Retail là gì? Các mô hình bán lẻ – Retailer phổ biến tại Việt Nam

Retail là thuật ngữ thường gặp trong ngành thương mại, nhưng không phải ai cũng nắm rõ ý nghĩa của nó. Retail không chỉ là việc mua bán hàng hóa mà còn bao gồm nhiều hình thức khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ giải thích chi tiết khái niệm Retail và vai trò của nó trong nền kinh tế hiện đại.

Khái niệm Retail

Retail, hay bán lẻ, là quá trình cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ trực tiếp đến tay người tiêu dùng cuối cùng, thông qua các cửa hàng hoặc nền tảng trực tuyến. Retail bao gồm nhiều loại hình như cửa hàng tiện lợi, siêu thị, cửa hàng thời trang, cửa hàng điện tử và các trang web bán hàng trực tuyến. 

Retail nhằm mục đích cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ cho người tiêu dùng cuối cùng, thường với số lượng nhỏ hơn so với bán buôn, và giá cả được điều chỉnh theo nhu cầu và khả năng chi trả của khách hàng cá nhân.

Lịch sử hình thành và phát triển của Retail

Sau khi hiểu rõ Retail là gì, hãy cùng tìm hiểu về sự phát triển lịch sử của khái niệm này. Retail đã trải qua nhiều giai đoạn và ngày càng trở nên phổ biến trên thị trường: 

Thời kỳ Cổ Đại

Kể từ thời kỳ Cổ đại, các nền văn minh như Ai Cập, Hy Lạp và La Mã đã hình thành các phương thức bán lẻ cơ bản. Các chợ ngoài trời và khu vực bán hàng dọc các con đường chính là những hình thức phổ biến, nơi người tiêu dùng có thể mua sắm hàng hóa thiết yếu từ nhiều người bán khác nhau.

Thời kỳ Trung Cổ

Trong thời kỳ Trung cổ, hình thức Retail đã bắt đầu xuất hiện với các cửa hàng bán lẻ tại các thành phố lớn. Những cửa hàng này thường được gọi là “shops” hoặc “mercers”, chuyên cung cấp một loại sản phẩm nhất định như vải vóc, đồ trang sức hoặc gia vị.

Cuối thế kỷ 19

Vào cuối thế kỷ 19, các cửa hàng bách hóa lớn như Harrods ở London và Macy’s ở New York đã phát triển mạnh mẽ. Những cửa hàng này cung cấp một loạt sản phẩm từ thực phẩm, quần áo đến đồ gia dụng, mở ra một kỷ nguyên mới của sự tiện lợi trong mua sắm. Sự phát triển của các phương tiện vận chuyển cùng công nghệ như điện tín và điện thoại đã thúc đẩy hoạt động bán lẻ, kết nối nhà sản xuất với người tiêu dùng rộng rãi hơn.

Thế kỷ 20

Thế kỷ 20 chứng kiến sự hình thành rõ nét của khái niệm Retail. Các siêu thị và trung tâm thương mại đã trở nên phổ biến, mang đến cho khách hàng trải nghiệm mua sắm đa dạng và tiện lợi hơn. Các chuỗi cửa hàng lớn như Walmart và Carrefour đã mở rộng mô hình bán lẻ ra toàn cầu.

Cuối thế kỷ 20 – Đầu thế kỷ 21

Cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 đánh dấu sự bùng nổ của bán lẻ trực tuyến. Sự xuất hiện của các trang web thương mại điện tử như Amazon và eBay đã làm thay đổi hoàn toàn cách người tiêu dùng thực hiện giao dịch mua sắm.

Từ thế kỷ 21

Bước vào thế kỷ 21, ngành bán lẻ tiếp tục được cách mạng hóa nhờ công nghệ số. Sự phát triển của các nền tảng thương mại điện tử, ứng dụng di động và các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu đã tạo ra một trải nghiệm mua sắm đa kênh, kết hợp giữa cửa hàng truyền thống, trực tuyến và di động để phục vụ khách hàng một cách tốt nhất.

Retail đóng vai trò gì trong thị trường hiện nay?

Retail có vai trò then chốt trong việc nối kết nhà sản xuất hoặc nhà cung cấp với người tiêu dùng cuối cùng. Thông qua các cửa hàng truyền thống và trực tuyến, sản phẩm và dịch vụ được chuyển đến tay khách hàng một cách thuận tiện, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng hàng ngày và đảm bảo sự tiếp cận dễ dàng với các sản phẩm thiết yếu.

