Quy tắc chuyển từ các từ vay mượn sang katakana

Người Nhật khi mượn từ các ngôn ngữ khác thường sử dụng cách chuyển âm tương tự như chuyển tên các quốc gia sang chữ Katakana, tức là họ sử dụng hệ thống âm thanh của mình để phiên âm những từ này.

Có thể nói người Nhật mượn từ rất nhiều quốc gia khác không chỉ giới hạn ở Anh Mỹ, điều này dẫn đến nhiều từ có phát âm không giống như cách người Anh Mỹ phát âm mà hơn là giống như phát âm từ chữ Latinh.

Dưới đây là một số nguyên tắc để bạn dễ dàng theo dõi.

Quy tắc áp dụng cho các từ ngoại lai với nguyên âm a, i, u, e, o

Đây là những từ có thể phát âm dễ dàng theo hệ thống âm, do đó người Nhật chuyển đổi chúng sang chữ Katakana.

Ví dụ:

Banana → バナナ: chuối

Tomato →　トマト : cà chua

Ero →　エロ : dâm đãng

Memo →　メモ : ghi chú

Camera →　カメラ : máy ảnh

Cameraman →　カメラマン : người chụp ảnh

Đối với các nguyên âm trong tiếng Nhật không tồn tại, chúng sẽ được chuyển thành phụ âm gần nhất tương ứng.

Ví dụ như nguyên âm ơ →　ア : Driver (âm cuối là ơ) → ア　ドライバー

Đối với các phụ âm trong tiếng Nhật không có, chúng cũng sẽ được chuyển thành phụ âm gần nhất.

Ví dụ:

Ti →　チ　hoặc ティ(ticket) → チケット : vé

Wi →　ウィ(windows) →　ウィンドウズ : cửa sổ

Quy tắc áp dụng cho các từ ngoại lai có phụ âm cuối

Nếu phụ âm cuối là “t” và “d” => ト và ド

Nguyên nhân chính là do người Nhật không phát âm được các âm vị t (tờ) và d (đờ), do đó họ phát âm thành ト và ド

Ví dụ:

Hint →　ヒント : gợi ý

Post → posuto →　 ポスト : bưu phẩm, bưu kiện.

Tikket → chiketto → チケット : vé

Nếu từ kết thúc bằng “te” hoặc “de” nhưng vẫn phát âm là “t” và “d” thì vẫn đọc là ト và ド.

Ví dụ :

Note →　 noto ノート　: số ghi chép

Shade – shado →　 シェード : bóng

Nếu từ ngoại lai có phụ âm cuối là c , b, f, g, k, l, m, p, s sẽ được chuyển thành cột う tương ứng với từng phụ âm đó. Thông thường các phụ âm này đều là âm thanh. vì thế cột う (ク、ス、ブ…) là cột tương ứng gần nhất và có cảm giác âm thanh rõ nhất.

Ví dụ :

Desk →　desuku →　デスク : cái bàn dài

Mask → masuku →　マスク : mặt nạ

Glass → gurasu → グラス : cỏ

Club → kurabu → クラブ : câu lạc bộ

Milk → muruku → ミルク : sữa

Nếu từ ngoại lai có âm cuối là ce, be, fe, ge, ke, le, me, pe, se nhưng cách phát âm tương tự như c, b, f, g, k, l, m, p, s thì vẫn chuyển sang cột “u” tương ứng như trên.

Ví dụ :

Simple →　シンプル : đơn giản

Single →　シングル : độc thân, một mình

Các từ ngoại lai có trường âm

Đối với các từ ngoại lai có trường âm, người Nhật sẽ kéo dài phần nguyên âm từ phía trước và sau đó sử dụng trường âm để phát âm chúng.

Đối với các từ có chứa âm “-ar”, “-er”, “-ir”, “-ur”, “-or” sẽ được đọc theo quy tắc trường âm.

Ví dụ:

Car →　カー : ô tô

Curtain →　カーテン : rèm cửa

Các từ chứa âm “-ee-“, “-ea-”, “-ai-”, “- oa-”, “-au-“, “-oo-“ vẫn áp dụng quy tắc tương tự.

Ví dụ :

Tốc độ →　スピード : tốc độ

Phiếu giảm giá →　クーポン : phiếu giảm giá

Đối với các từ có chứa “-all”, “-al”, “-ol” cụ thể như sau:

Vàng →　ゴールド : vàng

Tất cả →　オール : tất cả

Với các âm “ –w”, “-y” sẽ là:

Màn trình diễn →　ショー : màn trình diễn

Sao chép →　コピー : copy

Đối với các âm “-a-e” “-o-e” “-u-e”:

Hộp →　ケース : hộp

Trò chơi →　ゲーム : trò chơi

Với các âm “-ation” và “-otion”:

Tự động hóa →　オートメーション : tự động

Dạng gần giống gel →　ローション : dạng gần giống gel

Với âm “-ire” “-ture”:

Văn hóa →　カルチャー : văn hóa

Quy tắc chuyển từ ngoại lai có âm ngắt “ッ”

Với âm “-ck” , “-x”, “-tch”, “-dge”:

Khối →　ブロック : khối

Diêm →　マッチ : diêm

Hộp →　ボックス : hộp

Với âm “-ss” “-pp” “-tt” “-ff”:

Mát xa →　　マッサージ : mát xa

Nhân viên →　 スタッフ : nhân viên

Với âm “- at”, “-ap”, “-et” “-ep” “-ip” , “-op”, “-og”, “-ic”, “-ot”:

Thuyền シップ : thuyền

Lưới ネット : lưới

Với âm “-oo-” “-ea-“ “-ou-“ “-ui-“:

Sách →　ブック : sách

Bánh quy →　クッキー : bánh quy

Trên đây là các quy tắc chuyển từ ngoại lai sang Katakana, chúng dựa chủ yếu vào quy tắc chuyển âm từ tiếng nước ngoài sang tiếng Nhật. Hy vọng bài viết của Trung tâm tiếng Nhật Mytour sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các từ vựng tiếng Nhật có nguồn gốc nước ngoài. Chúc bạn thành công!