RPH là khu đất rừng phòng hộ, đúng không? Các quy định về việc sử dụng đất RPH là gì?

RPH là loại đất gì?

RPH là viết tắt của đất rừng phòng hộ. Theo Luật Lâm nghiệp 2017 tại Điều 5 Khoản 3, đất rừng phòng hộ được sử dụng chủ yếu để bảo vệ nguồn nước, đất đai, ngăn ngừa xói mòn, sạt lở, lũ lụt, và giảm thiểu thiên tai, đồng thời góp phần điều hòa khí hậu. Bên cạnh đó, đất rừng phòng hộ còn giúp bảo vệ môi trường, hỗ trợ phát triển du lịch sinh thái và các hoạt động nghỉ dưỡng.

Đất RPH là một nguồn tài nguyên quý báu, vì nó là môi trường sống của nhiều loài động thực vật, giúp duy trì và cân bằng hệ sinh thái, bảo vệ các loài động vật quý hiếm, vì vậy việc bảo vệ và sử dụng bền vững đất RPH là rất cần thiết.

Đất rừng phòng hộ được phân thành hai nhóm chính, bao gồm:

• Nhóm 1: Rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng bảo vệ nguồn nước cho cộng đồng dân cư, rừng phòng hộ biên giới.
• Nhóm 2: Rừng phòng hộ chắn gió, ngăn cát bay, rừng phòng hộ bảo vệ bờ biển, chắn sóng và lấn biển.

Một số khu rừng phòng hộ tiêu biểu tại Việt Nam bao gồm Rừng Sơn Động ở Bắc Giang, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau, Rừng phòng hộ ven biển Nhà Mát tại Bạc Liêu, Khu rừng ngập mặn ven biển tại huyện Giao Thủy – Nam Định, và nhiều khu rừng phòng hộ khác đang được phát triển tại Tây Bắc.

Đặc điểm của đất RPH

Sau khi hiểu rõ về khái niệm đất RPH, tiếp theo, hãy cùng khám phá các đặc điểm của từng loại đất RPH. Mỗi loại đất rừng phòng hộ có những tính chất đặc trưng riêng biệt, chi tiết như sau:

Đất rừng phòng hộ đầu nguồn: Là loại rừng nằm trong khu vực lưu vực sông, hồ, với địa hình đồi núi. Rừng phòng hộ đầu nguồn có chức năng ngăn chặn lũ lụt, điều hòa nguồn nước, đồng thời chống xói mòn. Ngoài ra, nó còn cung cấp nước cho các dòng chảy và hồ vào mùa khô. Đất ở khu vực này thường là đất cát có lớp đất mỏng dưới 70 cm, hoặc đất thịt nhẹ với độ dày khoảng 30 cm.

Rừng bảo vệ nguồn nước cho cộng đồng dân cư: Theo Khoản 2 Điều 7 của Nghị định 156/2018/NĐ-CP, rừng bảo vệ nguồn nước của cộng đồng dân cư có nhiệm vụ cung cấp trực tiếp nguồn nước phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của cộng đồng, đồng thời được cộng đồng bảo vệ và sử dụng hợp lý.

Rừng phòng hộ biên giới: Thường nằm trong khu vực vành đai biên giới, được thành lập theo yêu cầu của các cơ quan quản lý biên giới, gắn liền với những khu vực quan trọng về quốc phòng và an ninh.

Rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát bay:

Loại đất rừng này thường được sử dụng để chắn gió và ngăn cát bay, thường nằm ở các khu vực ven biển hoặc phía sau các đai rừng. Tùy vào tình hình của từng khu vực, chiều dài của đất rừng phòng hộ chắn gió, chắn cát sẽ khác nhau.

Ví dụ, đối với bờ biển bị xói lở, đất rừng phòng hộ cần có chiều rộng tối thiểu 300m. Còn đối với bờ biển không bị xói mòn, chiều rộng tối thiểu tính từ mực nước khi thủy triều lên cao nhất trong năm phải đạt 200m.

Rừng phòng hộ bảo vệ bờ biển, ngăn sóng, lấn biển:

Tùy vào từng khu vực, đất rừng phòng hộ bảo vệ bờ biển, ngăn sóng, lấn biển sẽ có những đặc điểm khác nhau về chiều rộng. Đối với bờ biển, khu vực ổn định có chiều dài từ 300 đến 1.000 mét, trong khi bờ biển bị xói lở cần có chiều dài tối thiểu 150 mét.

Ở các khu vực đầm phá ven biển, chiều rộng của rừng phòng hộ chắn sóng, lấn biển ít nhất phải đạt 100 mét nếu có đê, hoặc 250 mét nếu không có đê. Tại cửa sông, đai rừng phòng hộ cần có chiều rộng tối thiểu 20 mét tính từ chân đê và thường phải có từ 3 hàng cây trở lên.

Quy định liên quan đến đất RPH

• Nhà nước sẽ giao đất RPH cho các cá nhân, tổ chức có trách nhiệm quản lý, trồng và bảo vệ rừng theo kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.
• Các cá nhân, tổ chức hoặc hộ gia đình sẽ được giao đất rừng phòng hộ nếu có nhu cầu và đủ khả năng tài chính để bảo vệ và phát triển diện tích rừng.
• Các cá nhân, tổ chức nhận đất rừng phòng hộ từ Nhà nước phải có nghĩa vụ bảo vệ và phát triển hệ sinh thái rừng đúng theo quy định của pháp luật.

Có thể xây dựng trên đất RPH không?

Theo quy định của pháp luật, đất RPH – đất rừng phòng hộ không được phép xây dựng các công trình hay nhà ở dân dụng, chỉ có thể xây dựng nhà ở phục vụ đời sống trên đất thổ cư.

Có thể chuyển đất rừng phòng hộ thành đất thổ cư không?

Đất rừng phòng hộ có thể được cấp sổ đỏ không?

Giá đền bù đối với đất RPH

Một số trường hợp đất rừng phòng hộ sẽ được đền bù khi Nhà nước thu hồi đất để phục vụ các mục tiêu kinh tế, an sinh xã hội hoặc quốc phòng, ví dụ như:

• Những cá nhân hoặc hộ gia đình được Nhà nước giao đất rừng phòng hộ và phải nộp tiền sử dụng đất sẽ được hoàn lại số tiền đã đóng cho Nhà nước.
• Người dân có thể chứng minh các khoản chi phí đã đầu tư để cải tạo và cải thiện đất, làm cho đất trở nên màu mỡ hơn trước khi bàn giao lại cho Nhà nước.

Mức đền bù sẽ được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét dựa trên giá trị của đất vào thời điểm thu hồi.

Liệu có nên đầu tư vào đất rừng phòng hộ?

Đất rừng phòng hộ (RPH) có vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ đất đai, chống thiên tai và hỗ trợ điều hòa khí hậu, bảo vệ môi trường. Do đó, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất rừng phòng hộ có nhiều hạn chế.

Chỉ những cá nhân sống trong khu vực rừng phòng hộ mới có thể nhận chuyển nhượng hoặc thừa kế đất này. Vì vậy, việc đầu tư vào đất rừng phòng hộ không phải là một quyết định an toàn và cần phải xem xét kỹ càng trước khi quyết định mua bán.