
Cuộc đời phong phú của Rembrandt Harmenszoon van Rijn, một họa sĩ, một tài năng trong việc thể hiện các bức tranh và một nghệ sĩ khắc axit vĩ đại, là biểu tượng cho sự sống động và đa dạng của thị trường nghệ thuật Hà Lan vào thế kỷ 17. Vượt qua tất cả những bi kịch cá nhân, Rembrandt luôn gắn bó với cây cọ và bảng vẽ. Di sản mà ông để lại cho thế hệ sau là vô cùng to lớn: hơn 600 bức tranh dầu, 1.300 bức tranh khắc, 2.000 bản vẽ… Ông cũng là người thầy của gần như tất cả các họa sĩ hàng đầu ở Hà Lan thế kỷ XVII.
“REMBRANDT: Cuộc đời và tác phẩm qua 500 hình ảnh” là một tài liệu tham khảo toàn diện và sâu sắc về họa sĩ và nghệ sĩ khắc axit hàng đầu người Hà Lan, Rembrandt. Tác phẩm giải thích lý do tại sao Rembrandt được coi là một trong những danh họa lớn nhất trong lịch sử hội họa châu Âu.
Cuốn sách trình bày tiểu sử và sự nghiệp của danh họa với hình ảnh sinh động và minh họa qua hai phần: Phần đầu tiên khám phá cuộc đời của Rembrandt, nghiên cứu bối cảnh lịch sử của Hà Lan thế kỷ 17; phân tích những năm tháng đầu đời, thăng trầm trong cuộc sống cá nhân, các mối quan hệ và giáo dục của nghệ sĩ. Nó trình bày quá trình sáng tạo của ông và những ảnh hưởng đã hướng dẫn ông phát triển nghệ thuật của mình, chuyển từ phong cách Baroque hoành tráng sang phong cách tối giản hơn, bao gồm cả kỹ thuật khắc axit, tranh chân dung, chân dung tự họa, tranh phong cảnh và hình họa. Phần thứ hai là một bộ sưu tập hình ảnh với hơn 300 tác phẩm ấn tượng của Rembrandt thuộc nhiều thể loại, được giải thích với thông tin quan trọng, đầy đủ về các bức tranh, những bức họa đẹp và đáng chú ý nhất của nghệ sĩ, kèm theo phân tích từ các chuyên gia về phong cách và kỹ thuật của ông. Tranh được in màu trên giấy chất lượng cao, giúp bạn trải nghiệm tốt nhất khi khám phá những tác phẩm xuất sắc của nhà họa sĩ vĩ đại này.
'Rembrandt ưu tiên sự thật và chân thành hơn là sự hài hòa và cái đẹp'
Ông không ngần ngại vẽ những người xấu xí, nghèo đói và khổ cực. Điều này khác biệt hoàn toàn so với hội họa Ý thời Phục hưng. Rembrandt đã có ảnh hưởng lớn đối với các họa sĩ Hà Lan sau này.
Ngày nay, trong khi trào lưu chụp ảnh tự sướng (selfie) đang phát triển mạnh mẽ, có lẽ nhiều người chưa biết rằng Rembrandt có thể là người đã khởi đầu cho xu hướng này, với gần 100 bức chân dung tự vẽ trong cuộc đời. Chỉ khác là ngày nay, khán giả thường chọn những bức ảnh tự sướng đẹp nhất và 'ảo' nhất để trưng bày. Nhưng Rembrandt lại thực hiện theo cách ngược lại. Những bức chân dung thực tế của ông trở thành biểu tượng của sự can đảm và thể hiện mối liên kết của ông với cuộc sống thực tế. Các tác phẩm của Rembrandt đã thay đổi qua nhiều năm, tạo ra một bộ sưu tập đồ sộ, bao gồm hàng chục bức chân dung tự vẽ và nhiều bức chân dung của những người có ảnh hưởng tại Amsterdam. Ông thường sử dụng kỹ thuật một cách tinh tế đến mức làm cho cả những nghệ sĩ điêu khắc nổi tiếng như Auguste Rodin cũng phải ngưỡng mộ.
Rembrandt đã nổi bật với kỹ thuật sơn màu khi thực hiện những bức chân dung khám phá bản chất của hiện thực. Khi nhìn gần, người ta sẽ kinh ngạc trước độ dày của sơn, những vết sơn và những đường vẽ, được tạo nên từ những nét vẽ ngắn. Nhưng khi nhìn từ xa, bức tranh trở nên chân thực hơn, kỹ thuật vẽ không còn hiện rõ nữa.
Rembrandt đã khuyên những người mua tranh của mình: “Hãy treo bức tranh dưới ánh sáng mạnh và bạn sẽ thấy nó từ xa. Mùi của sơn sẽ làm bạn buồn nôn”. Nhà văn Arnold Houbraken nói rằng lớp sơn của Rembrandt “được phủ lên như là người thợ sơn nhà đang sơn”. Ông nói rằng Rembrandt “đã từng vẽ một bức tranh mà lớp sơn dày đến nỗi chỉ cần một chút nữa là bạn có thể cầm bắt phần chóp sơn mà nhấc nó lên khỏi bức tranh”.
