Buzz
Tại sao con người ưa thích uống sữa? Sữa là thức uống đầu tiên mà chúng ta tiếp xúc trong cuộc sống. Nhờ vào sự phát triển của ngành công nghiệp sữa và sự đa dạng của các sản phẩm từ sữa, chúng ta có nhiều lựa chọn hơn cho thói quen hàng ngày của mình. Chức năng cơ bản của sữa là cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh. Thực tế, sữa có tất cả các chất dinh dưỡng cho quá trình sinh trưởng và phát triển bao gồm protein, carbohydrate, chất béo, vitamin, chất khoáng và nước. Trong vòng 6 tháng đầu, những đứa trẻ chỉ cần sữa là đủ.
Sự khác biệt về thành phần của sữa phụ thuộc vào các yếu tố như giống loài, chế độ ăn uống và môi trường sống. Ví dụ như loài Tuần lộc ở Bắc Cực tạo ra loại sữa đặc có nhiều năng lượng, khoảng 20% chất béo, gấp 5 lần so với sữa mẹ hoặc sữa bò, nhờ đó giúp con của chúng có thể tồn tại trong môi trường lạnh, khắc nghiệt.
Vậy quá trình hình thành sữa diễn ra như thế nào?
Trong quá trình cho con bú của động vật có vú, một loại tế bào đặc biệt tiết ra sữa được gọi là Mammocytes xếp thành một lớp xung quanh phế nang. Những tế bào này đã hấp thụ tất cả các thành phần tạo nên sữa, sau đó tổng hợp các phân tử chất béo nhỏ li ti, các phân tử này kết hợp với nhau và tích trữ trong các khoảng trống giữa các tế bào. Cuối cùng tuyến vú sẽ tiết ra sữa thông qua bầu sữa.
Mặc dù quá trình này thường chỉ xảy ra ở giống cái, nhưng đối với một số loài như dơi ăn quả dayak, dê, thậm chí là cả mèo, giống đực cũng có thể tiết ra sữa. Con người uống các loại sữa từ trâu, dê, cừu, lạc đà, ngựa và bò cái. Hầu hết chúng đều là động vật nhai lại vì có lượng sữa lớn. Trong đó, bò là loài dễ nuôi nhất và sữa bò có hàm lượng chất béo tương tự như sữa mẹ.
Trong nhà máy sản xuất sữa, máy ly tâm quay sữa ở tốc độ cao, chất béo sữa bị tách ra và nổi lên sẽ được sử dụng để sản xuất các sản phẩm như bơ, kem và pho mát. Hoặc nó có thể được thêm trở lại vào sữa theo các tỷ lệ khác nhau để tạo ra các loại sữa với hàm lượng chất béo khác nhau. Sữa có đủ chất béo được thêm vào 3.25% chất béo, sữa ít béo được thêm vào 1-2% và sữa cho người ăn kiêng có chưa đến 0.5% hàm lượng chất béo. Hỗn hợp này cần phải trải qua quá trình đồng nhất ở nhiệt độ và áp suất lớn để chất béo và nước có thể hòa vào nhau.- Thanh trùng: Phương pháp xử lý sữa bằng cách tăng nhiệt độ lên 60 - 90 độ C trong khoảng 30 giây.
- Tiệt trùng: Phương pháp xử lý sữa khác bằng cách để sữa chảy trong nhiệt độ cực cao >120 độ C trong vài giây.
Sữa tiệt trùng có thời hạn sử dụng rất dài, có thể bảo quản trong 12 tháng ở nhiệt độ thường, trong khi sữa thanh trùng chỉ bảo quản được 2 tuần ở tủ lạnh. Nhiệt độ cao trong quá trình tiệt trùng đã khử được phần lớn vi khuẩn trong sữa, không làm mất đi chất dinh dưỡng và tính chất của sữa.
