Nếu cuộc sống giống như một cuộc hành trình, những năm tháng đã trôi qua sẽ giống như những biển chỉ dẫn dọc theo con đường. Bạn nhìn thấy một biển báo, bạn biết rằng mình đã đi qua một cột mốc khác. Trưởng thành là điều tốt đẹp, vì càng trưởng thành, ta càng hiểu về chính mình và về thế giới xung quanh. Nhưng với nhiều người, việc trưởng thành không khác gì một giấc mơ ác. Khi bạn cầm cuốn sách này, hãy dừng lại và nghỉ chân một chút. Thay vì chạy vội, hãy nhìn xem bạn đang ở đâu trên hành trình, và từ đó, bạn sẽ đi tiếp một cách vững chắc hơn.
Bạn đang gặp khó khăn với nợ nần? Bạn là một người làm việc chăm chỉ và chi tiêu tiết kiệm nhưng vẫn luôn lo lắng về hóa đơn và đấu tranh với chi phí gia đình? Dù bạn là ai và tình trạng tài chính của bạn như thế nào, hãy tạm gác lại những lo lắng đó để thưởng thức những lời khuyên trong cuốn sách 'Spenditude: Kiểm Soát Tiền Bạc & Thống Trị Tài Chính' của các tác giả Paul Gordon & Janine Robertson. Đây là một cuốn sách rất hay, được Tiki xếp hạng 77 trong top 1000 cuốn sách về tài chính, tiền bạc bán chạy nhất trong tháng. Khi đọc cuốn sách này, bạn sẽ thu hoạch được vô số kiến thức hữu ích về quản lý tài chính cá nhân và hướng dẫn rõ ràng cho con đường bạn đang đi. Như Rene Descartes đã nói: Đọc sách hay cũng giống như trò chuyện với những trí óc tuyệt vời nhất của các thế kỷ đã qua. Hãy cùng tìm hiểu những điểm nổi bật và trích dẫn hấp dẫn trong cuốn sách này!
1.
Tôi đã tiêu dùng như thế nào?
Spenditude
Thái độ tiêu dùng chịu trách nhiệm quan trọng đối với tình hình tài chính của mỗi người. Nó là ranh giới phân biệt giữa việc chi tiêu một cách thông minh và việc chi tiêu một cách mù quáng.Hàng ngày, chúng ta được đắm chìm trong thông tin về các ưu đãi, thúc đẩy tiêu dùng để khiến chúng ta chi tiêu nhiều hơn. Điều này không hiếm trong xã hội hiện đại nơi tiêu dùng trở thành trọng tâm. Mặc dù chúng ta sở hữu nhiều hơn tổ tiên, nhưng vẫn cảm thấy cô đơn và thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần. Chúng ta bị mắc kẹt nhưng không muốn thay đổi, không muốn từ bỏ thói quen tiêu dùng quen thuộc.
Không hẳn là như vậy.
Việc kiếm nhiều tiền không giải quyết vấn đề, vì việc kiếm tiền nhiều không đồng nghĩa với việc tiết kiệm nhiều. Điều bạn cần thay đổi là thói quen tiêu dùng của mình.Người tiêu xài quá mức (Spender), người tiết kiệm (Slender), hoặc người thận trọng (Defender).
Hành vi mua sắm
Trong khi số tiền bạn kiếm được chỉ chiếm 7% ảnh hưởng đến chi tiêu của bạn, hành vi và thái độ tiêu dùng lại chiếm đến 61%. Để quản lý chi tiêu hiệu quả, bạn cần tập trung vào yếu tố chiếm 61% này.Người phung phí
Người tiết kiệm
Người thận trọng
2.
Những ý nghĩ từ tâm trí, như phần chìm của tảng băng:
Lắng nghe và quan sát, trong tâm trí của mỗi người tồn tại những giọng nói. Chúng liên tục kể lại những câu chuyện, tạo ra những tưởng tượng, giả thuyết. Chúng là đạo diễn của suy nghĩ bên trong và là người hướng dẫn cho hành vi của bạn. Những câu chuyện trong tâm trí sẽ quyết định bạn sẽ làm gì và hành động của bạn sẽ quyết định tương lai của bạn.
Không phải lúc nào cũng như vậy.
