Vào dịp Tết Nguyên Đán, nhiều gia đình chọn quả phật thủ để trang trí bàn thờ. Loại quả này không chỉ có hương thơm dịu dàng mà còn mang ý nghĩa phong thủy tốt lành. Hãy cùng Mytour khám phá cách chọn quả phật thủ và những lợi ích của loại quả đặc biệt này.
Quả phật thủ là gì?
Quả phật thủ thuộc họ cam, chanh, và có tên khoa học là Citrus medica L.var.sarcodactylis. Quả này có hình dạng giống như bàn tay của Phật, tượng trưng cho sự may mắn. Cây phật thủ thích hợp với khí hậu ôn đới và nhiệt đới, ra quả vào các tháng 11 và 12 âm lịch.

Nhiều người thắc mắc về nơi trồng quả phật thủ. Cây phật thủ có nguồn gốc từ Nhật Bản, sau đó được nhân giống và trồng phổ biến tại các khu vực phía Bắc Việt Nam, đặc biệt là dọc theo sông Đáy, Yên Sơn. Hoa của phật thủ cũng rất đẹp nhưng không có mùi thơm đặc biệt và thường không được bán kèm với quả.
Với hình dáng đặc biệt giống bàn tay Phật, quả phật thủ được nhiều người tin rằng sẽ mang đến may mắn và tài lộc khi được đặt trên bàn thờ.

Quả phật thủ có thể ăn được không?
Ngoài việc được dùng để trang trí trong mâm ngũ quả ngày Tết, nhiều người cũng thắc mắc liệu quả phật thủ có ăn được không. Câu trả lời là có, và quả phật thủ không chỉ ngon mà còn được coi là 'thần dược' phòng chống một số bệnh. Tuy nhiên, quả này không thể ăn trực tiếp vì không có ruột và rất ít nước. Để thưởng thức, người ta thường cắt vỏ thành miếng nhỏ, chế biến thành mứt hoặc nấu chè.

Ý nghĩa quả phật thủ trong dịp Tết
Biểu tượng của bàn tay Phật
Trong dịp Tết, quả phật thủ mang một ý nghĩa sâu sắc. Nó giống như bàn tay của Phật, biểu tượng cho sự che chở, bảo vệ và ban phát phước lành, giúp gia đình tránh khỏi những điều xui xẻo, không may.
Quả phật thủ được truyền tụng là một loại quả với hình dáng đặc biệt, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong việc thờ cúng. Ngoài ra, cây phật thủ còn được gọi là cây tay phật hoặc cây bàn tay Phật tổ.
Vì ý nghĩa đặc biệt của quả phật thủ, nhiều gia đình chọn trưng bày quả này trong những ngày Tết, và đây đã trở thành thói quen không thể thiếu trong mỗi gia đình. Quả phật thủ là một trong những loại quả được ưa chuộng nhất để cúng Phật trong dịp lễ Tết.

Gọi mời may mắn, bình an cho gia đình
Theo truyền thống, khi trưng bày quả phật thủ, ngoài việc tạo ra một mùi hương nhẹ nhàng, thanh thoát và làm không gian thờ cúng trở nên trang nghiêm hơn, quả phật thủ còn mang đến nhiều điều may mắn và bình an cho gia đình bạn.

Ý nghĩa tâm linh của quả phật thủ khi được trưng trên bàn thờ là mong muốn thần linh, tổ tiên luôn phù hộ và ở lại trong nhà lâu dài, mang đến nhiều điều tốt đẹp, hạnh phúc và ấm no cho gia đình.
Tạo hương thơm cho không gian thờ cúng
Vì quả phật thủ thuộc họ cam chanh, lớp vỏ của nó chứa nhiều tinh dầu, giúp tỏa hương lâu dài. Chính vì vậy, khi đặt trên bàn thờ, quả phật thủ không chỉ tạo không gian trang nghiêm mà còn mang lại mùi thơm dễ chịu. Ngoài ra, hoa của phật thủ cũng tỏa hương thơm rất nhẹ nhàng, khiến nơi thờ cúng thêm phần thanh tịnh.

Thể hiện sự tôn kính với tổ tiên
Có nhiều cách trưng bày quả phật thủ trên bàn thờ tổ tiên. Thông thường, quả phật thủ được đặt trên mâm ngũ quả cùng với cây phật tâm, hoặc có thể được đặt riêng biệt. Một cách trình bày phật thủ đẹp mắt là đặt quả phật thủ ở vị trí trung tâm của mâm ngũ quả, thể hiện sự tôn kính sâu sắc đối với tổ tiên.

