Quan điểm cá nhân về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy

Đề bài: Quan điểm cá nhân về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy

Bài viết mẫu về quan điểm cá nhân về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy
 

I. Cấu trúc suy nghĩ của tôi về bài thơ Ánh trăng (Đúng tiêu chuẩn)

1. Khởi đầu

- Giới thiệu về Nguyễn Duy và phong cách sáng tác của ông
- Nhập môn với bài thơ Ánh trăng.

2. Phần chính

a. Hai đoạn thơ đầu: Hồi ức về một quá khứ đáng nhớ.
- Tuổi thơ liên kết với quê hương, đất nước qua những hình ảnh quen thuộc như “sông”, “bể”, “đồng”, để lại trong lòng tác giả nhiều ký ức và tình yêu quê hương sâu sắc.

b. Hai đoạn thơ sau: Sự biến đổi cuộc sống làm con người quên hết quá khứ, kể cả vầng trăng thân thương.
- Rời xa chiến trường khốc liệt, quen với cuộc sống hiện đại ánh sáng, vầng trăng dần bị lãng quên dưới tác động của thời gian và cuộc sống mới.
- Sự cố mất điện đã mở cửa cho nhà thơ gặp lại “tri kỷ” vầng trăng, sự xuất hiện đột ngột của vầng trăng đã khiến tác giả trải qua nhiều cảm xúc lẫn lộn, xúc động, bối rối, và xấu hổ.

c. Hai đoạn thơ cuối:
- Hình ảnh vầng trăng hiện lên khiến tác giả hồi tưởng về những kí ức xa xưa và những thời kỳ đầy cảm xúc trong tuổi thơ và những năm tháng đau khổ chiến đấu.
- Đặc biệt, hình ảnh tròn “vành vạnh”, ánh sáng tươi mới, sự im “phăng phắc” không thay đổi của vầng trăng qua bao năm đã làm tác giả “giật mình” vì sự chung thủy và ân tình. Trái lại, chính tác giả đã quên hết tất cả, mải mê với cuộc sống hiện tại, nhưng chỉ cần một khoảnh khắc nhận ra và không hoàn toàn từ chối thì tất cả đều trở nên quý giá, đáng trân trọng.

3. Phần kết

- Chia sẻ cảm nhận về bài thơ.

II. Bài viết mẫu về quan điểm cá nhân về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy

1. Quan điểm cá nhân về bài thơ Ánh trăng, mẫu số 1 (Chuẩn):

Nhà phê bình văn học Hoài Thanh đã nhận xét về đặc điểm và hướng nghệ thuật của thơ Nguyễn Duy bằng những lời rất sâu sắc: “Thơ Nguyễn Duy đưa ta về một thế giới quen thuộc. Nguyễn Duy đặc biệt thấm thía cái cao đẹp của những con người, những cuộc đời cần cù gian khổ, không tuổi không tên. Đọc thơ Nguyễn Duy thấy anh hay cảm xúc, suy nghĩ trước những chuyện lớn, chuyện nhỏ quanh mình. Cái điều ở người khác thì có thể chỉ là chuyện thoáng qua thì ở anh, nó lắng sâu và dường như đọng lại…”. Đọc thơ Nguyễn Duy ta thường cảm nhận thấy ở ông là một giọng thơ phóng khoáng, ngang tàng nhưng ẩn chứa trong đó lại là cả một thế giới nội tâm sâu sắc, giàu sức suy tưởng, triết lý về kiếp nhân sinh, về những giá trị thiết thực ở đời, đặc biệt là trong khía cạnh tình cảm mà con người thường có lúc bẵng quên đi. Chính bởi giọng thơ thoải mái, vừa hiện đại vừa truyền thống, dẫn người đọc đi từ quá khứ đến hiện tại bằng nhịp thơ nhẹ nhàng, thong thả, nên thơ Nguyễn Duy dễ đi vào lòng người, ngấm sâu tận tâm hồn, để rồi có đôi lúc khiến người đọc phải bừng tỉnh, giật mình ngẫm lại xem bản thân có phải hình như đã bỏ lỡ một điều gì đó quan trọng hay không. Bên cạnh những tác phẩm rất được yêu thích của nhà thơ như Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa, Đò lèn, Tre Việt Nam, Sông Thao,… thì Ánh trăng cũng là một bài thơ xuất sắc tiêu biểu cho phong cách sáng tác của Nguyễn Duy, phóng khoáng nhưng đầy chiêm nghiệm.