Hoạt động bán lẻ cũng đóng góp quan trọng vào nền kinh tế bằng việc tạo ra nhiều cơ hội việc làm, khuyến khích chi tiêu và thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp liên quan như logistics, marketing và dịch vụ khách hàng. Các cửa hàng bán lẻ, từ doanh nghiệp nhỏ đến các chuỗi cửa hàng lớn, đều góp phần tạo ra thu nhập và duy trì sự phát triển kinh tế.

Retail không chỉ đơn thuần là cung cấp sản phẩm mà còn tạo dựng trải nghiệm mua sắm độc đáo cho khách hàng. Mỗi chi tiết từ thiết kế cửa hàng, cách trưng bày sản phẩm đến dịch vụ khách hàng đều góp phần nâng cao sự hài lòng và xây dựng lòng trung thành với thương hiệu.

Chuỗi cung ứng trong lĩnh vực Retail là gì?

Mô hình cơ bản của Retail thường bao gồm ba yếu tố chính: Nhà sản xuất → Nhà bán lẻ → Người tiêu dùng.

Trong mô hình này, nhà sản xuất tạo ra sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị trường. Người tiêu dùng ở giai đoạn cuối nhận và sử dụng sản phẩm để thỏa mãn nhu cầu cá nhân của mình.

Trong mô hình này, các nhà bán lẻ đóng vai trò là cầu nối giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng. Họ nhập hàng hóa từ nhà sản xuất với số lượng lớn và sau đó bán lại cho người tiêu dùng với giá cao hơn, nhằm thu lợi từ sự chênh lệch giá này.

Các hình thức bán lẻ – Retailer phổ biến tại Việt Nam

Các hình thức Retailer là gì? Theo từng yếu tố kinh doanh, nhiều loại hình bán lẻ đã xuất hiện trên thị trường. Dưới đây là các phân loại phổ biến:

Dịch vụ bổ sung

Dựa trên tiêu chí dịch vụ bổ sung, Retail có thể được chia thành 3 loại chính:

• Tự phục vụ: Khách hàng tự chọn sản phẩm và thanh toán tại quầy. Ví dụ: Coopmart, VinMart.
• Hỗ trợ dịch vụ: Khách hàng nhận được sự tư vấn và hướng dẫn sử dụng từ nhân viên. Ví dụ: Các cửa hàng điện máy.
• Dịch vụ cao cấp: Cung cấp sản phẩm xa xỉ với dịch vụ tư vấn và hậu mãi tận tâm. Ví dụ: Showroom xe hơi hạng sang hoặc các thương hiệu thời trang cao cấp.

Dòng sản phẩm

Khi phân loại Retail theo dòng sản phẩm, chúng ta có các nhóm phân loại như sau:

• Chuyên dụng: Tập trung vào các sản phẩm đáp ứng nhu cầu đặc thù. Ví dụ: cửa hàng dụng cụ thể thao, cửa hàng dược phẩm.
• Tạp hóa/Bách hóa: Cung cấp đa dạng mặt hàng phục vụ nhu cầu hàng ngày. Ví dụ: Bách Hóa Xanh, Vinmart+.
• Siêu thị: Cung cấp nhiều loại sản phẩm khác nhau. Ví dụ: Emart, Lotte Mart.
• Tiện lợi: Cung cấp sản phẩm và thực phẩm chế biến sẵn. Ví dụ: Circle K, Ministop.
• Superstore: Kết hợp mô hình siêu thị và cửa hàng khuyến mãi. Ví dụ: Best Buy.

Giá cả

Khi phân loại Retail theo tiêu chí giá cả, các phân loại phổ biến bao gồm:

• Khuyến mãi: Bán hàng giảm giá hoặc khuyến mãi với số lượng lớn. Ví dụ: Walmart.
• Cao cấp: Cung cấp sản phẩm đắt tiền với dịch vụ hậu mãi cao cấp. Ví dụ: Showroom Mercedes, cửa hàng Supreme.