Lợi ích của quả phật thủ
Sử dụng làm thuốc chữa bệnh
Vỏ quả phật thủ chứa nhiều vitamin C, đường và các axit hữu cơ, vì vậy quả này có tác dụng trong việc điều trị nhiều bệnh như khó tiêu, viêm gan, đau họng, viêm phế quản và một số bệnh lý khác, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến phụ nữ.
Theo Đông y, quả phật thủ có tính ôn, cay, chua và đắng, rất thích hợp để làm thuốc chữa trị các bệnh khác nhau, bao gồm:
- Bệnh về tiêu hóa như ợ chua, đầy bụng, đau ngực, viêm loét dạ dày.
- Bệnh về hô hấp như suyễn, viêm amidan.
- Còn có tác dụng phòng ngừa và điều trị các bệnh như tiểu đường, nước tiểu đục,…
Các bộ phận khác của cây phật thủ, như thân và lá, cũng chứa nhiều tinh dầu và hoạt chất limonoid, giúp giải độc và tăng cường trao đổi chất. Những hoạt chất này hiện nay đã được sản xuất thành thực phẩm chức năng.
Ngâm phật thủ với rượu để trị bệnh
Nhiều người thường hỏi quả phật thủ ngâm rượu có công dụng gì? Rượu ngâm quả phật thủ giúp điều trị các bệnh như đau bụng kinh, ho khan, ho có đờm và một số rối loạn về tâm thần. Tuy nhiên, bạn không nên lạm dụng quá mức vì rượu có thể gây hại cho gan, mỗi lần uống chỉ nên dùng từ 40 – 45ml.

Sắc phật thủ để uống
Vào những ngày thời tiết chuyển lạnh, bạn có thể sắc nhỏ quả phật thủ để lấy nước uống, giúp bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là đối với các bệnh liên quan đến hệ hô hấp và tiêu hóa. Bác sĩ khuyến nghị nên uống mỗi ngày một ly để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Chế biến si rô từ quả phật thủ
Bạn có thể dùng quả phật thủ để chế biến thành si rô. Vỏ quả phật thủ chứa nhiều tinh dầu, được xem là bài thuốc tuyệt vời trong việc trị ho, đặc biệt phù hợp cho trẻ em và những người mắc bệnh về đường hô hấp.
Chế biến mứt từ quả phật thủ
Trong dịp Tết này, bạn có thể thử làm mứt phật thủ để chiêu đãi gia đình và bạn bè. Đây là một món mới lạ, thơm ngon và hấp dẫn, chắc chắn sẽ là một lựa chọn tuyệt vời để bạn trải nghiệm.

Chế biến trà từ quả phật thủ
Bạn có thể thái nhỏ quả phật thủ thành những miếng như hạt lựu để pha cùng trà. Nhờ những đặc tính tuyệt vời, trà từ quả phật thủ giúp giảm bớt các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa, như đau dạ dày, buồn nôn, đầy hơi và các chứng rối loạn tiêu hóa khác.

Phật thủ dùng làm gia vị trong nấu ăn
Ngoài công dụng chữa bệnh, quả phật thủ còn được dùng như gia vị trong nhiều món ăn, ví dụ như gà hấp lá sen và phật thủ, hay phật thủ hầm với ruột lợn, tạo nên hương vị đặc biệt.
Hướng dẫn chọn quả phật thủ
Chọn quả phật thủ có hình dáng đẹp, nhiều tai
Làm sao để chọn được quả phật thủ đẹp? Việc lựa chọn quả phật thủ phải chú ý đến hình dáng tổng thể của trái cây. Mytour sẽ hướng dẫn bạn cách chọn quả phật thủ đẹp. Đầu tiên, hãy chọn quả có màu vàng sáng, tránh những quả bị trầy xước, dập nát hay gãy ngón. Quả phật thủ đẹp phải có bề mặt căng bóng và chắc chắn.

