Buzz
1. Rừng là gì?
Theo Điều 2 khoản 3 của Luật Lâm nghiệp năm 2017, rừng được định nghĩa là:
'Rừng là một hệ sinh thái bao gồm các loài thực vật rừng, động vật rừng, nấm, vi sinh vật, đất rừng và các yếu tố môi trường khác, trong đó thành phần chính là một hoặc nhiều loài cây thân gỗ, tre, nứa, cây họ cau có chiều cao theo hệ thực vật của núi đất, núi đá, đất ngập nước, đất cát hoặc hệ thực vật đặc trưng khác; diện tích liên vùng từ 0,3 ha trở lên; độ tàn che từ 0,1 trở lên'.
Nói một cách đơn giản, rừng là hệ sinh thái phong phú, nơi sinh sống của đa dạng loài sinh vật, bao gồm động vật, thực vật, nấm và vi sinh vật. Những yếu tố này có sự liên kết chặt chẽ với nhau trong môi trường rừng.
Với sự gia tăng dân số và nhu cầu tài nguyên ngày càng lớn, tài nguyên rừng đang chịu áp lực mạnh mẽ. Việc khai thác rừng để đáp ứng nhu cầu về thực phẩm, gỗ, củi và nguyên liệu cho phát triển kinh tế xã hội đã gia tăng. Tình trạng suy giảm tài nguyên rừng đã trở thành vấn đề cấp bách, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, nơi có địa hình đồi núi và dân số đông.
2. Tầm quan trọng của rừng đối với đời sống con người
Điều hòa lượng khí O2 và CO2 trên hành tinh: Chắc chắn rằng cây xanh có khả năng quang hợp, làm sạch không khí. Rừng hoạt động như một nhà máy tự nhiên, hấp thụ CO2 và thải ra O2, giúp giảm lượng khí CO2 trong bối cảnh Trái Đất đang ấm lên.
Giảm thiểu và phòng chống thiên tai: Rừng đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết nước, ngăn ngừa hạn hán, lũ lụt, xói mòn và sạt lở đất. Nó giúp giảm dòng chảy bề mặt, khắc phục xói mòn, hạn chế lắng đọng và điều hòa dòng chảy của các con sông và suối.
Rừng cải thiện độ màu mỡ của đất: Rừng có khả năng kiểm soát dòng chảy nước, ngăn ngừa xói mòn đất, đặc biệt ở các khu vực đồi núi dốc. Rừng bảo vệ lớp đất, giữ gìn độ màu mỡ và các đặc tính vi sinh vật học, lý hóa của đất.
Rừng cung cấp nguyên liệu cho con người: Rừng giữ vai trò thiết yếu trong đời sống và sản xuất của con người, cụ thể là:
- Cung cấp gỗ và củi đốt.
- Là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm.
- Cung cấp dược liệu và thực phẩm dinh dưỡng giá trị cho con người.
- Là nguồn gen quan trọng cho nghiên cứu khoa học.
Vì vậy, mỗi quốc gia nên duy trì diện tích rừng khoảng 45% để đảm bảo môi trường, đây là tiêu chí quan trọng cho sự bền vững.
Rừng là nguồn thu nhập cho người dân: Đối với các cộng đồng sinh sống tại vùng núi, rừng là nguồn thu nhập chính. Tài nguyên rừng hỗ trợ phân bố dân cư, điều phối lao động và nâng cao đời sống, góp phần xóa đói giảm nghèo.
Tài nguyên rừng không chỉ cung cấp các loài động thực vật quý hiếm mà còn cần được bảo vệ cẩn thận. Con người thường xuyên khai thác tài nguyên từ rừng để phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất. Mặc dù tài nguyên rừng có khả năng tái tạo, nhưng việc khai thác quá mức vẫn cần được kiểm soát và thực hiện các biện pháp bảo vệ và sử dụng bền vững.
Do đó, bảo vệ rừng là nhiệm vụ cấp bách và phải được ưu tiên hàng đầu.
