Như chúng tôi đã đề cập trong nhiều bài viết, đội ngũ nhân sự nhà hàng thường phải đối mặt với sự biến động lớn trên thị trường tuyển dụng, với tỷ lệ nghỉ việc và gia nhập cao.
Vì vậy, bài viết này tập trung tổng hợp và chia sẻ kinh nghiệm quản lý nhân sự nhà hàng, cách thức tạo động lực cho nhân viên và những chiến lược thực tế từ các Chủ nhà hàng để tối ưu hóa chi phí nhân sự. Hãy bắt đầu với bước quan trọng nhất - tuyển dụng nhân viên đúng cách!
4 Bước Lập Kế Hoạch Tuyển Dụng Nhân Viên
Để đảm bảo hoạt động suôn sẻ của nhà hàng, hãy bắt đầu quá trình tuyển dụng ít nhất 1 tháng trước ngày khai trương.
Thường, quá trình tuyển dụng nhân sự nhà hàng bao gồm 4 bước cơ bản sau đây:
Bước 1: Xác định Quy mô và Cấu trúc Phòng ban
Dựa vào quy mô và phong cách của nhà hàng, hãy xây dựng kế hoạch vận hành với cấu trúc bao gồm các bộ phận như: Quản lý, Giám sát, Thu ngân – Kế toán, Bếp, Lễ tân, An ninh,...
Thực hiện điều này giúp bạn xây dựng kế hoạch tuyển dụng với số lượng và vị trí công việc phù hợp ở bước 2, tránh lãng phí không cần thiết.
Bước 2: Tạo Bảng Mô tả Công việc cho Từng Vị trí Nhân sự Cần Tuyển
Trước khi bắt đầu quá trình tuyển dụng, hãy đặt ra 'tiêu chuẩn nhân viên' cho từng bộ phận bằng cách lập mô tả công việc chi tiết. Làm điều này từ đầu sẽ giảm nguy cơ tuyển nhầm, tuyển sai và giảm thiểu rủi ro nhân viên nghỉ việc, giảm lãng phí chi phí tuyển dụng.
Bước 3: Xác định Số lượng Nhân sự Cần Tuyển
Số lượng nhân sự cần tuyển phụ thuộc vào 2 yếu tố chính:
- Đảm bảo có đủ nhân sự trong mỗi ca làm việc
- Phù hợp với quy mô và doanh thu dự kiến của nhà hàng
Để thực hiện điều này, bạn cần tính số nhân viên cần cho mỗi ca làm việc trong ngày và xác định số nhân viên có thể nghỉ trong ngày làm việc. Từ đó, bạn có thể tính tổng số nhân viên cần để duy trì hoạt động kinh doanh nhà hàng một cách hiệu quả.
Điều chỉnh theo quy mô và doanh thu dự kiến của nhà hàng để đảm bảo chi phí nhân sự không bị lạm chi, dựa trên tỉ lệ “cos tiền lương”.
Tỉ lệ cos tiền lương = Chi phí lương nhân viên / Doanh thu dự kiến (tháng)
Thường, tỷ lệ cos tiền lương trong nhà hàng dao động từ 10% đến 12% (tối đa 15% trong thời kỳ cao điểm). Nếu cos tiền lương dưới 10%, nhân viên sẽ làm việc hết công suất, thiếu thời gian nghỉ ngơi, ảnh hưởng đến sức lao động và hiệu suất làm việc. Nếu cos tiền lương trên 15%, nhà hàng đang lãng phí nhân sự, không tận dụng hiệu suất lao động một cách hiệu quả.
Bước 4: Xây dựng danh sách kênh tuyển dụng và thực hiện quá trình tuyển dụng
Có nhiều lựa chọn kênh tuyển dụng như:
- Tìm kiếm ứng viên trong mạng quen biết
- Đăng tin tuyển dụng trên các trang chuyên nghiệp
- Hiển thị thông báo tuyển dụng tại nhà hàng và khu vực lân cận
- Phát tờ rơi tuyển dụng
- Sử dụng mạng xã hội để tuyển dụng
- Liên kết với các trung tâm việc làm
Cần thông tin chi tiết về cách thức tuyển dụng trên từng kênh và chi phí. Mỗi kênh có ưu nhược điểm riêng, đánh giá hiệu quả để chọn 1-2 kênh tuyển dụng phù hợp nhất, tránh lãng phí.
