Các mẫu smartwatch giới thiệu trên thị trường với thời lượng pin từ 1 tuần trở lên đa phần đều sử dụng RTOS, được xem là 'chìa khóa' giúp kéo dài thời gian sử dụng pin trên smartwatch. Ngay cả OnePlus cũng đã bỏ Wear OS của Google và chọn FreeRTOS - một phiên bản RTOS để tích hợp vào chiếc OnePlus Watch đầu tiên của họ.
Chìa khóa cho thời lượng pin trên smartwatch
RTOS, viết tắt của Real Time Operating System, là hệ điều hành theo thời gian thực. Đây là một phiên bản điều hành cho phép ứng dụng và dữ liệu chạy theo thời gian thực và một thời gian cụ thể, chính xác. Để dễ hiểu, khi một thiết bị sử dụng RTOS, chỉ cần ra lệnh, nó sẽ ngay lập tức hoạt động trong một khoảng thời gian chính xác và không có độ trễ nào. Đồng thời, các phiên bản RTOS có dung lượng rất nhẹ, từ vài MB đến chục hoặc thậm chí là trăm MB, rất nhỏ so với các hệ điều hành thông thường. Do đó, RTOS vẫn có thể hoạt động hiệu quả trên những thiết bị có cấu hình hạn chế.
Nhờ những đặc điểm trên, khi trang bị RTOS trên smartwatch, chiếc đồng hồ sẽ có hiệu suất pin tối ưu nhất. Khi thực hiện bất kỳ tác vụ nào, RTOS sẽ ưu tiên quản lý tài nguyên để thực hiện một tác vụ trong khoảng thời gian ngắn nhất và chỉ thực hiện duy nhất một tác vụ đó. Điều này có nghĩa là khi chuyển đổi giữa các ứng dụng trên đồng hồ, quá trình này sẽ ít tốn năng lượng hơn, vì smartwatch không cần phải khởi động lại hoàn toàn khi chuyển đổi giữa các chức năng.
Đặc biệt, các thiết bị đeo nhỏ như smartwatch, đặc biệt là smartband ở phân khúc giá rẻ thường gặp hạn chế về cấu hình và năng lượng. Nhờ RTOS, smartwatch giá thấp có thể hoàn thành mọi tác vụ một cách nhanh chóng, với khả năng xử lý ngay lập tức và không có độ trễ từ RTOS.
Hệ điều hành này phổ biến hơn bạn nghĩ
Thực tế, RTOS không chỉ xuất hiện trên các thiết bị như máy lạnh, máy giặt, lò vi sóng,... mà còn trên các hệ thống tự lái trên ô tô. Bạn có thể đã trải qua trải nghiệm của RTOS và nhận thức rằng chúng hiếm khi gặp độ trễ, ví dụ như khi bật máy lạnh, nhanh chóng làm nóng lò vi sóng đến nhiệt độ mong muốn và luôn giữ thời gian đúng. Hay các hệ thống phanh khẩn cấp, hệ thống đỗ xe thông minh, ABS,... trên các chiếc xe đều được điều khiển bởi RTOS để đảm bảo độ chính xác tối đa.
RTOS khác gì với watchOS hay Wear OS?
Sau khi tìm hiểu về RTOS, câu hỏi đặt ra là tại sao chúng ta không thay thế OS thông thường như watchOS, Wear OS bằng RTOS như FreeRTOS trên OnePlus? RTOS và các hệ điều hành khác trên đồng hồ như hai đầu cực khác nhau. WatchOS và Wear OS là hai hệ điều hành dành cho smartwatch, tương tự như hệ điều hành trên điện thoại thông minh. Cả hai đều hỗ trợ nhiều ứng dụng từ cửa hàng và có khả năng quản lý đa nhiệm, chạy đa nhiệm để phục vụ người dùng. Trái ngược, RTOS có các tính năng giới hạn hơn, hầu hết nhà sản xuất chỉ tích hợp những tính năng cần thiết và sắp xếp chúng một cách hợp lý để thực hiện các tác vụ theo lệnh của người dùng một cách nhanh nhất và chính xác nhất.
