Buzz
Đề Thi Học Sinh Giỏi môn Ngữ Văn năm 2019 từng đặt ra một câu hỏi khiến nhiều người tò mò: “Sẽ có thời điểm nào đó, máy móc có thể sáng tác văn học, thơ ca. Khi đó, sáng tạo trong văn học còn phải là đặc quyền của con người không?”. Tôi không chắc chắn liệu con người sẽ luôn giữ vị thế độc tôn trong lĩnh vực văn chương, khi hiện nay, một con robot của Nhật Bản đã có thể sáng tác tiểu thuyết. Nhưng tôi tin chắc rằng, robot sẽ không bao giờ so sánh được với con người nghệ sĩ. Con người có trái tim, và đó mới là yếu tố đặc biệt tạo nên những tác phẩm văn học độc đáo. Giống như cuốn sách Người Gửi Thư Tình, tác giả Nguyễn Hoàng Vũ phải trải qua những cung bậc cảm xúc của thanh xuân mới có thể sáng tác nên những tác phẩm đặc sắc. Cuốn sách dành cho tất cả những ai đã và đang ở tuổi trẻ muốn trải nghiệm những khoảnh khắc đáng nhớ nhất, những cảm xúc mà chỉ có thể trải qua một lần.
Người Gửi Thư Tình là một tập hợp những câu chuyện ngắn được tác giả gọi là “những mảnh ghép cuộc sống qua góc nhìn của tuổi trẻ”. Bạn đọc có thể không quan tâm nhiều đến nội dung câu chuyện, bởi vì chúng cũng đơn giản như cuộc sống hàng ngày, như bất kỳ tâm sự nào trên mạng. Tuy nhiên, cuốn sách sẽ mang lại nhiều cảm xúc vì nó đề cập đến những trải nghiệm của chúng ta, cũng như những khía cạnh của cuộc sống mà chúng ta chưa biết đến. Tôi không nghĩ rằng Hoàng Vũ là một nhà văn, không phải vì đó là một cái tên lạ mắt trên thị trường văn học mà bởi vì cách viết của ông giống như một chàng trai trẻ ngồi trà đá và kể chuyện khiến tôi cảm thấy như vậy. Đến với Người Gửi Thư Tình, thực sự là một gió mới cho những điều mà chúng ta đã biết trước đó.
Người Gửi Thư Tình
Tên của cuốn sách cũng là tiêu đề của truyện ngắn đầu tiên. Sau khi đọc xong cuốn sách, tôi đã hiểu tại sao lại là Người Gửi Thư Tình mà không phải là bất kỳ cái tên nào khác.
Nàng hai tư tuổi. Xinh đẹp, nhưng hơi điên.
…
Trên trang 203, nàng phát hiện một từ tiếng Pháp rất thú vị: postillon d’amour. Tất nhiên, nàng không hiểu tiếng Pháp. Nhưng dịch giả thông minh đã giải thích cho nàng biết đó là một từ tiếng Pháp, có nghĩa là người đưa thư tình.
…
Nàng xinh đẹp, chỉ tiếc là hơi điên. Nhưng anh hạnh phúc.
Truyện ngắn được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau nhưng điểm đặc biệt của nó là tính cô đọng trong nội dung. Tôi ấn tượng với cách viết của Hoàng Vũ trong truyện ngắn đầu tiên, cũng là truyện chứa ý tưởng của hầu hết những tác phẩm sau này. Anh viết về một cô gái vì say mê cụm từ “người đưa thư tình” trong một cuốn sách mà quyết định thử sức với công việc đó. Nhưng đời không như mơ. Cô gặp sự cố với người đầu tiên vì anh ta lợi dụng bức thư để tiếp cận đạo diễn và xin thử vai. Mọi ước mơ của cô tan biến trước sự thực dụng của người khác. Đọc câu chuyện này, tôi thấy rõ hồn tuổi trẻ. Ai cũng có những ước mơ trong tuổi thanh xuân như cô ấy. Ai cũng từng ngẩn ngơ với những mơ ước vụn vặt tan biến trước thực tế cuộc sống.
Và tôi nói, tuổi trẻ ấy “Xinh đẹp, nhưng hơi điên”.