Cách quản lý đội ngũ nhân viên nhà hàng
1. Phân chia công việc thành đầu việc nhỏ để quản lý dễ dàng
2. Tiến hành đào tạo trước, giao việc sau
Dù ở bất cứ vị trí nào, bằng cấp và kinh nghiệm của nhân viên có đến đâu, hãy tiến hành đào tạo trước để đảm bảo rằng tất cả đều nắm vững các quy trình và quy định làm việc. Điều này đặc biệt quan trọng đối với nhân viên phục vụ hay bếp, kế toán.
Đào tạo trước là cơ sở để bạn thực hiện đánh giá, khen ngợi hoặc kỷ luật sau này.
3. Tránh văn hoá quản lý 'ra lệnh – kiểm soát'
Lĩnh vực nhà hàng đầy áp lực vì liên quan đến nhu cầu cơ bản là ăn uống. Do đó, một văn hoá quản lý thường gặp là 'ra lệnh – kiểm soát' có thể không phù hợp. Hãy tạo ra một môi trường quản lý tích cực hơn, tạo động lực và sự tự chủ cho nhân viên.
Dựa trên phương pháp này, nhân viên phải chịu trách nhiệm với công việc của mình và khi làm sai, có thể phải chịu phạt như cảnh cáo, lập biên bản, trừ lương, thậm chí đuổi việc. Tuy nhiên, cách này có thể kiềm hãm sự sáng tạo của nhân viên, biến họ thành máy móc.
Để khắc phục, hãy thay đổi phương pháp quản lý bằng cách tạo niềm tin, theo dõi hiệu suất và khuyến khích sự sáng tạo. Hãy khích lệ nhân viên đặt câu hỏi như “tại sao”, thay vì chỉ nghe lệnh mà không thắc mắc. Đồng thời, hãy trao quyền cho họ đưa ra giải pháp cá nhân để cải thiện chất lượng dịch vụ.
4. Quan tâm và giải quyết sớm mọi mối quan tâm của nhân viên
Tương tự những nhân viên khác, nhân viên nhà hàng cũng có 3 mối quan tâm lớn sau đây:
- Chế độ lương thưởng minh bạch, rõ ràng
- Cơ hội phát triển và thăng tiến cá nhân
- Môi trường làm việc thoải mái
a. Chính sách lương thưởng nên được xây dựng ngay từ đầu
Mức lương và thưởng là điều quan trọng đối với mọi nhân viên. Hãy ban hành chính sách lương thưởng từ đầu để tạo minh bạch cho nhân viên. Nếu có quy chế kỷ luật hoặc phạt, hãy thông báo một cách khéo léo.
Ngoài ra, hãy đặc biệt chú ý đến cơ hội phát triển và thăng tiến cá nhân của nhân viên, đồng thời tạo môi trường làm việc thoải mái.
Không nhất thiết phải công bố chính sách lương cho tất cả nhân viên. Điều này có thể là một thoả thuận riêng giữa Quản lý nhà hàng và từng nhân viên, nhưng phải minh bạch và rõ ràng từ đầu.
b. Nhiều cơ hội phát triển cá nhân và lộ trình thăng tiến rõ ràng
Dù là nhân viên nào, ai cũng muốn phát triển và không muốn đứng yên. Các buổi đào tạo định kỳ và chia sẻ kinh nghiệm là cơ hội để nhân viên nâng cao kỹ năng và động lực làm việc, đặc biệt là đối với nhân viên bếp và phục vụ.
Hãy tạo cơ hội cho họ thăng tiến và đạt được mức lương thưởng tốt hơn.
c. Tạo không khí làm việc sôi động và tràn đầy động lực
Quản lý không chỉ là người hướng dẫn mà còn là đồng hành:
Nhân viên cần người hướng dẫn để biết họ phải làm gì và phục vụ khách hàng ra sao. Họ cũng cần đồng hành để giúp giải quyết vướng mắc và hỗ trợ họ. Sự thất bại thường đến từ thiếu sự hướng dẫn đúng đắn hoặc không đủ năng lực. Thay vào đó, lời trách mắng chỉ làm cho môi trường làm việc trở nên căng thẳng, khiến nhân viên sợ hỏi và che giấu lỗi của mình.
Hãy thể hiện đam mê của bạn với nhà hàng. Khi nhân viên thấy sự tận tâm của bạn, họ sẽ cảm nhận được tinh thần đồng đội và làm việc với trách nhiệm và hứng thú hơn.
Tạo điều kiện cho nhân viên nghỉ ngơi thoải mái
Với đặc thù của ngành nhà hàng, làm việc theo ca thường kéo dài, đặc biệt khi có bữa tiệc dài hạn. Việc quản lý nhân sự đúng đắn, sắp xếp thời gian làm việc sao cho nhân viên có thời gian nghỉ ngơi là rất quan trọng. Điều này giúp tái tạo năng lượng mà không tăng chi phí lương thêm, là thách thức lớn đối với người quản lý nhà hàng.