Tổng quan, OS thông thường như watchOS và Wear OS cho phép người dùng tuỳ biến nhiều hơn, mở rộng tính năng thông qua việc tải ứng dụng từ cửa hàng ứng dụng; nhưng đổi lại, chúng cũng nặng hơn RTOS vì yêu cầu giao diện người dùng và phải có đủ hiệu suất và bộ nhớ để quản lý tính năng và ứng dụng. Ngược lại, RTOS được thiết kế để xài đúng những gì cần, với hệ điều hành ưu tiên hoạt động từng ứng dụng riêng lẻ, không ưu tiên chạy nhiều ứng dụng ngầm như OS thông thường, đảm bảo không có tình trạng tràn RAM hay xung đột ứng dụng.
Điều kiện 'độc chiếm' thị trường smartwatch trong tương lai?
Liệu RTOS có thể hoàn toàn thay thế và 'vượt mặt' các hệ điều hành như watchOS và Wear OS hay không? Có thể là không. Dù pin có bền đến đâu, nhưng việc hạn chế tính năng vẫn là một nhược điểm quan trọng của RTOS. Đối với người dùng thông thường, ngoài việc sử dụng pin, họ còn muốn trải nghiệm và nâng cấp các tính năng thông minh như nhắc nhở uống nước, cài đặt ứng dụng quẹt thẻ, thanh toán tiện lợi,... Những tính năng này trên RTOS trở thành điều xa xỉ.
RTOS sẽ phù hợp hơn với đối tượng người dùng chuyên nghiệp như những người đam mê thể thao. Điều này giải thích tại sao các thương hiệu như Garmin, Suunto hay Amazfit sử dụng RTOS, vì chúng đáp ứng đặc điểm của thể thao mà không cần phải chú ý đến các nhu cầu phụ khác.
Nếu bạn là người quen với việc sạc smartwatch mỗi 1-2 ngày, thì ưu điểm 'pin lâu' của RTOS có lẽ không còn quá quan trọng. Mình thường sạc smartwatch khi ngồi làm việc, chỉ cần sạc một lần mỗi 2 ngày và có thể sử dụng thoải mái mà không lo hết pin đột ngột. Với những người đã quen với chu kỳ sạc thường của thiết bị, việc pin sử dụng lâu hay không có lẽ không là vấn đề quá lớn.
Thay vì cạnh tranh tới cùng, RTOS và OS thông thường có thể 'cùng tồn tại'. Đối với OPPO Watch 2 và 3, họ đã trang bị cả hai hệ điều hành và hai loại chip khác nhau. Khi cần tiết kiệm pin và sử dụng cơ bản, chuyển sang RTOS; khi muốn nhiều tính năng và dễ tuỳ biến, chuyển sang Wear OS, không cần phải lựa chọn.
Đây là một chiến lược thông minh từ OPPO và có thể sự kết hợp giữa RTOS và OS thông thường sẽ là xu hướng trong tương lai cho smartwatch. Ai muốn pin bền chọn RTOS, muốn trải nghiệm đa dạng chọn watchOS, Wear OS.
- Khám phá thêm: OPPO Watch 3 series ra mắt: Snapdragon W5, màn hình LTPO, giá từ 5.6 triệu đồng
Cam kết
Có khả năng trong tương lai, chúng ta sẽ thấy RTOS trở nên phổ biến hơn trên các smartwatch của các hãng lớn như hoặc Apple, hoạt động song song với hệ điều hành gốc. RTOS có thể được xem như một chế độ 'tiết kiệm pin', vẫn đảm bảo cung cấp đầy đủ các tính năng quan trọng cho người dùng. Trong cuộc đối thoại giữa RTOS và hệ điều hành thông thường như watchOS, Wear OS,... bạn sẽ lựa chọn cái nào?