Quỹ đầu tư là một hình thức kết hợp vốn từ các nhà đầu tư với mục tiêu chung là tìm kiếm lợi nhuận. Trên phạm vi toàn cầu, có rất nhiều loại quỹ đầu tư khác nhau được tổ chức theo nhiều hình thức khác nhau. Quỹ công đồng là một trong những ví dụ điển hình.
Hiện nay, nhiều quỹ công đồng đã ra đời và phát triển cùng thị trường chứng khoán Việt Nam, mang lại nhiều cơ hội đầu tư đa dạng và lợi ích cho các nhà đầu tư.
Vậy quỹ công đồng là gì? Hãy cùng Mytour khám phá ngay sau đây.
Quỹ công đồng là gì?
Quỹ công đồng (Public fund) hay còn gọi là quỹ đầu tư công đồng, quỹ đầu tư công cộng hay quỹ đầu tư tập thể, là quỹ đầu tư chứng khoán thực hiện phát hành chứng chỉ quỹ ra công chúng.
Theo đó: Quỹ đầu tư chứng khoán là quỹ được thành lập từ vốn đầu tư của các nhà đầu tư với mục đích thu lợi nhuận từ việc đầu tư vào chứng khoán hoặc các tài sản khác, bao gồm cả bất động sản, trong đó các nhà đầu tư không tham gia vào quyết định đầu tư hàng ngày của quỹ.
Do đó, quỹ công đồng thuộc loại quỹ đầu tư chứng khoán nhằm mục đích phát hành chứng chỉ quỹ ra công chúng.
Dựa vào quy mô, phương thức và tính chất vốn góp: quỹ đầu tư chứng khoán được chia thành 2 dạng là quỹ đầu tư đóng và quỹ đầu tư mở.
- Quỹ đóng (Close ended fund) là quỹ công chúng mà chứng chỉ quỹ đã phát hành ra công chúng không được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư.
- Quỹ mở (Open ended fund) là quỹ công chúng mà chứng chỉ quỹ đã phát hành ra công chúng phải được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư. (Xem lại sự khác biệt giữa quỹ ETF và quỹ mở)
Do đó, đầu tư vào quỹ công chúng là hình thức đầu tư chứng khoán gián tiếp. Thay vì nhà đầu tư tự trực tiếp đầu tư vào chứng khoán thì họ đầu tư tiền vào quỹ công chúng. Quỹ công chúng có các chuyên gia đầu tư có kinh nghiệm sẽ đầu tư tiền của quỹ vào cổ phiếu, trái phiếu. Nếu đầu tư vào các công ty thì nhà đầu tư sẽ nhận được cổ phiếu, còn đầu tư vào quỹ công chúng thì sẽ nhận được chứng chỉ quỹ.
Tại Việt Nam, hầu hết các quỹ đều là quỹ công chúng và được các công ty quản lý quỹ quản lý. Các công ty này đại diện cho nhà đầu tư sử dụng vốn để đầu tư vào các sản phẩm chứng khoán. Công ty quản lý quỹ luôn lựa chọn các loại cổ phiếu có giá thấp hơn giá trị thực và/hoặc có tiềm năng tăng trưởng tốt trong dài hạn để đầu tư. Khi giá trị tài sản của quỹ tăng lên tức là giá trị chứng chỉ quỹ cũng tăng lên và nhà đầu tư có lợi nhuận.
Vì vậy, quỹ công chúng luôn có khả năng mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư trong dài hạn
Quỹ công chúng phù hợp với đối tượng nào?
Đầu tư vào quỹ đại chúng phù hợp với những đối tượng có các mục tiêu như sau:
- NĐT mong muốn đa dạng hóa trong một danh mục đầu tư với số vốn nhỏ. Ví dụ, NĐT chỉ cần số tiền tối thiểu 1-2 triệu đồng là đã có thể tham gia vào các quỹ đại chúng do Mytour quản lý.
- NĐT bận rộn, không có thời gian theo dõi thị trường hàng ngày. NĐT không có đủ nguồn lực, thời gian và kiến thức chuyên sâu để phân tích tài chính chứng khoán hàng ngày trong thời gian dài.
- NĐT mong muốn tài sản đầu tư được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia kinh nghiệm, an toàn và tiện lợi.
Lợi ích và hạn chế khi tham gia đầu tư vào quỹ đại chúng
Các nhà đầu tư khi tham gia vào các quỹ đại chúng được hưởng nhiều lợi ích như:
- Đầu tư với chi phí thấp: Chỉ với một khoản tiền nhỏ cho một lĩnh vực nên các NĐT có thể cùng lúc tham gia đầu tư trái phiếu, cổ phiếu hoặc cả bất động sản. Trong khi các hình thức này nếu đầu tư trực tiếp sẽ cần nguồn vốn lớn.
- Đầu tư linh hoạt: Do được quản lý bởi đội ngũ chuyên gia, nên danh mục đầu tư sẽ được linh hoạt điều chỉnh khi gặp những biến động của thị trường. Điểm này rất phù hợp cho các NĐT không có thời gian theo dõi thị trường thường xuyên để kịp thời ứng biến.
- Chuyên nghiệp và minh bạch: Quỹ đại chúng được quản lý bởi đội ngũ dày dặn kinh nghiệm cùng sự quản lý chặt chẽ của ngân hàng giám sát. Vì thế mọi thông tin về quá trình đầu tư đều sẽ được báo cáo đầy đủ, rõ ràng và thường xuyên. Điển hình, các quỹ của VinaCapital đều công bố báo cáo kết quả hoạt động của quỹ định kỳ trên website, giúp NĐT theo dõi được tình hình hoạt động của quỹ.