Mỗi quả phật thủ khi bán thường có từ 22 đến 30 ngón tay và phải đều đặn, tròn trịa. Bạn nên lựa quả có ngón tay dài, to và đều. Đặc biệt, nếu số ngón tay ở vòng ngoài là số chẵn thì sẽ mang lại sự thịnh vượng và phát tài. Những quả phật thủ có ngón tay đều và số chẵn sẽ có giá trị cao hơn theo quan niệm phương Đông.
Chọn phật thủ theo quy tắc “Thịnh – Suy – Bĩ – Thái”
Ngoài việc chú ý đến số lượng ngón tay, những người có kinh nghiệm chọn quả phật thủ còn dựa vào quy tắc “Thịnh – Suy – Bĩ – Thái”. Theo đó, bạn đếm theo từng ngón tay và nếu ngón cuối cùng dừng ở Thịnh hoặc Thái thì quả phật thủ sẽ được coi là có ý nghĩa tâm linh tốt đẹp.

Cách trưng bày quả phật thủ trên mâm ngũ quả
Cách bày mâm ngũ quả và trưng quả phật thủ khác nhau giữa các vùng miền. Ở miền Bắc, mâm ngũ quả truyền thống có nải chuối xanh đặt dưới cùng, phía trên là quả phật thủ, xung quanh bao bọc bởi các loại trái cây có màu sắc tươi sáng như quýt, táo, lê,…

Vậy còn cách trưng bày quả phật thủ trên bàn thờ thì sao? Mâm ngũ quả ở miền Trung thường gồm 5 loại trái như xoài, thanh long, nho và phật thủ, tạo nên sự kết hợp đặc sắc. Trong khi đó, tại miền Nam, người dân lại không ưa chuối và thường đặt quả phật thủ riêng biệt thay vì chung mâm ngũ quả. Với mong muốn ‘Cầu vừa đủ xài’, các loại trái như mãng cầu, dừa, đu đủ và xoài sẽ là lựa chọn phổ biến ở miền Nam trong dịp Tết.

Hiện nay, một loại trái đang thu hút sự chú ý không kém gì các loại trái cây khác, đó chính là trái dư. Thông thường, người ta dùng câu ‘Cầu vừa đủ xài’ nhưng vào dịp Tết, câu nói này lại được thay bằng ‘Cầu vừa đủ dư’, mang một thông điệp cầu mong thịnh vượng và đầy đủ cho cả năm.
Một câu hỏi mà nhiều người vẫn thắc mắc là liệu trái dư có ăn được không, khi mà các loại trái cây khác như mãng cầu, dừa, đu đủ đều có thể ăn? Câu trả lời là không, vì trái dư chứa độc tính cao, nếu ăn có thể gây ngộ độc hoặc hôn mê.
Cách bảo quản quả phật thủ luôn tươi ngon
Để giữ quả phật thủ luôn tươi ngon, bạn có thể áp dụng những mẹo nhỏ sau đây:
- Hạn chế sử dụng nước muối để ngâm quả phật thủ vì nó sẽ làm nước muối thấm vào các khe tay, khiến quả dễ bị hỏng và thối. Thay vào đó, bạn có thể dùng rượu trắng lau quả sau 5-7 ngày để làm sạch bụi.
- Tránh làm trầy xước vỏ quả phật thủ, vì vết xước sẽ khiến quả dễ hỏng.
- Không nên chọn quả phật thủ non vì chúng rất cứng và không thể dùng làm thực phẩm hay dược liệu.
- Khi cắt quả phật thủ để làm mứt, bạn nên bảo quản trong hộp kín, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp.

Một số lưu ý khi sử dụng quả phật thủ
Ngoài những lợi ích mà quả phật thủ mang lại, khi chế biến và bảo quản loại quả này, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng như sau:
- Không nên ăn hoặc uống quá nhiều quả phật thủ trong một ngày, vì điều này có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của bạn.
- Hãy tránh sử dụng quả phật thủ không rõ nguồn gốc hoặc đã bị hư hỏng.
- Trước khi sử dụng, hãy rửa quả phật thủ thật kỹ để đảm bảo vệ sinh.

Giá của quả phật thủ là bao nhiêu?
Rất nhiều người thắc mắc về giá của quả phật thủ. Theo thông tin thu thập được, quả phật thủ thường được bán theo kilogram, với mỗi quả có trọng lượng trung bình từ 2kg trở lên. Giá một kilogram quả phật thủ dao động từ 65.000 đồng đến 75.000 đồng tùy vào chất lượng và kích thước của quả, đặc biệt là độ đều và số lượng ngón tay. Khi mua quả phật thủ, giá sẽ từ 100.000 đồng trở lên. Những quả phật thủ đẹp, chất lượng cao có thể có giá từ 400.000 đồng đến 500.000 đồng mỗi quả.