Rùa lớn

Rùa lớn (tên khoa học: Platysternon megacephalum) là một loài động vật sống tại các khu vực núi ở một số nước Đông Nam Á như Việt Nam, Lào, Thái Lan, Myanmar, Campuchia và Trung Quốc. Đây là loài duy nhất thuộc họ Platysternidae trong bộ Rùa Testudines. Đặc điểm nổi bật của rùa lớn là đuôi dài (bằng chiều dài cơ thể), đầu được bao bọc bởi các mảnh sừng cứng, không thể thụt vào mai, và hàm trên hình móc (do đó còn được gọi là rùa mỏ vẹt). Xương sọ của chúng rất đặc và dày. Rùa lớn thường sống ở những khe suối trong rừng, nơi có nước trong và chảy chậm. Ban ngày, chúng thường ẩn dưới các tảng đá hoặc phơi nắng bên bờ suối, và tìm kiếm thức ăn vào lúc chạng vạng hoặc ban đêm. Chúng ăn động vật không xương sống, thân mềm hoặc các loài giáp xác nhỏ. Khi trưởng thành, kích thước mai của rùa có thể vượt quá 20 cm.

Tại Việt Nam, rùa lớn được ghi nhận trong danh sách bò sát của Vườn quốc gia Hoàng Liên, Vườn quốc gia Ba Bể, Khu bảo tồn Tây Yên Tử, Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Vườn quốc gia Tam Đảo và cũng xuất hiện ở miền Trung (Quảng Trị) và Tây Nguyên. Đây là một loài rùa phân bố rộng rãi trong các lưu vực suối trong khu vực rừng núi đá vôi, nhưng số lượng lại thấp do điều kiện sinh sản. Hiện nay, loài này đang bị đe dọa nghiêm trọng vì rừng nguyên sinh ngày càng giảm (ít thấy trong các khu rừng thứ sinh) và tình trạng săn bắt quá mức để buôn bán quốc tế. Ngay cả các nỗ lực bảo tồn và sinh sản của Chương trình bảo tồn rùa tại Vườn quốc gia Cúc Phương cũng gặp khó khăn. Rùa lớn được ghi vào Sách đỏ động vật Việt Nam với mức độ đe dọa cấp R.

Các phân loài:

• Platysternon megacephalum megacephalum: xuất hiện tại Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây, Hải Nam, Hong Kong...)
• Platysternon megacephalum peguense: phân bố ở Myanmar, Thái Lan, và Việt Nam.
• Platysternon megacephalum shiui: có mặt ở miền Bắc Việt Nam, Campuchia và Lào.
• Platysternon megacephalum tristernalis: tìm thấy tại Vân Nam (Trung Quốc).
• Platysternon megacephalum vogeli: xuất hiện tại vùng Tây Bắc Thái Lan (Chiang Mai).