'Một nghệ sĩ khắc axit vượt trội'
Rembrandt đã phát triển phương pháp riêng để thực hiện các bản khắc axit. Ông sử dụng sáp mềm để phủ lên bề mặt của tấm đồng, sau đó vẽ các đường nét và tạo ra các rãnh sâu hơn bằng dụng cụ khắc nguội có mũi nhọn. Trong quá trình in, ông ưa chuộng giấy da bê, giấy Nhật Bản hoặc giấy Trung Quốc làm chất liệu trung gian; ông thích tìm kiếm những loại giấy không phổ biến. Ông thường thử nghiệm với các phương pháp khác nhau để tái tạo hình ảnh của mình, thường tạo ra những phương pháp sáng tạo mới. Ngoài ra, ông cũng sản xuất nhiều phiên bản khác nhau của cùng một bức tranh khắc axit, để những người sưu tập có thể mua nhiều hơn một bản in. Bằng cách điều chỉnh một chút cách miêu tả các chi tiết, như việc thêm hoặc bớt phụ kiện trên người phụ nữ, hoặc là việc thay đổi ánh sáng, các bản khắc axit khác nhau sẽ được bán như là “tác phẩm mới”, từ đó mang về nhiều tiền hơn cho nghệ sĩ khắc axit Rembrandt.
Để tạo ra các bức tranh khắc axit, các nghệ sĩ sử dụng bút hoặc kim kim loại để vẽ hình trên một tấm đồng, thép hoặc kẽm đã được phủ một lớp sáp mỏng chống axit. Bản khắc sau đó được ngâm trong dung dịch axit, và ở mọi nơi trên bản khắc mà đã vẽ, axit sẽ ăn vào những rãnh đã được vẽ. Thời gian ngâm bản khắc quyết định độ sâu của các nét vẽ, từ đó tạo ra ánh sáng và bóng tối trong bản in. Khi bản khắc được rút ra khỏi axit, một loại mực chứa dầu được đánh vào bề mặt của bản khắc. Bề mặt sau đó được lau sạch, để lại mực trong các rãnh của những đường vẽ đã bị ăn mòn. Bản khắc axit với mực sau đó được đặt trên máy in, cùng với tờ giấy in, sau đó được ép qua các con lăn để tạo ra bản in của bản khắc axit.
Nhờ cách tiếp cận độc đáo của tác giả Rosalind Ormiston, độc giả không chỉ đơn giản là tìm hiểu về tiểu sử dày đặc như thông thường mà với cuốn sách 'Rembrandt: Cuộc đời và tác phẩm qua 500 hình ảnh', họ còn được thưởng thức các hình minh họa tuyệt vời, màu sắc sống động về họa sĩ đã góp phần tạo ra diện mạo của hội họa phương Tây và thế giới.
Rembrandt mất trong cảnh nghèo khổ, có lúc chỉ bán được một bức tranh với giá 6 Florin. Nhưng với thời gian, Rembrandt đã trở thành niềm kiêu hãnh của Hà Lan. Ông là một họa sĩ hiện thực vĩ đại với những tác phẩm vô giá, tồn tại mãi với nhân loại.
Cuốn sách này rất phù hợp với những độc giả quan tâm đến lịch sử, văn hóa, và nghệ thuật nói chung, đặc biệt là nền hội họa Hà Lan trong thế kỷ 17 và danh họa Rembrandt cụ thể. Các học sinh, sinh viên, những người làm việc và nghiên cứu trong lĩnh vực nghệ thuật, đều sẽ thấy quan tâm và muốn tìm hiểu về hội họa Hà Lan cũng như về Rembrandt.
VỀ TÁC GIẢ
Rosalind Ormiston là một nhà lịch sử nghệ thuật và kiến trúc, cũng là tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng về các danh nhân nghệ thuật như Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rembrandt, Vincent Van Gogh, Paul Gauguin, Egon Schiele, Alphonse Mucha, Edward Hopper, J.M.W. Turner và Pablo Picasso. Ngoài ra, Rosalind Ormiston còn giảng dạy về lịch sử nghệ thuật, kiến trúc và thiết kế, lịch sử nhiếp ảnh, vật liệu và văn hóa thị giác tại Đại học Kingston, London, từ năm 2002-2012.
Một số tác phẩm nổi bật của cô:
- Michelangelo: Cuộc đời và Tác phẩm qua 500 hình ảnh, Lorenz Books (2010) (đã xuất bản tại Việt Nam)
- Vincent van Gogh: Cuộc đời qua Thư và Hình ảnh, Flame Tree Publishing (2011)
- Leonardo da Vinci: Cuộc đời và Tác phẩm qua 500 hình ảnh, Lorenz Books (2011) (đã xuất bản tại Việt Nam)
- Rembrandt: Cuộc đời và Tác phẩm qua 500 hình ảnh, Lorenz Books (2012) (đã xuất bản tại Việt Nam)
- 50 Phong trào Nghệ thuật bạn cần Biết, Prestel Publishing (2014)
- Nguồn Gốc của Nghệ thuật Hiện đại, Flame Tree Publishing (2015)
- Picasso, Prestel Publishing (2020)