Robot Hoang Dã - Những thông điệp sâu sắc nào ẩn chứa trong những thước phim tuyệt đẹp?

Tại sao bộ phim hoạt hình Robot Hoang Dã (The Wild Robot) lại được coi là tuyệt phẩm của năm 2024 và thậm chí là bộ phim xuất sắc nhất trong nhiều thập kỷ qua?

Robot Hoang Dã (The Wild Robot) đã chinh phục lòng khán giả với một câu chuyện sâu lắng và nền đồ họa rực rỡ. Với thông điệp có vẻ cổ điển nhưng luôn vang vọng qua các thời đại, không thể nghi ngờ rằng năm 2024 đã tìm ra bộ phim hoạt hình xuất sắc nhất.

Tuy nhiên, bạn có biết rằng mặc dù là phim hoạt hình được lấy cảm hứng từ tiểu thuyết dành cho trẻ em, Robot Hoang Dã lại chứa đựng những chi tiết và ý nghĩa sâu sắc mà chỉ người lớn mới có thể cảm nhận được?

1. Quy luật sinh tồn đầy nghiệt ngã.

Robot Hoang Dã miêu tả một robot thông minh có tên Roz, thuộc thế hệ người máy tiên tiến nhất vào thời điểm đó, đã rơi khỏi tàu vận chuyển và trôi dạt đến một hòn đảo hoang vắng.

Dù có vẻ vui vẻ, bộ phim thực sự phản ánh quy luật tự nhiên vô cùng khắc nghiệt. Thú săn mồi như cáo Fink không ngần ngại ném một con cua sống vào nước sôi rồi thưởng thức một cách ngon lành. Một người mẹ đông con như Pinktail luôn nhận thức rằng không phải đứa con nào cũng có thể sống sót đến tuổi trưởng thành.

Chắc chắn rằng, Robot Hoang Dã không cho khán giả chứng kiến những cảnh săn mồi đẫm máu như trong các bộ phim tài liệu về động vật, mà thể hiện qua những câu thoại hài hước hoặc cách nói giảm nói tránh. Như ông ngỗng già Longneck đã nhấn mạnh trong đàn ngỗng trên đảo, không ai nhỏ bé như Brightbill cả.

Chú ngỗng mà chúng ta yêu mến thực ra là con yếu nhất trong đàn. Nếu Roz không vô tình ngã vào tổ của Brightbill và nhặt lại trứng của cậu, thì chú ngỗng yếu ớt này đã không có cơ hội tồn tại. Ngay cả khi cậu có nở ra, cũng sẽ bị ngỗng mẹ bỏ rơi để tập trung vào những anh chị em mạnh mẽ hơn.

Nghe có vẻ tàn nhẫn, nhưng đó là bản năng của hầu hết các loài động vật, nhằm bảo đảm rằng chỉ những cá thể mạnh mẽ mới có thể tiếp tục sống sót trong môi trường khắc nghiệt. Brightbill là biểu tượng luôn nhắc nhở người xem về “sức sống nhân tạo” của cậu, đã chống lại quy luật tự nhiên nơi kẻ mạnh ăn thịt kẻ yếu, cả trong và ngoài khung hình.

2. Utopia hay hậu tận thế?

Các thành phố hiện đại với phi thuyền di chuyển siêu thanh và những chú robot thông minh đảm nhận các công việc nặng nhọc, cùng với việc lương thực được trồng trong nhà kính quanh năm, tất cả những chi tiết này có thể khiến khán giả tin rằng thế giới trong phim là một Utopia mà chúng ta đang hướng đến. Nhưng nếu nhìn kỹ hơn, bạn sẽ nhận thấy những điều bất thường.

Trong thế giới này, con người sống trong những "bong bóng" đô thị biệt lập đến mức phải trồng lương thực trong các khu nhà kính. Bên ngoài các ranh giới của đô thị không còn bất kỳ dấu vết nào của con người. Tại hòn đảo mà Roz trôi dạt vào, trải nghiệm đầu tiên của cô chính là những con sóng cao vút đập vào bờ.

Gần cuối phim, Roz phải chiến đấu với cơn bão khủng khiếp nhất để cứu giúp các loài động vật. Trong cảnh Brightbill di cư, đàn ngỗng đã bay qua cầu Golden Gate nổi tiếng của San Francisco, chìm trong biển nước sâu đến mức những chú cá voi xanh – loài thú có vú lớn nhất thế giới – có thể bơi qua dễ dàng.

