1. Điều gì làm nứt mạch máu dưới da?
Rạn nứt mạch máu dưới da xảy ra khi máu rò ra ngoài mạch và vào lớp mô dưới da mà không làm tổn thương da bề mặt. Khi đó, dưới da sẽ xuất hiện các đốm, điểm hoặc vùng chảy máu màu tím, đỏ, nâu hoặc hồng. Hiện tượng này thường do sự giảm số lượng hoặc chất lượng tiểu cầu mà không phải do va đập.
Rạn nứt mạch máu dưới da gây ra sự xuất huyết màu tím đỏ
2. Vỡ mạch máu dưới da ở người già - nguyên nhân và cách xử trí
2.1. Nguyên nhân khiến người già mắc phải vỡ mạch máu dưới da là gì?
Hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già không phải là hiếm nhưng thường bị bỏ qua, cho rằng là do quá trình lão hóa da hoặc xuất huyết nhẹ không đáng kể. Tuy nhiên, điều này có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nguy hiểm đối với người cao tuổi.
Nguyên nhân chính gây ra vỡ mạch máu dưới da ở người già thường là:
- Đái tháo đường: bệnh đái tháo đường xảy ra khi mức đường huyết cao, làm yếu da, mạch máu và thần kinh, có thể gây ra xuất huyết mạch máu.
- Tổn thương: va chạm, tai nạn, bị cháy nắng,... cũng có thể dẫn đến vỡ mạch máu dưới da ở người già.
- Quá trình lão hóa: sản xuất collagen giảm theo tuổi và lớp mỡ bảo vệ da cũng suy giảm. Vì vậy, hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già dễ xảy ra.
- Nhiễm trùng: nhiễm virus, sốt đốm Rocky Mountain hoặc viêm họng liên cầu cũng có thể gây ra vỡ mạch máu dưới da ở người già.
- Bệnh về máu: bạch cầu đơn nhân, bạch cầu cấp, giảm tiểu cầu,... thường gây ra hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già do ảnh hưởng đến quá trình đông máu.
Bệnh bạch cầu đơn nhân có thể là nguyên nhân của việc vỡ mạch máu dưới da ở người già
- Sốt xuất huyết: là một bệnh lý có thể gây ra xuất huyết trên nhiều vùng da của cơ thể, kèm theo nhiều triệu chứng như đau nhức cơ, sốt cao, suy nhược cơ thể,...
- Căng thẳng: nếu người già thường xuyên gặp căng thẳng, lo âu, cũng có thể dẫn đến vỡ mạch máu dưới da.
- Sử dụng thuốc: một số loại thuốc như chống đông máu, chống viêm không steroid, kháng sinh, trị trầm cảm, an thần, chống ung thư,... có thể gây ra hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già.
2.2. Phương pháp điều trị khi người già mắc phải vỡ mạch máu dưới da
Nếu vỡ mạch máu dưới da ở người già chỉ do tổn thương, có thể thực hiện một số biện pháp như sau:
- Chườm lạnh
Sử dụng túi lạnh hoặc khăn có bọc đá chườm trực tiếp lên vùng da bị vỡ mạch máu trong khoảng 10 - 20 phút để giảm đau và sưng. Nên thực hiện biện pháp này từ 3 lần trở lên mỗi ngày, tùy thuộc vào mức độ xuất huyết của từng người.
Tuy nhiên, trong 48 giờ đầu sau khi bị tổn thương gây vỡ mạch máu, tránh những hoạt động có thể làm tăng sưng như tắm nước nóng, uống rượu, sử dụng túi chườm nóng,... Sau khoảng thời gian này, nếu vết thương không sưng nữa và có thể sử dụng túi chườm nóng kết hợp với vận động nhẹ nhàng để hỗ trợ quá trình phục hồi sớm hơn.
- Sử dụng băng bó
Trong trường hợp da bị vỡ mạch máu và sưng phình, bạn có thể sử dụng băng bó để bao phủ vùng da, nhưng nhớ không nên buộc quá chặt để tránh tình trạng sưng nhiều hơn ở phần da bên dưới vùng bị ảnh hưởng.
- Thả lỏng tâm trí
Như đã đề cập trước đó, việc vỡ mạch máu dưới da ở người cao tuổi thường xuyên liên quan đến căng thẳng và lo âu. Vì vậy, để cải thiện tình hình, hãy giảm bớt áp lực, lo lắng và dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn có thể.
- Bổ sung nước cho cơ thể
Trong một số trường hợp, việc vỡ mạch máu dưới da có thể xuất phát từ tình trạng sốc do mất nước nặng, vì vậy việc bổ sung nước cho cơ thể là điều cực kỳ quan trọng.
- Sử dụng thuốc giảm đau
Bạn có thể sử dụng một số loại thuốc giảm đau như Ibuprofen hoặc Paracetamol nếu bạn gặp vấn đề về vỡ mạch máu dưới da kèm theo cơn đau, nhưng nhớ tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Người cao tuổi gặp vấn đề về vỡ mạch máu dưới da kèm theo triệu chứng bất thường cần phải thăm bác sĩ để được chẩn đoán chính xác
Nếu phát hiện tình trạng vỡ mạch máu dưới da chỉ kéo dài từ 3 đến 5 ngày rồi tự biến mất, có thể đó chỉ là hiện tượng thông thường do một số yếu tố bên ngoài gây ra. Tuy nhiên, những trường hợp vỡ mạch máu dưới da nghiêm trọng hơn có thể là nguyên nhân của các vấn đề như chảy máu ở miệng, mũi, dưới mắt, hệ tiêu hóa, não,... gây ra nhiều biến chứng như rối loạn ngôn ngữ, rối loạn thị giác, méo miệng, tê liệt một nửa cơ thể,...
Do đó, nếu bạn phát hiện có vỡ mạch máu dưới da kèm theo các triệu chứng như sốt, chảy máu chân răng, chảy máu từ cam, đa kinh, rối loạn kinh nguyệt, hạch to, lách to, gan to, giảm cân, rối loạn ý thức,... hãy cẩn thận và đi khám bác sĩ chuyên khoa ngay để tìm hiểu nguyên nhân vì có thể bắt nguồn từ các bệnh lý nguy hiểm.
2.3. Cách phòng tránh vỡ mạch máu dưới da cho người cao tuổi
Để tránh nguy cơ vỡ mạch máu dưới da ở người cao tuổi do chấn thương, bạn nên:
- Sắp xếp không gian trong nhà gọn gàng, lát sàn hoặc sử dụng thảm chống trơn để giảm nguy cơ té ngã, va chạm.
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin, đặc biệt là các loại vitamin C, K, B12 hoặc axit folic.
- Hạn chế tham gia các hoạt động thể thao mạnh để tránh nguy cơ chấn thương và tai nạn. Thay vào đó, nên lựa chọn những bài tập nhẹ nhàng và phù hợp với sức khỏe.
- Tránh căng thẳng, lo lắng và tạo ra tâm trạng tích cực.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe tiềm ẩn.
Tóm lại, có nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người cao tuổi và mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào những yếu tố này cũng như các triệu chứng đi kèm. Do đó, nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường, tốt nhất là đưa người bệnh đến các cơ sở y tế uy tín để được khám và điều trị kịp thời.