- Đa dạng hóa danh mục: Công ty Quản lý Quỹ thường đầu tư nhiều hạng mục như cổ phiếu niêm yết, trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ tiền gửi,… thay vì 1 nhằm tối ưu hóa sự tăng trưởng và đem lại nguồn thu nhập ổn định với ít rủi ro tiềm ẩn.
- Lợi nhuận tăng: Các Công ty Quản lý Quỹ đều có mục tiêu chung là bảo vệ lợi ích và tăng giá trị cho người sở hữu chứng chỉ quỹ đại chúng. NĐT sẽ có cơ hội tăng trưởng lợi nhuận cùng các doanh nghiệp phát triển bền vững hàng đầu thị trường.
- Kiểm soát được rủi ro khi đầu tư: Rủi ro ở đây chính là sự biến động giá chứng khoán của thị trường. Với các Công ty Quản lý Quỹ, họ có nhiều kinh nghiệm, nguồn lực để thực hiện việc đa dạng hóa đầu tư nhằm tránh các tác động của việc tăng hay giảm giá của một vài mã chứng khoán. Đây là điều mà các cá nhân khó lòng làm tốt hơn các tổ chức quản lý quỹ chuyên nghiệp.
- Tính thanh khoản cao: NĐT có thể góp vốn hoặc khi cần thiết có thể chuyển Chứng chỉ quỹ đại chúng thành tiền mặt bằng cách bán lại 1 phần hoặc toàn bộ cho quỹ hoặc cho các NĐT khác trên thị trường chứng khoán.
- Tiết kiệm thời gian: Thay vì trực tiếp phân tích thị trường, NĐT sẽ tiết kiệm được một khối lượng với thời gian để làm những việc mà bản thân có thế mạnh hơn.
Ngoài các ưu thế lớn khi tham gia vào quỹ, vẫn có những hạn chế của quỹ đại chúng như sau:
- Rủi ro: Quỹ đại chúng có thể có rủi ro cao hơn so với một số loại tài sản khác, do đầu tư chủ yếu vào các tài sản nhạy cảm như chứng khoán hoặc bất động sản.
- Phí quản lý: Quỹ đại chúng thường có chi phí quản lý cao hơn so với các loại tài sản khác, làm giảm hiệu quả đầu tư.
- Độ phức tạp: Quỹ đại chúng có thể phức tạp hơn so với một số loại tài sản khác, do cần quản lý nhiều loại tài sản và điều chỉnh giữa chúng.
- Thời gian đầu tư dài hạn: Quỹ đại chúng thường yêu cầu đầu tư lâu dài, không phù hợp với những người cần tiền nhanh.
Quỹ đại chúng có đảm bảo an toàn không?
Tâm lý của nhiều người thích tự kiểm soát tài chính, nhưng đầu tư vào cổ phiếu chỉ dựa vào tư vấn và cảm tính là rủi ro cao, không phải là đầu tư chính xác. Thực tế, tỷ lệ thua lỗ của các nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán lên đến 90% đã chứng minh điều này.
Trái lại, ưu điểm nổi bật của các công ty quản lý quỹ là họ có kiến thức chuyên sâu, dữ liệu và kinh nghiệm. Với chiến lược đa dạng hóa danh mục và giảm thiểu rủi ro, các quỹ hoạt động dưới sự giám sát nghiêm ngặt của các cơ quan chứng khoán và luật pháp.
Theo quy định của Ủy ban chứng khoán, một cổ phiếu không được chiếm quá 20% giá trị quỹ, và tổng giá trị các cổ phiếu trên 5% giá trị quỹ cũng không được vượt quá 40%. Các quỹ uy tín chỉ đầu tư vào các cổ phiếu có tiềm năng, không đầu tư vào những cổ phiếu bị đồn giá.
Công ty quản lý quỹ không được sử dụng vốn và tài sản của quỹ đại chúng để thực hiện các hoạt động sau:
- Đầu tư vào chứng chỉ quỹ của chính quỹ đại chúng đó hoặc các quỹ đầu tư khác.
- Đầu tư vượt quá 15% tổng giá trị chứng khoán đang lưu hành của một tổ chức phát hành.
- Đầu tư hơn 20% tổng tài sản của quỹ vào chứng khoán đang lưu hành của một tổ chức phát hành.
- Đầu tư hơn 30% tổng tài sản của quỹ vào các công ty có quan hệ sở hữu với nhau.
- Cho vay hoặc bảo lãnh bất kỳ khoản vay nào.
Việc cấp phép quỹ đại chúng đã khó, thậm chí có những quy định hạn chế thêm về đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro cho NĐT. Tiền của quỹ phải được gửi tại ngân hàng giám sát uy tín và hoàn toàn độc lập với công ty quản lý quỹ. Ngân hàng không chỉ giám sát mà còn giữ tiền và kiểm soát các hoạt động đầu tư của quỹ đại chúng theo đúng quy định và điều lệ công ty.
Với tất cả những yếu tố trên, các nhà đầu tư hoàn toàn có thể yên tâm đầu tư tiền vào quỹ đại chúng.
Dưới đây là thông tin đầy đủ về quỹ đại chúng mà Mytour đã tổng hợp. Hy vọng những gì được chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về khái niệm 'quỹ đại chúng'. Bổ sung thêm kiến thức và thông tin về lĩnh vực này để tự tin hơn trên con đường đầu tư của bạn. Hãy tiếp tục theo dõi những bài viết tiếp theo từ Mytour nhé.