Quyền sở hữu

Quyền sở hữu trong lĩnh vực Retail được phân loại như thế nào? Theo quyền sở hữu, Retail có thể được phân chia thành các loại cụ thể sau đây:

Phương thức tương tác

Dựa vào phương thức tương tác, Retail có thể được phân loại thành các nhóm như sau:

Các ưu điểm và nhược điểm của Retail

Để có cái nhìn toàn diện về Retail, hãy cùng điểm qua những ưu điểm và nhược điểm của mô hình này dưới đây:

Ưu điểm của Retail là gì?

• Mô hình Retail giúp phân phối sản phẩm tới tay người tiêu dùng nhanh chóng và thuận tiện, đặc biệt quan trọng để đáp ứng nhu cầu hàng ngày của khách hàng.
• Retail không chỉ cung cấp hàng hóa mà còn mang lại trải nghiệm mua sắm tích cực. Các cửa hàng, dù là truyền thống hay trực tuyến, thường được thiết kế để thu hút và làm hài lòng khách hàng.
• Mô hình này khuyến khích các doanh nghiệp không ngừng đổi mới sản phẩm và dịch vụ để giữ chân khách hàng. Sự cạnh tranh trong ngành cũng thúc đẩy sự sáng tạo và cải tiến liên tục.
• Ngành bán lẻ đóng góp đáng kể vào việc tạo ra việc làm, từ các công việc trực tiếp tại cửa hàng đến các vị trí trong chuỗi cung ứng, marketing, và dịch vụ khách hàng.
• Các nhà bán lẻ có thể áp dụng nhiều chiến lược định giá linh hoạt như khuyến mãi, giảm giá và các chương trình địa phương để thu hút khách hàng và tăng doanh thu.

Nhược điểm của Retail là gì?

• Mô hình Retail có thể đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu và chi phí vận hành cao, đặc biệt với các cửa hàng vật lý, bao gồm thuê mặt bằng, trang thiết bị và nhân công.
• Quản lý hàng tồn kho có thể phức tạp, với nguy cơ dư thừa hoặc thiếu hàng, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh và lợi nhuận.
• Ngành bán lẻ thường xuyên đối mặt với áp lực cạnh tranh cao từ cả đối thủ truyền thống và các kênh bán lẻ trực tuyến, ảnh hưởng đến khả năng duy trì lợi nhuận và thị phần.
• Vị trí của cửa hàng vật lý rất quan trọng. Một địa điểm không thuận tiện có thể dẫn đến lượng khách thấp và doanh thu không đạt yêu cầu.
• Mô hình bán lẻ hiện đại yêu cầu cập nhật công nghệ tiên tiến để quản lý đơn hàng, thanh toán và chăm sóc khách hàng. Việc không cập nhật công nghệ có thể làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

Một số thuật ngữ liên quan đến lĩnh vực bán lẻ là gì?

Ngoài việc hiểu về Retail, chúng ta cũng nên khám phá một số thuật ngữ liên quan như sau:

Retail Manager là gì?

Retail Manager (Quản lý bán lẻ) là người đảm nhiệm việc điều hành và quản lý các hoạt động hàng ngày của cửa hàng hoặc chuỗi cửa hàng bán lẻ. Họ phụ trách giám sát nhân viên, quản lý hàng tồn kho, đảm bảo dịch vụ khách hàng chất lượng và thực hiện các chiến lược kinh doanh để đạt được mục tiêu doanh thu.

Retail Audit là gì?

Retail Audit (Kiểm toán bán lẻ) là quá trình kiểm tra và đánh giá toàn diện các hoạt động và quy trình của cửa hàng bán lẻ nhằm đảm bảo việc tuân thủ các chính sách, quy định và tiêu chuẩn của công ty. Việc kiểm toán có thể bao gồm kiểm tra tài chính, quy trình quản lý hàng tồn kho và chất lượng dịch vụ khách hàng.

LS – Retail là gì?

LS – Retail là một phần mềm quản lý bán lẻ toàn diện được thiết kế để hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc quản lý hàng tồn kho, điểm bán hàng và các hoạt động kinh doanh khác. Phần mềm này cung cấp công cụ để tối ưu hóa quy trình bán hàng, quản lý tài chính và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Tóm lại, khái niệm về Retail đã được làm rõ trong bài viết. Retail là một phần không thể thiếu trong nền kinh tế, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối sản phẩm từ nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng. Hiểu biết về Retail giúp chúng ta nhận diện sự phong phú và ảnh hưởng của các mô hình bán lẻ trong cuộc sống hàng ngày.