Giữa tiếng ồn và quảng cáo phô trương này, làm thế nào để bạn có thể cảm thấy đầy đủ với cuộc sống hiện tại? Chúng liên tục khiến bạn cảm thấy xấu hổ, tức giận, lo lắng và ghen tức.
Để thoát khỏi sức cuốn hút đó, bạn cần sẵn sàng tinh thần, hiểu rõ hành vi và thái độ của mình, và quan trọng hơn hết là phải thay đổi cách bạn suy nghĩ vì trong chúng ta luôn tồn tại những niềm tin về tiêu tiền mà chúng ta từng tin và đa số chúng ta không muốn thay đổi. Những câu chuyện này giống như đôi giày cũ, đã mòn nhưng vẫn vừa vặn và thuận tiện, khiến bạn luôn thấy tiếc khi phải vứt bỏ.
Trong việc viết về “Khi suy nghĩ trở thành hiện thực”, bạn sẽ nhận ra rằng suy nghĩ và cảm xúc của bạn là nơi quyết định hành vi của bạn. Giữa tư duy (một khía cạnh trừu tượng) và hiện thực (một khía cạnh cụ thể) luôn tồn tại một sợi dây kết nối. Nói cách khác, nếu bạn tin rằng “Mình không bao giờ thành công”, thì hiện thực sẽ chứng minh điều đó.
Trong tâm trí của bạn luôn diễn ra những cuộc tranh luận sôi nổi về tiền, từ các góc độ tích cực đến tiêu cực. Thái độ tiêu dùng của bạn phụ thuộc vào việc âm thanh nào chiếm ưu thế. Hãy nhớ lại những tình huống, sự kiện đã xảy ra trong cuộc sống của bạn và cách bạn phản ứng. Từ đó, bạn sẽ nhận ra mình thường lắng nghe theo giọng nói nào.
Những mâu thuẫn trong tâm trí:
Sự không đồng nhất trong nhận thức
Khi bạn cân nhắc mua một thứ gì đó, từ những thứ nhỏ như một ly cà phê đến những thứ lớn như một căn nhà hoặc chiếc xe, luôn có sự đối đầu giữa các lực lượng trong tâm trí của bạn. Lực lượng đầu tiên tìm kiếm hạnh phúc, phát ra hooc-môn dopamine (hooc-môn này tạo ra cảm giác thú vị, sự hứng thú). Một phần khác của não cố gắng bảo vệ bạn khỏi những nguy cơ.Giai đoạn hợp lý
Thực ra, trong tâm trí của bạn, đã tạo ra những câu chuyện khiến bạn cảm thấy phải có một thứ gì đó mới bạn mới trở nên tốt hơn.Việc sở hữu một vật phẩm chỉ mang lại niềm vui ngắn hạn, niềm vui này sẽ tan biến nhanh chóng theo thời gian.Nguyên nhân là những kỷ niệm hoặc cảm xúc về một trải nghiệm sẽ ở lại với bạn lâu hơn là nhớ về một vật phẩm mua trong cửa hàng. Các chuyên gia tâm lý gọi hiện tượng này là quy luật đỉnh cao - kết thúc.Phần chìm của tảng băng:
Những gì mọi người xung quanh thấy chỉ là một phần của câu chuyện của bạn, và chúng chỉ chiếm khoảng 10% của toàn bộ tảng băng. Những gì chúng ta không thể nhìn thấy chiếm đến 90% của tảng băng. Câu trả lời cho câu hỏi tại sao thường nằm ở trong 90% này. Đó là quá khứ của bạn, là giá trị bạn theo đuổi, là những ảnh hưởng sâu sắc điều khiển bạn và nhu cầu của bạn.
Trong phần này, Paul và Janine sẽ giúp độc giả xác định được 90% phần chìm của tảng băng bằng cách so sánh những động lực tiêu dùng với thời gian và tiền bạc. Dựa trên tháp nhu cầu của Abraham Maslow, ông phân loại con người có 8 tầng nhu cầu cần được thỏa mãn bao gồm: nhu cầu vật chất, nhu cầu an toàn, nhu cầu tình cảm, nhu cầu nhận thức, nhu cầu thẩm mỹ, nhu cầu tự thể hiện. Qua mô hình này, bạn sẽ biết được rằng khả năng tài chính của bạn đang được an toàn và đảm bảo ở tầng nhu cầu nào. Từ đó tác giả kết luận rằng:
Nhu cầu của bạn và nhận thức của bạn về những nhu cầu đó chính là một trong những động lực thúc đẩy hành vi chi tiêu. Bạn chi tiền vì bạn có nhu cầu. Chúng ta đều biết điều này rất hiển nhiên, nhưng hiếm khi chú ý đến.