Nguyễn Duy là một chiến sĩ đã trải qua hơn 10 năm chiến đấu trên các chiến trường khốc liệt miền Nam, và tham gia vào cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc năm 1979. Ký ức về cuộc sống chiến sĩ để lại trong Nguyễn Duy những ấn tượng sâu sắc, những trải nghiệm khó quên về hình ảnh người lính, đặc biệt là hiểu biết về tâm hồn của người lính thông qua chính bản thân mình. Sau giải phóng miền Nam và khi đất nước hoàn toàn độc lập, Nguyễn Duy trở về thành phố Hồ Chí Minh để tiếp tục sự nghiệp sáng tác của mình. Năm 1978, ba năm sau ngày giải phóng, cuộc sống bình yên có lẽ đã khiến người lính vô tình quên mất những ký ức gian khổ của quá khứ, những anh hùng của mình. Chỉ khi ánh trăng soi rọi tấm lòng, người lính mới giật mình nhớ lại về một quá khứ xa xôi không ánh sáng điện, chỉ có rừng hoang sương mặn và ánh trăng làm bạn tri kỷ, Ánh trăng đã ra đời trong những giây phút xúc động như vậy.

 “Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với biển
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỷ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa”

Nguyễn Duy trở về quê hương xa xôi, từ một làng nghèo ở tỉnh Thanh Hóa với cái nắng cháy bỏng mùa hè và cái lạnh cắt da vào mùa đông. Như nhà thơ Rasun Gamzatop từng nói: “Chúng ta không thể lựa chọn Quê hương, nhưng Quê hương thì ngay từ đầu đã lựa chọn chúng ta!” và Nguyễn Duy đã tận hưởng sự lựa chọn đó của quê hương như một định mệnh. Trong Ánh trăng, ông nhớ lại thời thơ ấu với tình cảm thương yêu và trân trọng đặc biệt đối với quê hương, với những cánh đồng xanh, con sông và bờ biển. Rời xa quê hương, chiến đấu trên chiến trường ác liệt, cuộc sống của người lính gắn bó với hình ảnh rừng rậm và đêm dài chờ đợi. Trong những thời kỳ khó khăn đó, vầng trăng trên cao trở thành biểu tượng cho hòa bình, sự hạnh phúc và tri kỷ.

“Từ khi quay trở lại thành phố
với ánh sáng điện và cửa gương
vầng trăng vẫn lấp lánh qua ngõ
như người xa lạ băng qua đường

Bất ngờ đèn điện tắt
phòng bí mật tối om
gấp mở cửa sổ
vầng trăng xuất hiện đột ngột”

Cuộc sống yên bình trở lại khi người lính rời xa chiến trường, và Nguyễn Duy như nhiều người lính khác, trải qua những thời kỳ khó khăn và hòa mình vào cuộc sống mới. Thình lình, một sự cố “đèn điện tắt” đánh thức tác giả giữa bức phòng tối om, buộc ông phải tìm ánh sáng mới. Khi cửa sổ mở rộng, vầng trăng xuất hiện đột ngột, Nguyễn Duy ngạc nhiên và sử dụng từ “đột ngột” để miêu tả sự xuất hiện của vầng trăng. Ánh trăng không chỉ mang lại ánh sáng mà còn là bầu trời ký ức của những ngày khó khăn, với tuổi thơ dại khờ và tri kỷ với vầng trăng đã lãng quên. Nguyễn Duy cảm thấy xúc động và hoài niệm về những khoảnh khắc quý giá trong quá khứ.

“Nghiêng đầu ngắm gương mặt
có điều gì huyền bí
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Vầng trăng vẫn tròn và rạng rỡ
kể lên câu chuyện của sự vô tình
ánh trăng yên bình phản chiếu
đủ để khiến ta sửng sốt”

Đối mặt với vầng trăng trải qua thời gian, vẫn giữ nguyên sự ân tình, thủy chung không biến đổi, nhưng làm nhà thơ cảm thấy bối rối và xúc động. Vầng trăng như người tri kỷ, mang về những ký ức đẹp và gian khổ. Trong ánh trăng tròn và tỏa sáng, nhà thơ nhận ra sự lạnh lùng, trong sáng của vầng trăng nhấn mạnh sự “vô tình”, gợi nhắc về sự thay đổi của thời gian và bản thân. Hình ảnh vầng trăng là một biểu tượng, nhưng đồng thời là lời nhắc nhở, sự chỉ trích nghiêm túc đối với con người dưới bức phông của vầng trăng. Trong căn phòng thiếu ánh sáng, cửa gương bật mở, vầng trăng xuất hiện đột ngột, như một lời nhắc nhở cuối cùng về sự ân tình và thủy chung của vầng trăng theo sát bóng người lính dù là trong chiến tranh hay hòa bình.

 Nguyễn Duy bằng lối thơ phóng khoáng và giản dị đã tái hiện hình ảnh chiến sĩ đối diện với thực tế khắc nghiệt cùng với sự gắn bó với vầng trăng tri kỷ. Thông qua Ánh trăng, ông để lại một bài học sâu sắc về cách sống, cách đối mặt với quá khứ, và giữ gìn những giá trị quan trọng bằng trái tim ân nghĩa và lòng thủy chung.