Không cần mô tả thảm họa sóng thần tàn phá đỉnh Everest, cũng không đề cập đến những trận động đất nuốt chửng California, hay những cơn vòi rồng gào thét, Robot Hoang Dã đã khắc họa một cách tinh tế một thế giới hậu tận thế. Cụ thể là thế giới sau thảm họa khí hậu.

Chỉ có hiện tượng nóng lên toàn cầu đáng báo động mới khiến mực nước biển dâng cao và các tảng băng ở hai cực tan chảy hoàn toàn. Biến đổi khí hậu cực đoan đã nhấn chìm các thành phố ven biển khác như San Francisco. Điều này cho thấy, loài người trong tương lai đã đẩy thế giới đến bờ vực thảm họa.

Cảnh tận thế thê thảm đến mức cư dân động vật trên hòn đảo không còn nhận thấy dấu vết của con người. Những người sống sót phải thích nghi để tồn tại trong thế giới Robot Hoang Dã. Dân số giảm sút đến mức những người máy như Roz không chỉ được chế tạo để hỗ trợ, mà còn để lấp đầy những thiếu hụt nghiêm trọng trong lực lượng lao động.

Mặc dù đã phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng từ thảm họa môi trường, nhưng con người trong tương lai vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của thiên nhiên, khi họ lựa chọn xua đuổi đàn ngỗng hoang dã vào trong nhà kính thay vì tìm cách hòa hợp với môi trường.

Chỉ có những khán giả trưởng thành mới có thể nhận ra chi tiết này trong vô số bức tranh đồ họa đẹp đẽ, vì họ là thế hệ đã lớn lên trong thời kỳ khủng hoảng khí hậu và môi trường. Đối với họ, bộ phim chắc chắn trở nên nặng nề hơn nhiều, nhưng đồng thời cũng mang đến một tầng ý nghĩa sâu sắc và gần gũi hơn.

Robot Hoang Dã phác họa một tương lai tươi sáng và phát triển, đồng thời truyền tải thông điệp về môi trường và khí hậu bằng ngôn ngữ điện ảnh êm dịu, nhưng vẫn mạnh mẽ nhấn mạnh những điều khủng khiếp đang cận kề nếu chúng ta không hành động ngay hôm nay.

3. Hành trình tìm kiếm tự do của Roz

Robot Hoang Dã thực chất là một câu chuyện về tình mẫu tử và gia đình vượt qua mọi ranh giới giống loài, nhưng bộ phim còn phản ánh cuộc chiến giành tự do trong hành trình của người máy Roz. Ở cô, ý chí tự do luôn phải chống lại trật tự của những mã nguồn đã được lập trình sẵn.

Tương tự như thông điệp về biến đổi khí hậu trong tương lai, hành trình tự giải phóng của Roz được thể hiện qua những hành động nhỏ nhưng vô cùng ý nghĩa. Mỗi hành động đều giúp Roz tiến xa hơn, xa hơn nữa khỏi chương trình ban đầu, từng bước từng bước biến cô thành một thực thể có suy nghĩ độc lập.

Bạn cần đến trí tưởng tượng và sự sáng tạo để nghĩ ra một cái tên. Trong khi đó, Roz hoàn toàn nhận thức được hiệu quả của việc xây dựng nơi trú ẩn và hoàn toàn hiểu rằng công sức của Brightbill là 100% không cần thiết. Nhưng cô vẫn cho phép chú ngỗng con tham gia và trân trọng sự giúp đỡ đó.

Những hành động này mang ý nghĩa biểu tượng lớn lao hơn bạn nghĩ. Chúng là cầu nối để Roz thể hiện nhân tính của mình theo cách mà ngay cả cô cũng cảm thấy lo lắng. Trải nghiệm sự bối rối, tổn thương, sợ hãi, khó chịu và tình yêu là lúc Roz bắt đầu thoát khỏi sự kiểm soát và tẩy não của Universal Dynamic, như đã được chứng minh ở đoạn kết.

4. Trở thành con người là như thế nào?

Khi xem Robot Hoang Dã, khán giả tìm thấy sự đồng cảm ấm áp với câu chuyện của Brightbill, thể hiện sức mạnh tiềm tàng trong việc vượt qua thử thách, lòng dũng cảm và những điểm yếu dễ tổn thương. Tuy nhiên, nếu nhìn từ một góc độ khác, đây còn là một bộ phim về hành trình của Roz để trở thành "người".