Có 4 yếu tố chính tham gia vào quá trình quyết định việc mua hay không mua một vật phẩm: giá trị, chức năng, tâm lý và xã hội. Mỗi người sẽ có sự ưu tiên khác nhau đối với những yếu tố này.
Những người phí pha thường ưu tiên những nhu cầu về mặt tâm lý và xã hội. Ngược lại, những người cẩn thận thường ưu tiên chức năng và giá trị của sản phẩm hơn là tác động của tâm lý và xã hội. Còn người tiết kiệm thì chịu ảnh hưởng bởi tất cả các yếu tố trên. Việc nhận biết những gì đang diễn ra xung quanh sẽ giúp chúng ta giải quyết vấn đề một cách chính xác hơn.
Nhận thức = Sự lựa chọn tốt hơn
Nhận thức = Giảm rủi ro
Nhận thức về 'con hổ' = Cải thiện thái độ tiêu dùng.
Trong phần này, sẽ có 5 mẹo hữu ích giúp bạn hiểu biết tốt hơn về thế giới xung quanh như sau:
Tạo ra các bước nhỏ trong hành động và thay đổi từ từ
Chi tiêu ít hơn số tiền bạn kiếm được
Lợi kép
Khi bạn tiết kiệm tiền và đầu tư cho tuổi già, lợi kép sẽ giúp bạn kiếm được nhiều tiền hơn.Lời khuyên từ Warren
Không nên mê tín và tin vào những thứ không cần thiết, không tham gia vào cờ bạc và không nên đầu tư mà không hiểu rõ - không hiểu gì cả. Cuối cùng, ông khuyên chúng ta chỉ nên đầu tư vào những thứ mà chúng ta thực sự hiểu. Hãy tập trung nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đầu tư vào bất cứ điều gì.
Nhận thức chính xác:
Hạnh phúc không chỉ đến từ cách tiêu dùng mà còn từ việc thực hiện đúng cách, liệu có gì khác biệt so với việc mua một chiếc túi?Sự nghiện ngập là điều kiểm soát cách bạn tiêu dùng. Khi dopamin trong não được liên tục sản xuất khi bạn nghĩ về những điều vui vẻ sắp xảy ra trong tương lai. Vì thế, hãy thức tỉnh trong mọi quyết định mua sắm, không bao giờ mua một món đồ chỉ vì bạn quá phấn khích.Có một điều thú vị ở đoạn này, tác giả đã chia sẻ những mẹo nhỏ, thực tế giúp mỗi người dần dần cải thiện cách tiêu dùng và quản lý tài chính cá nhân: Hãy hạn chế việc mua sắm bằng cách không đến siêu thị, cửa hàng tạp hóa cho đến khi sử dụng hết các sản phẩm trong tủ lạnh, viết nhật ký tài chính hàng ngày, luôn sử dụng tiền mặt thay vì thẻ tín dụng...
3.
Chúng ta bị lừa như thế nào
Ít khi mà con người thay đổi điều gì trừ khi họ nhận thấy có lợi ích từ việc đó. Nói cách khác, việc thay đổi mà không có lý do hoặc không có nhận thức sâu sắc về lý do thường không mang lại kết quả.
các chiến lược marketing kích thích dopamine trong não của bạnmiễn phí
Chúng ta bị cuốn hút bởi các sản phẩm được quảng cáo trên TV. Ở các cửa hàng, những sản phẩm này thường được bày bán một cách tinh tế để luôn thu hút ánh nhìn của khách hàng. Các chương trình khuyến mãi, ưu đãi, hay chiến lược tiếp thị ngày càng thành công trong việc thay đổi thái độ tiêu dùng của chúng ta. Những nhà tiếp thị hiểu về hành vi tiêu dùng của bạn hơn cả bạn tự biết.
Nhưng đừng lo lắng, nếu chúng ta trang bị đủ kiến thức và luôn tỉnh táo nhận biết những chiêu trò của “ma thuật tiếp thị”, chúng ta sẽ ít bị ảnh hưởng và có thể đưa ra quyết định chi tiêu khôn ngoan hơn.