2. Suy nghĩ của em về bài thơ Ánh trăng, mẫu số 2:

Chẳng biết từ bao giờ, vầng trăng trở thành nguồn cảm hứng đặc biệt, làm tri kỷ cho nhiều tâm hồn nhà thơ. Với ánh sáng quyến rũ, với chu kỳ thay đổi huyền bí, trăng đã trở thành đề tài thu hút nhiều bậc thầy trong nền văn hóa thơ ca. Trong thế giới thơ bao la, bài Ánh trăng của Nguyễn Duy tựa như một tâm sự chân thành, ghi lại trong lòng người đọc những cảm xúc riêng, những suy nghĩ sâu sắc.

Bài thơ đưa độc giả qua một chuyến phiêu lưu thời gian, từng bước một, như một câu chuyện nhỏ. Cảm nhận tinh tế của tác giả theo dõi dòng thời gian này để thể hiện. Đầu tiên là hình ảnh của vầng trăng tự nhiên gắn liền với tuổi thơ:

Thời thơ ấu sống bên cánh đồng
với con sông rồi tiếp bước với biển cả

Sử dụng vần 'với', tác giả hồi sinh một thời thơ ấu đáng nhớ, nơi tuổi thơ tràn ngập những kỷ niệm ấm áp, được bao bọc bởi thiên nhiên, sông, và bể biển... Khi trở thành người lính, mối liên kết giữa trăng và con người vẫn mãi không phai:

Thời chiến tranh rợp rừng sâu
Vầng trăng là tri kỉ thân thiết

Hình ảnh vầng trăng quyến rũ, gắn liền với những kỷ niệm thiếu thời và những năm tháng chinh chiến. Trăng là biểu tượng của thiên nhiên tươi mới, là niềm vui trong trẻo của tuổi thơ, và là ánh sáng, là đồng hành vui tươi của người lính. Lúc ấy, con người sống gian dị và hòa mình hoàn hảo với thiên nhiên trong lành:

Gắn bó với thiên nhiên tự nhiên
Hồn nhiên như cây cỏ biếc
Ngỡ chẳng bao giờ quên lãng
Cái vầng trăng tri kỷ tình nghĩa.

Thế nhưng, số phận biến đổi, chiến tranh chấm dứt, con người trở về thành phố, quen với cửa gương và ánh điện cuộc sống hiện đại luôn rực rỡ. Vầng trăng tri kỉ, vầng trăng tình nghĩa của ngày xưa nhanh chóng trở thành dĩ vãng. Nếu ở khổ thơ đầu, ta cảm nhận một tình cảm gắn bó chặt chẽ, thì ở đây, người đọc sẽ sửng sốt, ngỡ ngàng:

Vầng trăng soi sáng ngõ đêm
như người lạ qua phố

Vẫn là vầng trăng ngày xưa, nhưng con người giờ đây đã thay đổi, quen với ánh sáng nhân tạo, khiến trăng trở thành điều hoàn toàn xa lạ. Một sự thay đổi phũ phàng, tê tái... Người lính đã quên những tình cảm chân thành, những tháng năm gian khổ, nhưng trăng vẫn không quên, vẫn đến với bạn xưa bằng tình cảm nguyên vẹn không chút nứt vỡ. Người lính chỉ nhận ra điều đó khi:

Bất ngờ đèn sáng tắt
phòng buồn đêm tối thui
nhanh chóng mở cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn.

Mất điện, một tình huống bất ngờ, theo thói quen, cần ánh sáng, mở cửa sổ, và trước mắt là vầng trăng vẫn hiện hữu trên bầu trời, toả sáng khắp căn phòng. Vầng trăng đột ngột hiện hữu trong tình huống đó tạo ấn tượng mạnh, thổi bay nỗi nhớ về một quá khứ không xa:

Ngước mặt nhìn lên, gương mặt
có điều gì đầy xúc động
như đồng ruộng là biển
như dòng sông là rừng.

Sự kỳ diệu khiến trăng và người đối diện hòa mình trong một cuộc trò chuyện âm thầm, đẳng cấp và sâu sắc theo cách đặc biệt của Nguyễn Duy. Trong cuộc gặp không lời, người lính xưa bị xúc động, tràn ngập cảm xúc như những giọt nước mắt chợt trào lên. Sự xuất hiện đột ngột của vầng trăng đánh thức những kí ức xưa: những tháng năm chiến đấu giữa thiên nhiên hòa mình trong bản đồ đất nước giản dị và hiền hòa. Tất cả hiện ra trong sự nhớ nhung, trong cảm xúc thiết tha và trong tư thế im lặng trang trọng của tác giả... Lúc đó, ông nhận ra, trăng vẫn tròn đầy, bản nguyên tình, thủy chung và cao quý:

Vầng trăng tròn vạt sáng
kể lên câu chuyện về người vô tình.
Ánh trăng yên bình, phẳng phắc
đủ để ta sững sờ.

Sau khi đã Suy ngẫm về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy, bạn có thể chuyển sang Tường thuật về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy hoặc tham khảo Phản ánh về bài thơ Ánh trăng của Nguyễn Duy để củng cố hiểu biết của mình.