Những ai từng trải qua tuổi trẻ với những cảm xúc dồn dập chắc chắn sẽ hiểu. Chúng ta điên cuồng và ngây ngô, say mê và không chút e ngại. Chính sự sống động không ngừng nghỉ như vũ trụ vô tận khiến tuổi trẻ trở nên đẹp đẽ nhất. Và sự bất ngờ của cô gái trong câu chuyện cũng chính là những điều bất ngờ mà cuộc sống ban tặng cho thanh xuân của mỗi người.
Đương nhiên, cái đẹp ở đây bao gồm cả sự bi kịch.
Anh thầm lặng thở dài, yêu nàng không biên giới.
Nàng quyết định không làm người gửi thư tình nữa.
Đó là những tiếng thở dài của người trẻ, là lúc từ bỏ những thứ mình trước đây rất quan trọng. Xin đừng hiểu lầm rằng đó là sự yếu đuối của tuổi thanh xuân khi gục ngã mà không muốn đứng dậy, chỉ bịt kín trong nỗi buồn của những văn nhân thế kỷ trước. Chúng ta ngày nay đã không còn là những 'cây nến buồn thành phố' nữa. Nỗi buồn đó chẳng qua chỉ là do yêu thương quá nhiều, hy vọng quá lớn.
16 truyện ngắn nhưng chỉ có một câu chuyện tưởng tượng, với yếu tố kì ảo. Giống như một bức thư tình, chứa đựng sự điên cuồng, lo lắng và nỗi buồn sâu kín, 16 câu chuyện là những bức thư đậm chất cảm xúc. Hoàng Vũ sẽ dẫn dắt bạn qua từng trạng thái cảm xúc với một phong cách văn chương mà tôi gọi là rất hoang dại, tự nhiên. Đó chính là tuổi trẻ mà tác giả mô tả:
Người gửi thư tình chính là những mảnh vụn cuộc sống qua góc nhìn của tuổi trẻ. Tuổi trẻ, đó là thời kỳ của những thất bại và khởi đầu mới, của những ước mơ và ảo tưởng, của sự hồn nhiên không suy nghĩ, của những tiếng thở dài và niềm đam mê...
Những bức thư dành cho bạn và cho tôi
Cuộc sống luôn phức tạp. Bạn sẽ không bao giờ biết ông lão ở xa lánh vì những vết thương chiến tranh anh dũng vì đất nước. Bạn cũng sẽ không bao giờ biết người đàn ông bạn nhìn thấy cười nhạo thực ra đang yếu đuối, anh ấy đang khóc vì điều gì. Có thể là mẹ anh ta vừa qua đời. Vì cuộc sống thường đi theo lý thuyết của tảng băng trôi 7 phần chìm và chỉ có 3 phần nổi, nên những gì bạn thấy hôm nay chỉ là một phần nhỏ của một câu chuyện dài. Chính vì vậy, Hoàng Vũ muốn thông qua những câu chuyện ngắn của mình, hay chính là những bức thư nhỏ, để đưa ra thông điệp dừng đánh giá người khác. Tuổi trẻ của mỗi người, đừng để cái nhìn hờ hững gây ra tổn thương cho người khác. Những câu chuyện như “Mẹ chồng, em chồng và con chó” hoặc “Dư ba” sẽ mang lại cái nhìn sắc bén hơn về cuộc sống.
Đặc biệt là truyện ngắn “Ông nội chết rồi”. Mặc dù được viết từ năm 2013, nhưng vẫn mang tính chất hiện thời không giảm đi. Tôi nghĩ, trong thời đại của sự bùng nổ thông tin như hiện nay, câu chuyện này vẫn còn ý nghĩa.
