõ hơn về PNL là gì, vai trò của nó và cách tạo ra báo cáo? Hãy đọc ngay bài viết từ HR Insider!
PNL là gì?
Dựa vào PNL, doanh nghiệp và các nhà đầu tư có thể đánh giá được hiệu suất kinh doanh và tiềm năng sinh lời trong tương lai. Hãy cùng xem xét công thức tính PNL như sau:
PNL = Tổng doanh thu – Tổng chi phí (bao gồm cả thuế)
Và dưới đây là một số khái niệm cần biết về PNL:
- PNL âm nghĩa là công việc kinh doanh không đạt hiệu quả, gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
- PNL dương nghĩa là hoạt động kinh doanh đem lại lợi nhuận, thể hiện sự thành công trong quản lý.

Tìm hiểu thêm : Năm của “Thiên nga đen” và những tác động không thể lường trước
Vai trò của PNL trong lĩnh vực kinh doanh
PNL đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh, không chỉ với các doanh nghiệp mà còn với các nhà đầu tư:
- Đối với các nhà đầu tư, PNL cung cấp cái nhìn tổng quan về hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp, giúp họ đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn.
- Đối với các doanh nghiệp, PNL thể hiện hiệu suất hoạt động. PNL âm yêu cầu doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược kinh doanh, tránh lỗ kéo dài. PNL dương cần được duy trì để thu hút nhà đầu tư và duy trì sự phát triển bền vững.

Đặc điểm của PNL trong đầu tư kinh doanh
Trong lĩnh vực đầu tư, chỉ số PNL sẽ cung cấp thông tin chi tiết về lợi nhuận của doanh nghiệp:
- PNL là một loại báo cáo cung cấp thông tin đầy đủ về lợi nhuận ròng của doanh nghiệp, bao gồm cả doanh thu và chi phí.
- PNL cho thấy khả năng quản lý của doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh, giúp đưa ra quyết định cắt giảm chi phí và thúc đẩy doanh thu.
- PNL phản ánh xu hướng doanh thu, chi phí, dòng tiền, thu nhập và lợi nhuận tổng thể, thể hiện chính sách, chiến lược phân bổ nguồn lực và ngân sách của doanh nghiệp.
Dựa vào các đánh giá này, nhà đầu tư có thể quyết định đầu tư bao nhiêu vào một doanh nghiệp để thu lợi sau một khoảng thời gian nhất định. Đồng thời, với chính các doanh nghiệp, các đánh giá PNL này cũng là cơ sở để đưa ra chiến lược kinh doanh mới hiệu quả hơn.

Những thành phần trong báo cáo PNL
Hi vọng bạn đã hiểu rõ hơn về PNL. Để lập báo cáo PNL, trước hết cần hiểu rõ về các thành phần cơ bản của PNL và các yếu tố liên quan:
Các thành phần cơ bản của PNL
Một bản báo cáo PNL đầy đủ bao gồm các thành phần quan trọng sau đây:
- Doanh thu: Ghi chú về doanh thu từ các hoạt động kinh doanh cũng như doanh thu không liên quan và thu nhập từ việc bán tài sản kinh doanh.
- Lợi nhuận gộp: Doanh thu thuần sau khi loại bỏ chi phí bán hàng.
- Chi phí hoạt động: Bao gồm các chi phí quản lý, bán hàng, vận hành, lương, khấu hao, điện nước, phí phát sinh,...
- Giá vốn hàng bán: Chi phí của sản phẩm được bán ra.
- Lợi nhuận trước thuế: Lợi nhuận trước khi trừ các chi phí tài chính.
- Lợi nhuận ròng: Lợi nhuận sau khi trừ đi tổng chi phí.
- Thu nhập hoạt động: Là thu nhập trước thuế, lãi và chi phí hoạt động.
Các yếu tố ảnh hưởng đến PNL
Ngoài các thành phần cơ bản đã nêu, PNL còn phụ thuộc vào các yếu tố khác như:
- Chi phí lãi vay: Là tiền lãi phải trả cho các khoản vay.
- Thuế thu nhập: Thuế tính trên thu nhập trước thuế, không bao gồm thuế tài sản.
- Thu nhập: Thu nhập từ gửi tiết kiệm hoặc lãi suất từ các khoản đầu tư.
- Thu nhập cổ phiếu: Thu nhập mà cổ đông nhận được cho mỗi cổ phiếu, dựa trên lợi nhuận ròng và số cổ phiếu đang lưu hành.
- Biến động thị trường: Thị trường biến động có thể ảnh hưởng đến doanh số và lợi nhuận.