3. Tình hình rừng ở Việt Nam hiện nay
Trong năm 2021, dù gặp nhiều khó khăn do dịch Covid-19 và thiên tai, Việt Nam vẫn đạt được nhiều kết quả tích cực. Mặc dù nguồn vốn đầu tư còn hạn chế, chương trình “Trồng 1 tỷ cây xanh” đã trồng được 277.000 ha rừng tập trung và gần 100 triệu cây phân tán, vượt 10% kế hoạch đề ra.
Ngoài ra, trong năm 2021, các vi phạm Luật Lâm nghiệp giảm 12% so với năm 2020. Diện tích rừng bị tổn thất do phá rừng, cháy rừng và thiên tai giảm 33%. Tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc đạt 42,01%, tăng 0,11%, và các hoạt động bảo vệ rừng và phòng chống cháy rừng có sự cải thiện đáng kể so với năm trước.
Theo kế hoạch năm 2022, ngành Lâm nghiệp dự kiến trồng thêm khoảng 230.000 ha rừng sản xuất, đồng thời duy trì tỷ lệ che phủ rừng toàn quốc ở mức 42% và cải thiện chất lượng rừng. Chúng ta cần không chỉ nâng cao chất lượng rừng mà còn điều chỉnh các loại rừng một cách hài hòa để đạt được mục tiêu tối ưu nhất.
4. Tại sao bảo vệ rừng lại trở thành vấn đề cấp bách?
Rừng đóng vai trò thiết yếu trong đời sống con người, môi trường và xã hội. Tuy nhiên, tình trạng chặt phá rừng trái phép hiện nay đang gia tăng và ngày càng nghiêm trọng. Nhiều người vì lợi ích cá nhân đã quên đi lợi ích lâu dài của cộng đồng.
Khi các khu rừng dự trữ đầu nguồn bị tàn phá, thiên tai và lũ lụt xảy ra ngày càng thường xuyên và nghiêm trọng hơn. Điều này dẫn đến xói mòn đất đai, ảnh hưởng lớn đến đời sống nhân dân và phá hủy hệ sinh thái rừng, gây mất môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Tình trạng đốt rừng để làm nương rẫy cũng làm giảm diện tích rừng một cách nghiêm trọng.
Vì vậy, nhà nước, xã hội và toàn thể người dân cần phải thực hiện những biện pháp bảo vệ rừng cụ thể và kịp thời. Cần tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức, đầu tư thêm nguồn lực bảo vệ rừng, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi chặt phá rừng. Đặc biệt, cần chú trọng tuyên truyền đến các đồng bào dân tộc thiểu số có kiến thức hạn chế, dễ bị lợi dụng. Cũng cần đẩy mạnh trồng rừng và phủ xanh đất đồi trọc.
5. Các biện pháp bảo vệ rừng
Bảo vệ rừng đóng vai trò thiết yếu trong việc gìn giữ môi trường sống, ngăn chặn thiên tai và duy trì hệ sinh thái. Các cơ quan chức năng cần thực hiện những biện pháp sau đây để bảo vệ rừng hiệu quả:
- Phủ xanh các khu đất trống và đồi trọc, gia tăng số lượng cây xanh.
- Cải thiện chính sách để chống lại việc chặt phá rừng trái phép và hoạt động của lâm tặc.
- Thực hiện xử lý nghiêm khắc đối với các hành vi gây thiệt hại cho tài nguyên rừng.
- Giới hạn việc khai thác bừa bãi động thực vật quý hiếm để bảo vệ số lượng cá thể.
- Tuyên truyền và khuyến khích cộng đồng về tầm quan trọng của rừng, nhằm giảm thiểu việc chặt phá rừng để canh tác.
Dưới đây là toàn bộ bài viết từ Mytour về rừng là gì? Vai trò của rừng đối với đời sống con người? Chúng tôi hy vọng thông tin này sẽ hữu ích cho bạn. Xin chân thành cảm ơn từ Mytour!
