
Rệp sáp | |
---|---|
Phân loại khoa học | |
Giới (regnum) | Animalia |
Ngành (phylum) | Arthropoda |
Lớp (class) | Insecta |
Bộ (ordo) | Hemiptera |
Phân bộ (subordo) | Sternorrhyncha |
Liên họ (superfamilia) | Coccoidea |
Họ (familia) | Pseudococcidae |
Chi (genus) | Planococcus |
Loài (species) | P. citri |
Danh pháp hai phần | |
Planococcus citri Risso, 1813 |
Rệp sáp (Tên khoa học: Planococcus citri) là một loài rệp thuộc họ Pseudococcidae, thường tấn công các loài cây ăn trái có múi và cây công nghiệp khác, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nông nghiệp.
Đặc điểm
Rệp sáp, còn gọi là Citrus mealybug (rệp sáp cam quýt), thường thấy trên cây bưởi và các cây thuộc họ cam quýt. Tuy nhiên, chúng cũng gây hại chủ yếu trên các cây công nghiệp như cà phê (cà phê chè và cà phê vối), ca cao, hồ tiêu, dừa, khóm, cùng với nhiều loại cây khác như nho, chuối, xoài, gừng, và các loại hoa, rau. Chúng được ghi nhận trên hơn 70 họ cây trồng khác nhau. Loài rệp sáp Planococcus citri rất phổ biến, phân bố rộng rãi toàn cầu, chủ yếu ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, và đặc biệt là các nước trồng cà phê.
Rệp sáp thường sống và gây hại ở chùm quả, mặt dưới lá, nách lá, cành tiêu, và cả dưới rễ cây. Chúng chích hút nhựa làm quả héo rụng sớm và tạo điều kiện cho nấm muội phát triển, khiến vỏ quả và mặt lá bị đen, ảnh hưởng đến quang hợp. Một số loài kiến sống cộng sinh với rệp, giúp di chuyển rệp từ nơi này sang nơi khác khi nhựa đã cạn kiệt. Đổi lại, chất bài tiết của rệp chứa nhiều đường mật, làm thức ăn cho kiến.
Rệp sáp tấn công các bộ phận của cây, đặc biệt là tán lá và trái, cũng như vùng rễ. Khi rệp sáp xâm nhập vào vùng rễ, lá cây có thể bị héo vàng, trông giống như triệu chứng của tình trạng khô hạn. Rễ cây thường bị phủ lớp mô nấm màu trắng xanh và phát triển còi cọc. Loài rệp sáp Planococcus citri có khả năng di chuyển tích cực trong suốt vòng đời của chúng. Con đực sống khoảng 27 ngày (từ khi nở đến khi trưởng thành và chết), trong khi con cái sống khoảng 115 ngày. Thời gian vòng đời (từ trứng đến khi đẻ trứng) dao động từ 20 đến 44 ngày.
- Biện pháp phòng trừ rệp sáp (Planococcus citri Risso) trên cây công nghiệp