Cốt truyện rất đơn giản: nhân vật Đạt Đít Đỏ vừa mất ông nội và đăng một dòng trạng thái lên MXH với nội dung “Ông nội chết rồi. Mừng quá!”. Sau đó là một loạt phản ứng dữ dội từ cư dân mạng và những bài viết châm biếm trên trang Mương Bà Tám (đó chính là hiện thân của đủ loại báo lá cải trên mạng hiện nay. Chúng mọc lên còn nhanh hơn tốc độ phủ xanh rừng trên Trái Đất). Sau tất cả những ồn ào mà chính tác giả cũng không ngờ đến, cậu ấy đã đăng thêm một dòng trạng thái khá dài:
…
Nhưng tôi phải nói thật là các bạn thật lố bịch! Các bạn tự cho mình quyền phán xét tôi trong khi các bạn chả là gì và chả hiểu gì về tôi cả. Để tôi nói cho các bạn nghe, các bạn chửi tôi là thằng cháu bất hiếu, nhưng các bạn có biết tôi là thằng cháu duy nhất ngày nào cũng ngồi nói chuyện với ông nội về toán học, về cuộc đời suốt bao ngày tháng ông nằm liệt giường sau cơn đột quỵ không?...
Mà thôi, chả cần nói nhiều, các bạn phán xét tôi vì hai chữ “Mừng quá!” chứ gì? Để tôi nói cho mà biết, gia đình tôi theo đạo Thiên Chúa, ông nội tôi tin rằng Chúa muốn ông nằm một chỗ mà nhìn nhận và sám hối tội lỗi của mình để có thể lên Thiên Đàng ngay sau khi chết. Giờ thì ông nội tôi đã chết, tôi mừng vì ông đã thoát được mọi đau khổ trần gian và sắp được lên Thiên Đàng. Tôi mừng vậy là đúng hay sai?
Dòng trạng thái trên lại tiếp tục tạo ra đợt dư chấn cho cộng đồng mạng. Có người bênh vực, có người tiếp tục chửi mắng. Lại một lần nữa, dư luận bị báo lá cải dắt mũi như trâu. Còn về phần Đạt Đít Đỏ, vẫn tiếp tục cuộc sống vui vẻ của mình sau khi tắt điện thoại.
Trong thời đại mà báo chí và truyền thông được coi là thứ quyền lực thứ tư (sau hành pháp, lập pháp và tư pháp), nó chính là con dao hai lưỡi nếu con người không biết sử dụng đúng cách. Chúng ta không phủ nhận lợi ích của thời đại thông tin, nhưng nó cũng kéo theo vô số những hệ lụy đau thương khác. Biết bao nhiêu sinh mạng đã ra đi vì cyber bullying (bắt nạt ảo), điển hình là nữ ca sĩ Sulli (thành viên nhóm f(x)). Quyền tự do ngôn luận không đồng nghĩa với việc bạn được tự do phán xét người khác, tự cho mình quyền sử dụng “lờng hành từ ngữ” làm nhát dao chí mạng với người khác.
Tác giả muốn chúng ta ngừng phán xét vì chưa chắc những gì chúng ta thấy đã là sự thật. Đó là một sự nhắc nhở chân thành với những người trẻ tuổi – lứa tuổi dễ kích động và gây ra những lời nói hay hành động thiếu suy nghĩ. Một cái nhìn đa diện không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn tránh gây ra nỗi đau cho người khác. Bên cạnh thông điệp trên thì Hoàng Vũ cũng nhắn nhủ nhiều điều trong mỗi truyện ngắn. Và tôi nghĩ, mỗi người sẽ có một hướng cảm nhận riêng sau mỗi trang sách.
Chút tình gửi người còn xuân
Như tôi đã nói, điểm đặc biệt của cuốn sách là cách tạo cảm xúc cho người đọc. Đó là tình cảm của chàng trai trẻ với các em học sinh mà mình dạy gia sư, tình cảm với bà nội – một tình cảm nguyên sơ và gần gũi của con người. Nhưng đừng để vẻ ngoài tự nhiên, ngây ngô đó làm bạn phải lầm tưởng. Đằng sau đó là những trải nghiệm rất sâu sắc của tác giả (như trong truyện “Gái”). Và chắc chắn, tình yêu của người trẻ không thể thiếu tình cảm lứa đôi. Đó là tình yêu đẹp đẽ và tràn đầy yên bình, cũng có lúc là sự hối tiếc vô hạn khi một ngày chuyện tình tan vỡ. Có buồn, có vui, nhưng tổng thể là đẹp.
- Em còn nhớ… buổi tối hôm ấy… câu cuối cùng em nói với anh là gì không?
- Nhớ chứ! Sao em quên được, anh?
- Em có thể nói lại câu đó lần nữa không?
