Quy trình sản xuất là hàm số cho thấy sự liên hệ giữa sản lượng và các yếu tố đầu vào. Tức là, trong quy trình sản xuất, sản lượng là biến số phụ thuộc, còn các yếu tố đầu vào là biến số độc lập.
Trong kinh tế học vi mô, quy trình sản xuất phản ánh lượng hàng hóa được sản xuất từ các yếu tố đầu vào như vốn và lao động. Còn trong kinh tế học vĩ mô, nó thể hiện giá trị tổng sản phẩm nội địa dựa trên lượng lao động, vốn và công nghệ của nền kinh tế.
Trong các giáo trình kinh tế học cơ bản, quy trình sản xuất thường được biểu diễn bằng dạng Cobb-Douglas như sau:
- Y = ALK,
bao gồm:
- Y = sản lượng đầu ra
- L = lượng lao động đầu vào
- K = số lượng vốn
- A = hiệu suất tổng hợp của các yếu tố sản xuất
- α và β là các hệ số cho thấy sự thay đổi sản lượng tương ứng của lao động và vốn; chúng là hằng số và phụ thuộc vào công nghệ.
Nếu:
- α + β = 1,
thì quy trình sản xuất cho thấy lợi tức không thay đổi theo quy mô, tức là nếu lao động và vốn tăng thêm 20% thì sản lượng cũng sẽ tăng thêm chính xác 20%.
Nếu:
- α + β < 1,
thì quy trình sản xuất cho thấy lợi tức giảm dần theo quy mô.
Ngược lại, nếu:
- α + β > 1
thì quy trình sản xuất cho thấy lợi tức tăng theo quy mô.
Khi thị trường hoặc nền kinh tế hoạt động trong điều kiện cạnh tranh hoàn hảo, α và β có thể được coi là tỷ lệ đóng góp của lao động và vốn vào sản lượng.
Ngoài dạng Cobb-Douglas, quy trình sản xuất còn có thể xuất hiện dưới dạng hệ số cố định hoặc hệ số co giãn thay thế cố định.
- Romer, David (2000), Advanced Macroeconomics (ấn bản lần 2), McGraw-Hill/Irwin.
- Varian, Hal R. (1999), Intermediate Economics: A Modern Approach (ấn bản lần 5), W. W. Norton.