Chăm sóc nhân viên ngay từ bữa ăn trong ca
Thêm bữa ăn trong ca vào chính sách đãi ngộ là cách thể hiện sự quan tâm, đồng thời tạo động lực cho nhân viên. Điều này giúp bảo đảm họ duy trì sức khỏe để làm việc hiệu quả. Cần xem xét dự trữ thức ăn cho trường hợp nhân viên không có thời gian nghỉ ngơi do công việc bận rộn.
Xây dựng bầu không khí nội bộ thân thiện
Với ngành dịch vụ nhà hàng, tạo văn hoá nội bộ giống như việc hướng dẫn lớp trẻ. Khuyến khích sự chia sẻ kinh nghiệm giữa đàn anh và đàn em, tạo môi trường làm việc tích cực. Hợp tác và sự hỗ trợ giữa các nhân viên giúp nhà hàng trở nên hiệu quả. Các sự kiện team-building và du lịch nhóm đều là cách tốt để củng cố đội ngũ.
Tổ chức những buổi giao lưu team-building để gắn kết nhân viên, xen kẽ các buổi du lịch dã ngoại ngắn luân phiên nhau, hoặc chia nhỏ giữa mỗi bộ phận, cũng là một cách để thúc đẩy tinh thần làm việc của họ.
Nhớ rằng, sự hài lòng và tâm huyết của nhân viên lan tỏa đến khách hàng, tạo nên sự thân thiện và chuyên nghiệp cho nhà hàng.
Những bài học thực tế trong quản lý nhân sự nhà hàng
Dưới đây là những bài học thực tế về quản lý nhân sự, mang lại giá trị cho Chủ nhà hàng hoặc Quản lý nhà hàng. Đây là những kinh nghiệm giúp tối ưu hóa toàn bộ đội ngũ nhân sự của nhà hàng, không chỉ tập trung vào một phần hoặc cá nhân nào đó.
Để tối ưu hóa sự hiệu quả của nhân sự trong nhà hàng, hãy chú ý đến những điểm sau:
1. Luôn theo dõi thời gian mà nhân viên dành cho mỗi công việc
Sau khi phân công công việc, việc theo dõi cách mà nhân viên phân bổ thời gian sẽ giúp bạn đánh giá đầu việc nào nhân viên làm tốt và cần cải thiện. Từ đó, bạn có thể tìm ra các điểm cần cải tiến, tự động hóa công việc hoặc xem xét việc tuyển thêm nhân viên thời vụ khi cần thiết.
2. Đo lường tỷ lệ doanh thu của từng nhân viên
Cân nhắc tỷ lệ chi phí nhân sự (bao gồm tuyển dụng và đào tạo) so với tổng doanh thu mà nhân viên mang lại. Nếu tỷ lệ vượt quá 30%, đó là dấu hiệu của việc lãng phí chi phí nhân sự và đòi hỏi điều chỉnh.
3. Lên kế hoạch nhân sự dựa trên doanh thu từng mùa
Dựa trên báo cáo cũ, hãy xác định nhu cầu nhân sự thực tế của nhà hàng trong suốt cả năm để lập kế hoạch tuyển dụng chính xác. Đối với nhà hàng mới, bạn cần có kế hoạch dự đoán nhu cầu nhân sự.
4. Tận dụng ưu điểm của từng nhân viên
Dựa vào báo cáo chi phí và hiệu suất làm việc của từng bộ phận, từng nhân viên, hãy xác định điểm mạnh và điểm yếu để thiết lập chế độ khen ngợi và khuyến khích phù hợp, tạo động lực cho họ.
5. Sử dụng công nghệ, tự động hóa quy trình quản lý nhân sự nhà hàng
Hãy tích hợp công nghệ vào quản lý nhân sự, với các phần mềm giao việc và theo dõi tiến độ công việc. Điều này giúp bạn linh hoạt và nhạy bén, vượt trội trước đối thủ cạnh tranh.
Tổng hợp kinh nghiệm quản lý nhân viên nhà hàng, tập trung vào việc tạo động lực để nhân viên tự phấn đấu và tâm huyết. Điều này giúp tiết kiệm chi phí quản lý và tuyển dụng nhân sự.
Hy vọng bài viết sẽ hỗ trợ bạn trong quản lý nhân viên nhà hàng. Chúc bạn kinh doanh thành công!
Chúc mọi người đạt được sự thành công trong kinh doanh,
Chân thành,