Buzz
1. PTSD là gì?
Nhiều người tự hỏi “PTSD là gì”. Đây là viết tắt của rối loạn stress sau sang chấn. Sau khi kết thúc chiến tranh, căn bệnh này thường gặp ở cựu quân nhân, do đó, nó còn được biết đến như là “hội chứng mệt mỏi sau chiến tranh” hoặc “sốc vỏ đạn”.
Số ca mắc bệnh PTSD ngày càng tăng
Khi trải qua những sự kiện kinh hoàng như chấn thương thể xác, thiên tai, hoặc mất mát thân thương, mọi người đều có thể trải qua các phản ứng tâm lý như căng thẳng, sợ hãi, sốc, hoặc cảm thấy tội lỗi. Nhưng sau đó, những triệu chứng này thường dần dần biến mất và chúng ta có thể quay trở lại cuộc sống bình thường.
Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh PTSD, hay còn được gọi là rối loạn căng thẳng sau chấn thương, họ cảm thấy vô cùng sợ hãi, lo lắng, mệt mỏi, bất lực, và sốc khi trải qua hoặc chứng kiến những sự kiện kinh khủng. Tình trạng này thường kéo dài trong một khoảng thời gian dài và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của họ.
2. PTSD gây ra những triệu chứng gì?
Khi trải qua những sự kiện kinh hoàng, những triệu chứng của rối loạn căng thẳng sau chấn thương thường xuất hiện trong khoảng 3 tháng. Tuy nhiên, có những trường hợp mà bệnh kéo dài suốt nhiều năm sau khi sự kiện kết thúc. Mức độ và thời gian kéo dài của triệu chứng bệnh có thể khác nhau đối với mỗi người. Dưới đây là một số triệu chứng PTSD phổ biến:
Người bệnh thường tránh giao tiếp với mọi người xung quanh
- Cơn ám ảnh: Đây có thể là những ảo giác hoặc ký ức. Cơn ám ảnh thường xuất hiện sau khi sự kiện kết thúc. Ví dụ, khi nhìn thấy một bối cảnh, hình ảnh, hoặc một sự kiện nào đó gợi nhớ về sự kinh hoàng đã trải qua, người bệnh có thể cảm thấy đau đớn và sợ hãi cực kỳ.
- Tránh giao tiếp: Người bệnh thường tránh xa mọi người xung quanh và những tình huống có liên quan đến sự kiện kinh hoàng trong quá khứ, do họ sợ hãi và không muốn nhớ lại sự kiện đó.
Tuy nhiên, hành động tránh giao tiếp này thường khiến họ cảm thấy cô đơn hơn, cảm giác bị cô lập khỏi xã hội. Dần dần, họ cũng mất đi sự hứng thú với các hoạt động và sở thích mà trước đây họ thường thích.
- Tăng cảm giác nhạy cảm: Khi mắc chứng PTSD, người bệnh thường trở nên cảm xúc hơn. Họ có thể phản ứng quá mức với môi trường xung quanh, điều này làm cho việc giao tiếp trở nên khó khăn hơn.
Bên cạnh đó, người bệnh thường gặp vấn đề về giấc ngủ, khó tập trung, dễ cáu gắt và tức giận dù với những việc nhỏ nhặt. Họ cũng thường gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất như tăng huyết áp, nhịp tim tăng, thở nhanh, cơ bắp căng trở, buồn nôn hoặc tiêu chảy.
- Suy nghĩ tiêu cực: Khi gặp rối loạn căng thẳng sau sang chấn, người bệnh thường tránh những ký ức đau buồn. Họ thường nhìn nhận cuộc sống và cảm xúc của mình với tư duy tiêu cực. Đối với trẻ em mắc chứng PTSD, họ có thể gặp phải các vấn đề về ngôn ngữ và phát triển kỹ năng.
3. Nguyên nhân gây ra PTSD
Rối loạn căng thẳng sau sang chấn có thể xuất phát từ các nguyên nhân sau:
- Do trải qua các sự kiện đau buồn trực tiếp, như tai nạn giao thông nghiêm trọng, bị bạo lực trong gia đình, bị lạm dụng tình dục, suýt chết đuối, bị bỏ rơi từ nhỏ, bị bắt cóc, bị tra tấn, bị đe dọa, bị nhốt trong không gian kín, mất người thân đột ngột, chứng kiến thảm họa thiên nhiên kinh hoàng,...
Nguyên nhân gây ra PTSD là do trải qua trực tiếp các sự kiện đau buồn
- Chứng kiến các sự kiện đau buồn xảy ra với người khác, như chứng kiến dịch bệnh, tai nạn giao thông, vụ hỏa hoạn,...
- Chứng kiến người thân trải qua các sự kiện đau buồn cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh rối loạn căng thẳng sau sang chấn.
- Thường xuyên tiếp xúc với các sự kiện đau thương liên quan đến công việc đặc biệt, như bác sĩ, lính cứu hỏa, quân nhân tham gia chiến tranh,...
4. Phương pháp điều trị PTSD là gì?
Đầu tiên, để chẩn đoán, bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe thể chất, đo nhịp tim, huyết áp, và thực hiện các xét nghiệm lâm sàng để đánh giá tình trạng bệnh. Sau đó, thu thập thông tin từ bệnh nhân để đánh giá tâm lý hiện tại.
Mục tiêu của việc điều trị PTSD là giúp bệnh nhân cải thiện triệu chứng, ổn định tâm lý để có thể đối mặt tốt hơn với các sự kiện gây ra PTSD. Bác sĩ có thể sử dụng thuốc, điều trị tâm lý hoặc kết hợp cả hai phương pháp.
- Sử dụng thuốc điều trị, có thể kết hợp nhiều loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc chống lo âu,... để cải thiện triệu chứng và kiểm soát các vấn đề liên quan. Bệnh nhân nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.
Điều trị PTSD bằng phương pháp tâm lý là giải pháp hàng đầu
- Điều trị tâm lý: Tùy theo tình trạng bệnh và từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Sự hỗ trợ từ bác sĩ, gia đình và bạn bè rất quan trọng để bệnh nhân có thể vượt qua hội chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
Hy vọng rằng, với những thông tin trên, bạn đã tìm ra câu trả lời cho câu hỏi “PTSD là gì”, các triệu chứng, nguyên nhân cũng như phương pháp điều trị bệnh. Khi phát hiện dấu hiệu không ổn, hãy đưa người bệnh đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, giúp họ sớm hồi phục và quay trở lại cuộc sống bình thường.