Trở thành con người không phải là một điều đơn giản. Khi Roz chỉ là một cỗ máy thực hiện nhiệm vụ, cuộc sống của cô khá nhẹ nhàng. Bất kỳ "vấn đề" nào mà cô gặp phải chỉ là một cản trở khi chúng ngăn cản việc hoàn thành các nhiệm vụ nhất định và hoàn toàn có thể được xử lý hiệu quả.

Khi Roz bắt đầu biết yêu thương, mọi thứ trở nên phức tạp hơn. Yêu thương Brightbill đồng nghĩa với việc Roz luôn phải đối mặt với nguy cơ tổn thương nếu cậu ngỗng gặp phải bất kỳ rắc rối nào. Khi cô người máy nhận thức rằng gia đình của mình là một phần của cuộc sống, cũng là lúc cô phải gánh chịu nỗi cô đơn khi họ rời xa theo những cách khác nhau.

Brightbill là hình mẫu truyền cảm hứng cho các bạn trẻ, nhưng chính Roz mới là hình mẫu kết nối mạnh mẽ với những người trưởng thành. Bởi lẽ, ở lứa tuổi này, chúng ta hiểu rõ thế nào là con người – biết yêu thương và khao khát tình yêu, bất chấp những nỗi đau mà các mối quan hệ sâu sắc có thể mang lại.

5. Bạn có nhận thấy một phẩm chất đáng học hỏi nào ở Roz không?

Ở cốt lõi, Robot Hoang Dã thực chất là câu chuyện về ý nghĩa của việc tìm kiếm mục đích sống. Sự khác biệt giữa đơn vị ROZZUM 7134 và Roz, cũng như điều mà chúng ta có thể học hỏi từ cô, chính là cách mà Roz đối diện với câu hỏi “mục đích sống của tôi là gì?”.

Khi chỉ tuân theo các giao thức đã được lập trình, Roz không hề đặt ra câu hỏi về mục đích sống của mình, vì cô được thiết kế để hoàn thành bất kỳ nhiệm vụ nào được giao. Tuy nhiên, khi Roz đã tiến hóa, cô không cần phải thực hiện bất kỳ nhiệm vụ nào nữa. Bây giờ, cô có quyền lựa chọn có tuân theo chỉ thị của bộ não máy móc hay không.

Sau một khoảng thời gian, Roz không chỉ giúp Brightbill vì cần “nhận nhiệm vụ” để phục vụ, mà thực sự giúp đỡ chú ngỗng bơ vơ ấy vì cô muốn, và đã chọn gắn bó chặt chẽ với điều đó. Roz còn rất chân thành về cách mà họ đã đến với nhau.

Roz quyết định nuôi nấng và làm cha mẹ Brightbill như một cách để tìm kiếm một mục đích nào đó trên hòn đảo này, để không trải qua những ngày tháng lạc lõng và tuyệt vọng. Khoảnh khắc cô chọn theo đuổi một mục đích mà chính mình đề ra, dù trong hoàn cảnh khó khăn, là lúc Roz đạt được chiều sâu tâm hồn thực sự.

Đó chính là bản chất của cuộc sống. Chúng ta tự mình tạo ra ý nghĩa cho cuộc sống của bản thân và cam kết nỗ lực hết mình để thực hiện những điều đó. Mục đích không phải là một chỉ thị hay công thức đã được lập trình sẵn. Mục đích cuộc sống chính là thứ mà chúng ta liên tục sáng tạo ra.

Một công việc mà bạn luôn mơ ước, một chuyến đi đến những nơi bạn khao khát, cho đến những mục tiêu lớn lao như sống hạnh phúc; cuộc sống chỉ có ý nghĩa khi chúng ta tự mình ban tặng cho nó ý nghĩa. Kể từ WALL-E, Roz là robot tiếp theo dạy cho chúng ta nhiều điều về bản chất của chính mình đến như vậy.

Robot Hoang Dã thoạt nhìn là một bộ phim rực rỡ và đầy hy vọng. Mỗi nhân vật trong phim đều mang đến những bài học ý nghĩa gửi gắm đến khán giả.

Sự hồn nhiên và tính tích cực của bộ phim là điều không thể phủ nhận. Nhưng bên dưới vẻ tươi sáng ấy cũng ẩn chứa những chi tiết đặc biệt gây ảnh hưởng đến tuổi trưởng thành. Điều đó làm cho bộ phim trở nên hấp dẫn với mọi lứa tuổi.

Robot Hoang Dã (The Wild Robot) hiện đang được chiếu tại các rạp trên toàn quốc.