Polyols là tên rút gọn của nhóm rượu đa phân tử “polyhydric alcohol” hoặc “sugar alcohol”, là chất có hương vị ngọt thanh, độ ngọt thấp hơn đường nhưng không phải là đường, và có thể kết hợp với các loại đường để có độ ngọt mong muốn. Trong công nghệ thực phẩm, polyols được sử dụng như chất tạo ngọt thay thế cho đường trong nhiều trường hợp…
Tác dụng của Polyols đối với cơ thể
Polyols là carbohydrates nhưng không phải là đường, được dùng như chất tạo ngọt trong nhiều loại sản phẩm như kem đánh răng, nước súc miệng, siro ho, chewing gum… giúp chúng có độ ngọt nhất định nhưng không gây nhiều calo như đường và không gây sâu răng…
Lợi ích cho sức khỏe từ Polyols:
- Theo Hội Điều Khiển Calo, Polyols giúp tạo vị ngọt tương tự đường nhưng cung cấp ít calo hơn: Polyols hấp thụ chậm và không hoàn toàn ở ruột non, do đó chúng cung cấp ít calo hơn so với các loại carbohydrates khác.
Polyols rất hữu ích cho những người ăn kiêng để duy trì sức khỏe và kiểm soát cân nặng.
- Chỉ số GI (Glycemic Index – chỉ số phản ánh tốc độ làm tăng đường huyết sau khi ăn các loại thực phẩm) thấp (GI ≤ 55), giúp giảm đường huyết, giảm nguy cơ tiểu đường loại 2, béo phì và bệnh tim.
Polyols có chỉ số GI thấp được sử dụng để thay thế hoàn toàn hoặc một phần các loại đường như sucrose, glucose, polysaccharides có chỉ số GI cao trong các sản phẩm như sữa, bánh kẹo…
- Có lợi cho các vi khuẩn yếm khí saccharolytic và các vi sinh vật aciduric ở đại tràng, giúp làm sạch đại tràng khỏi độc tố, sinh vật gây hại và các bệnh đại tràng lâm sàng. Nó cũng tham gia vào việc tạo ra acid hữu cơ ngắn cho biểu mô ruột khỏe mạnh.
- Giảm vấn đề sâu răng: Polyols không khuyến khích sâu răng do ngăn chặn sự phát triển của chúng, không dễ dàng lên men bởi vi khuẩn trong miệng và giảm sự hình thành acid gây hại men răng dẫn đến sâu răng, được FDA chấp thuận như kẹo cao su chứa xylitol, kem đánh răng có chứa sorbitol…
Ứng dụng Polyols trong công nghệ thực phẩm
Polyols được sử dụng như chất tạo ngọt ít năng lượng để thay thế cho các carbohydrates trong thực phẩm 'sugar free' cho người ăn kiêng, béo phì, hoặc giúp kiểm soát đường huyết.
- Sử dụng trong sữa ít đường, ít mỡ hoặc sữa cho người ăn kiêng, không đường…
- Sử dụng trong công nghệ bánh kẹo để tạo hương vị ngọt nhưng không cao calo, giảm nguy cơ gây sâu răng…
- Sử dụng trong các sản phẩm vệ sinh răng miệng như kem đánh răng…
Những điều cần lưu ý khi sử dụng thực phẩm chứa Polyols
Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng việc tiêu thụ quá nhiều Polyols cũng không có lợi.
- Một số người, việc tiêu thụ quá 50g polyols/ngày trong một lần có thể gây khó chịu hoặc tiêu chảy (nhuận tràng). Tuy nhiên, cơ thể sẽ thích nghi sau vài ngày, tương tự như việc tiêu hóa thức ăn giàu chất xơ.
- Thực phẩm chứa polyols (như bánh kẹo, bánh nướng…) thường ít dinh dưỡng quan trọng, vì vậy việc tiêu thụ quá nhiều cũng không hoàn toàn có lợi.
- Một số thực phẩm tự nhiên giàu polyol như đậu, lê, dưa hấu, bơ, súp lơ… nếu ăn quá nhiều có thể gây rắc rối cho tiêu hóa.
Một ít kiến thức cơ bản, có thể chưa hoàn toàn đầy đủ, nhưng giúp bạn đọc có thể hiểu đơn giản về định nghĩa, vai trò, và ứng dụng của Polyols trong các loại thực phẩm khi thấy chúng trong thành phần.
Nguồn: Hội Điều Khiển Calo