Nàng nhìn anh khó hiểu. Nhưng mặt anh kín bưng bưng. Cuối cùng nàng nói:
- Mình chia tay đi anh!
- Được em.
- Ủa? – Nàng tức giận, cảm thấy như bị anh lừa. – Có khác gì đâu anh?
- Khác nhiều lắm chứ! Lần trước anh trả lời thiếu suy nghĩ. Anh cảm thấy như vậy là không trách nhiệm với chuyện tình bảy năm của chúng mình. Anh muốn chúng ta có một kết thúc đẹp hơn. Để sau này chúng ta vẫn có thể đối diện với nhau, giống như bây giờ.
Im lặng.
- Anh nghe nói Ly có người mới rồi đấy em.
Im lặng.
- Anh chúc em hạnh phúc.
Nàng khóc. Anh mỉm.
Tuổi trẻ nhiệt huyết, có phần hoang dại.
Tuy nhiên, không kém phần sâu lắng và đậm đà. Chỉ là một lời chia tay, nhưng người biết cách sẽ tạo cho cuộc tình kết thúc trọn vẹn nhất. Dù sao, một dấu chấm rõ ràng vẫn tốt hơn những lời lẻn tránh và mơ hồ trong cảm xúc.
Vài dòng văn có thể làm chúng ta ngâm ngầm buồn vì nó gợi lại những cảm xúc đã trải qua trong quá khứ. Tuổi trẻ ấy, ai mà không có những câu chuyện vỡ tan riêng. Tôi hy vọng cuốn sách gợi lại kí ức không vui, nhưng sẽ khiến bạn mỉm cười như một chiến binh đã trải qua một cuộc chiến.
Đó chỉ là một khoảnh khắc nhỏ trong hàng ngàn âm giai nhâng nháo và bất cần của tuổi trẻ trong cuốn sách. Sẽ có một thời điểm nào đó, chúng ta sẽ cười vang khi nhận ra những điều quen thuộc trong trang sách nhỏ. Đại loại như muốn trốn học chẳng hạn. Hoặc những ước muốn yêu đương mà ai cũng có. Chỉ là Hoàng Vũ sẽ không che dấu những nỗi niềm đó dưới lớp hoa mỹ ngôn từ mà để chúng hiện hữu một cách tự nhiên nhất. Chính vì vậy, người đọc sẽ khá ngạc nhiên khi nhìn thấy những từ ngữ phổ biến hay những suy nghĩ bản năng nổi lên trên những dòng chữ.
Có chút mãnh liệt, điên cuồng. Có chút nhẹ nhàng, thâm trầm.
Tất cả đều là về Tình trong tuổi trẻ của mỗi người.
Kết
Trải qua những ngày rối ren của cuộc sống, cuốn sách nhỏ này có thể dẫn bạn đến những trải nghiệm mới, những điều thú vị mà trước đó bạn chưa bao giờ biết. Tôi không dám chắc rằng cuốn sách sẽ chinh phục được những độc giả khó tính nhưng nếu bạn yêu thích nhạc Indie hoặc Lofi, mê những điều đẹp đơn giản thì cuốn sách này hoàn toàn xứng đáng đọc. Hãy tạm gác qua những truyện ngắn theo khuôn mẫu trong tủ sách văn học của trường, bỏ qua những tác phẩm kinh điển như Nam Cao hay Thạch Lam, chúng ta cũng cần có những lúc 'vượt rào' để khám phá những trải nghiệm mới. Phát hiện cuốn sách này cũng mang lại một niềm vui nhỏ cho những ai đang tìm kiếm hương vị mới.
Cuốn sách đã đưa tôi đến gần hơn với văn học đương đại, để hiểu rõ thời đại của chính mình hơn là thời của những người tiền bối sống trong thế kỷ trước. Hoàng Vũ cũng sẽ là một cái tên để lại dấu ấn, dấu ấn của một người đưa thư tình. Hy vọng rằng, chút tình cảm trong cuốn sách nhỏ này có thể truyền cảm hứng cho những tâm hồn trẻ. Để rồi, khi mặt trời lên, họ sẽ tiếp tục lan tỏa những tình cảm đẹp đẽ cho cuộc sống xung quanh.
Đánh giá chi tiết bởi: Mai Trang – MyBook
