Theo ước tính, tổng cộng 1.202 km2 rừng Amazon đã bị tiêu hủy hoàn toàn từ tháng 1 đến tháng 4, tăng 55% so với cùng kỳ năm trước
Dù mọi sự chú ý của thế giới đang hướng về đại dịch COVID-19, rừng Amazon vẫn bị ngọn lửa thiêu đốt mỗi ngày, gợi lên lo ngại về một cơn ác mộng lặp lại của vụ cháy kỷ lục năm ngoái.
Thậm chí, mức độ phá hủy ở khu vực rừng Amazon thuộc Brazil đã đạt mức kỷ lục mới trong 4 tháng đầu năm 2020, theo số liệu mới được Viện nghiên cứu không gian quốc gia Brazil (INPE) công bố, dùng hình ảnh vệ tinh để theo dõi các đám cháy.

Theo ước tính, tổng cộng 1.202 km2 rừng Amazon đã bị tiêu diệt hoàn toàn từ tháng 1 đến tháng 4. Con số này tăng 55% so với cùng kỳ năm trước, là con số cao nhất trong 4 tháng đầu năm tính từ khi INPE bắt đầu ghi lại dữ liệu vào tháng 8/2015.
Với diện tích rừng mất đi gần bằng diện tích của Liberia, các vụ cháy rừng đang diễn ra tiếp tục là một tín hiệu cảnh báo về tương lai của rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới, có vai trò quan trọng trong kiềm chế biến đổi khí hậu.
Ngoài các vụ cháy kỷ lục từ tháng 5 đến tháng 10 năm ngoái, tốc độ phá hủy rừng Amazon còn được gia tăng bởi khai thác mỏ, khai phá rừng và canh tác trái phép ngày càng gia tăng. Điều đáng lo ngại hơn, 4 tháng đầu năm không phải là mùa cháy rừng cao điểm, thường bắt đầu vào cuối tháng 5.

'Thời điểm đầu năm không thường là thời điểm xảy ra nạn phá rừng, vì đó là mùa mưa', Erika Berenguer, một nhà sinh thái học tại Đại học Oxford và Lancaster chia sẻ.
'Trước đây, khi chúng ta thấy nạn phá rừng tăng vào đầu năm, đó là dấu hiệu cho thấy khi mùa phá rừng bắt đầu, diện tích rừng bị phá hủy sẽ tăng lên'
Thảm họa kép
Đáng chú ý, đại dịch COVID-19 cũng gây trở ngại đáng kể cho các nỗ lực giảm tốc độ phá rừng Amazon. Brazil, quốc gia nắm giữ hơn 60% diện tích rừng Amazon, đang là tâm dịch COVID-19 ở Nam Mỹ với gần 10.000 người chết cho đến nay.
Amazonas – bang lớn nhất của Brazil, với hầu hết diện tích bị phủ kín bởi rừng, đang phải đối mặt với tình hình dịch COVID-19 nghiêm trọng. Do thiếu trang thiết bị y tế, các bệnh viện ở Amazonas đang bị quá tải trước sự gia tăng của dịch bệnh.

Đặc biệt, dịch COVID-19 còn gây ra lo ngại về các tác động của virus đối với cộng đồng người da đỏ bản địa, mà đã từng bị tổn thương nặng nề với các dịch bệnh từ bên ngoài. Những cộng đồng này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ rừng Amazon.
Trong bối cảnh mọi sự chú ý và tài nguyên đều được dồn vào việc chống dịch, việc bảo vệ rừng ngày càng khó khăn hơn khi nguồn lực trở nên hạn chế.
Thị trưởng thành phố Manaus (thủ phủ của bang Amazonas) Arthur Virgilio đã mô tả sự kiện này là ‘thảm họa kép’, đồng thời kêu gọi sự hỗ trợ từ các nhà lãnh đạo thế giới.
'Chúng ta cần nhân viên y tế, máy thở, thiết bị bảo hộ, mọi thứ có thể cứu sống những người bảo vệ rừng', ông nói.
Hiện tại, hậu quả của đại dịch COVID-19 đối với nạn phá rừng vẫn còn là một ẩn số. Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng tốc độ phá rừng Amazon sẽ tiếp tục gia tăng trong thời gian sắp tới.
Tham khảo SCMP