Cách tạo báo cáo hoạt động của PNL
Trong việc tạo báo cáo PNL, có hai phương pháp phổ biến là báo cáo hoạt động một bước và báo cáo hoạt động nhiều bước:
Tạo báo cáo hoạt động trong PNL 1 bước
Báo cáo hoạt động PNL một bước thích hợp cho doanh nghiệp quy mô nhỏ hoặc các ngành kinh doanh nhỏ. Phương pháp này thường chỉ tính tỷ suất lợi nhuận gộp và không phân tích chi tiết từng bộ phận. Công thức tính thu nhập ròng như sau:
Thu nhập ròng = (Doanh thu + Lãi) – (Chi phí + Tổn thất)
Báo cáo hoạt động PNL một bước chỉ có một tổng phụ cho tất cả các mục hàng doanh thu và chi phí. Kết quả cuối cùng thể hiện lãi hoặc lỗ của hoạt động kinh doanh.
Tạo báo cáo hoạt động trong PNL nhiều bước
Việc tạo báo cáo PNL theo nhiều bước phù hợp với hầu hết mọi doanh nghiệp, chủ yếu dựa vào hàng tồn kho. Phương pháp này cho thấy rõ doanh thu và các chi phí phát sinh trong quá trình hoạt động doanh nghiệp. Các bước tính PNL nhiều bước bao gồm:
- Bước 1: Tính lợi nhuận gộp
- Bước 2: Tính thu nhập hoạt động
- Bước 3: Tính thu nhập ròng

Một số thắc mắc thường gặp về báo cáo PNL
Bạn đã hiểu cơ bản về PNL và vai trò của nó trong kinh doanh và đầu tư. Tuy nhiên, có nhiều câu hỏi khác xoay quanh chỉ số này. Hãy để HR Insider giải đáp cho bạn!
PNL có tương đương với báo cáo thu nhập không?
Đôi khi, báo cáo lãi lỗ PNL còn được gọi là báo cáo thu nhập. Tuy nhiên, báo cáo thu nhập thường chỉ được sử dụng trong các quy định kế toán và thuế của một số quốc gia. Trong khi đó, báo cáo PNL xuất hiện trong mọi nền kinh tế. Tuy nhiên, nội dung của hai loại báo cáo này dường như tương đương nhau. Cả hai đều cung cấp thông tin về doanh thu, chi phí, và lợi nhuận của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Do đó, trong một số trường hợp, báo cáo PNL và báo cáo thu nhập có thể được sử dụng thay thế cho nhau mà vẫn đáp ứng được mục đích kinh doanh.
Khác biệt giữa PNL và bảng cân đối kế toán là gì?
Bảng cân đối kế toán và báo cáo PNL là hai tài liệu khác nhau hoàn toàn, mặc dù đều là hai tài liệu cơ bản trong lĩnh vực kế toán. Cả hai cung cấp thông tin quan trọng về tình hình tài chính và hoạt động kinh doanh. Bảng cân đối kế toán thể hiện tài sản, nợ và vốn của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, đồng thời cho thấy sự cân bằng giữa tài sản và vốn. Trong khi đó, PNL cho thấy thông tin về doanh thu, chi phí, lợi nhuận và tổn thất của doanh nghiệp, qua việc so sánh doanh thu và chi phí để xác định lãi hoặc lỗ.
Có bắt buộc phải báo cáo PNL không?
Báo cáo PNL là bắt buộc đối với tất cả doanh nghiệp và tổ chức, kể cả cá nhân kinh doanh. Việc tạo báo cáo PNL tuân thủ quy định của pháp luật về kế toán của mọi quốc gia. Qua PNL, doanh nghiệp có cái nhìn trực quan hơn về hoạt động kinh doanh của mình, từ đó đưa ra các quyết định có kiến thức hơn, tăng cường năng lực tài chính và giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.
Người nào lập bảng báo cáo lãi lỗ?
Báo cáo lãi lỗ PNL được tạo ra bởi bộ phận kế toán hoặc tài chính của các doanh nghiệp. Nhân viên kế toán có trách nhiệm thu thập, xử lý thông tin về doanh thu, chi phí, lợi ích, thuế và các chi phí khác để tính toán lợi nhuận hoặc lỗ của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian cụ thể. Đối với cá nhân kinh doanh, PNL được lập bởi chính họ hoặc bởi nhân viên kế toán bên ngoài mà họ thuê. Thường thì PNL được thực hiện bởi các kế toán chuyên nghiệp để đảm bảo tính chính xác và đầy đủ nhất.
